Consuminderen challenge: tien tips om minder te kopen

Deze hele maand stond bij hetkanWEL in het teken van consuminderen. We brachten ons eigen koopgedrag in kaart, zochten tips en tricks, interviewde mensen en trokken een paar conclusies. De belangrijkste is misschien wel dat het helemaal niet zo makkelijk is om niets te kopen als de hele maatschappij erop gericht lijkt te zijn om je dat juist wél te laten doen. Etalages lonken, sluikreclame komt voorbij en alles wat je googelt verschijnt in advertentieievorm weer op je tijdlijn. Bovendien kan het ook heel fijn zijn om die nieuwe spijkerbroek toch te kopen. Of die bikini. Of die stofzuiger.

De vraag is alleen hoe lang dat blije gevoel na de aankoop blijft. En of het ooit genoeg zal zijn? Zo schreef Eva Rovers in haar boek Practivisme: “Opeens drong tot mij door dat de consumens in mij een onstilbare honger had die nooit verzadigd zou raken, al zou ik een hele winkel leegkopen.” En zo komt het dat vrouwen gemiddeld 103 kledingstukken in hun kast hebben waarvan ze 21% ondraagbaar vinden. En dat mannen jaarlijks bijna 3.000 euro uitgeven aan gadgets.

Beloning versus pijn

Uit onderzoek blijkt dat het koopgedrag van consumenten vooral bepaald wordt door twee hersengebieden: het beloningssysteem en het pijnsysteem. Als de beloning groter is dan de pijn, hebben we de neiging om te kopen. Die pijn kan ‘m natuurlijk zitten in de hoge kosten, maar die pijn zit ‘m natuurlijk ook in de uitbuiting van mensen aan de andere kant van de wereld en de groeiende afvalberg. Dat is een hoge prijs om te betalen voor iets nieuws.
Omdat die gedachte misschien niet altijd genoeg is om te consuminderen, hebben we 10 tips voor je op een rij gezet:

1.Houd je uitgaven bij met Kakeibo

Om inzicht te krijgen in de spullen die je koopt, is het handig om je uitgaven op een beetje een leuke manier bij te houden. Dat kan met Kakeibo. Zo zie je in één oogopslag waar je pijnpunten liggen: geef je overdreven veel geld uit aan kleding of juist aan gadgets?

2.Weet wat je al hebt

Er zijn allerlei handige apps waarin je kan bijhouden wat je bijvoorbeeld in je keukenkastjes hebt staan. Op die manier voorkom je dat je met een vijfde pak pasta thuis komt. Maar dit geldt natuurlijk ook voor bijvoorbeeld boeken of kleding. De gemiddelde Westerse mens heeft 10.000 spullen. Weet jij wat je bezit?

3.Begin klein

Brecht van der Laan koopt al bijna vijf maanden niks nieuws meer en dat bevalt hem goed. Maar zo extreem hoef je natuurlijk niet van start te gaan. Je kan ook beginnen met minder nieuwe spullen kopen om het zo langzaam af te bouwen. Wat is haalbaar voor jou?

4. Koop tweedehands

Kopen is kopen en ook bij tweedehands spullen is de verleiding groot om meer te kopen dan je nodig hebt, omdat het zo goedkoop is bijvoorbeeld. Dat gezegd hebbende: als je tweedehands spullen koopt of verkoopt, wordt de afvalberg in ieder geval niet groter en dat is ook wat waard.

5. Laat je spullen repareren

Als de accu van je computer kapot is of de camera van je telefoon, hoef je niet persé een nieuwe te kopen natuurlijk. Kijk eens of je je spullen kan laten repareren. En als het een beetje meezit en de overheid een beetje meewerkt, gaat de belasting op reparaties misschien wel omlaag dankzij het initiatief van Goed Gemaakt.

6. Doe geen impulsaankopen meer

Als je iets ziet wat je graag wilt hebben, wacht dan even met de aankoop. Maak desnoods een notitie in je telefoon van wat je wilt hebben, als een verlanglijstje. Je zult erachter komen dat je zeker de helft van wat er op je verlanglijstje stond al weer vergeten bent. Bij de andere helft kan je je afvragen of het je leven verrijkt en of het dat over pakweg een half jaar nog steeds doet.

7. Koop je iets nieuws, doe dan ook iets weg

Om niet te verdrinken in een berg spullen, is het een goede vuistregel om bij de aanschaf van iets nieuws ook iets vergelijkbaars weg te doen. Als je geen afscheid kan nemen van dat wat je al hebt, is het misschien een goed idee om dus niks nieuws te kopen.

8. Leen en deel

Waarom geef je dat leuke boek niet weg als je het uit hebt? Of leen je de boor van de buurman niet als je iets moet ophangen? Ruil je kleding, deel je auto, leen bij je buren, geef weg… Je hoeft niet alles wat je nodig hebt ook daadwerkelijk aan te schaffen.

9. Breng jezelf niet in verleiding

Etalages laten spullen zien waarvan je het bestaan niet wist, maar die je nu ineens dringend nodig lijkt te hebben. Bij online shoppen, krijg je voordat je afrekent nog even snel een paar aantrekkelijke suggesties voorgeschoteld. Wij zeggen: breng jezelf niet teveel in verleiding, want als je niet weet dat deze spullen bestaan, mis je ze ook niet.

10. Bedenk goed waarom je iets wil kopen

Shoppen lijkt een makkelijke remedie om je op te beuren als je chagrijnig of verdrietig bent. Het beloningscentrum wordt aangesproken en je voelt je even heel gelukkig. Maar net als bij het eten van bergen chocola komt de spijt al snel en voel je je uiteindelijk helemaal niet beter. Bedenk dus goed waarom je iets wil kopen.
Een populaire uitspraak bij minimalisten is: own what you want, but remember: it owns you right back. Je moet het namelijk schoonmaken, onderhouden, organiseren, beschermen en je maakt je zorgen. Verlies ik het niet, wordt het niet gestolen, gaat het niet kapot, moet ik het al vervangen en zo ja, hoe dan? Daarnaast ben je ook nog eens veel tijd kwijt aan keihard werken om geld te verdienen, zodat je al die spullen überhaupt kan betalen. Je kan je dus afvragen of je spullen al die moeite, tijd en energie waard zijn…
Aan de andere kant, moeten we ook niet te streng zijn voor ons zelf en ons schuldig als we iets kopen. Soms word je nou eenmaal echt heel blij van iets nieuws.
Heb je nog meer tips? Laat het ons dan weten.