De situatie waarin we ons nu wereldwijd bevinden is een acute stresstest die onze veerkracht op de proef stelt. De onzekere situatie voor de zorg, de politiek, bedrijven, overheden, de financiële sector en niet in de laatste plaats voor ieder van ons persoonlijk, brengt veel spanning met zich mee. En voor velen ook financiële stress. Naarmate de situatie langer duurt zal het stressniveau toenemen, en ons misschien zelfs wel gaan verlammen.
Het wegnemen van financiële stress
Ik vind het bijzonder hoe elk land op zijn eigen manier reageert op deze situatie. De mate van transparantie, de manier van testen, de mate van lock-down, het omgaan met financiële problemen. “Met 50% van de kennis moeten we voor 100% beslissingen nemen”, hoorde ik laatst iemand zeggen. Zo is het precies. Want één ding is zeker, we weten heel veel nog niet. En we zijn nog niet eerder, op deze manier, in deze situatie geweest.
Dat leidde bij mij tot een gedachte over het wegnemen van (financiële) stress. Omdat ik denk dat als we dat voor elkaar krijgen, we als samenleving meer rust creëren. Dan komt er ruimte om met iets anders bezig te zijn dan geld en dat op zijn beurt zou weer kunnen helpen deze crisis op een andere manier het hoofd te bieden.
Iedere volwassene tussen 18 en 67 jaar krijgt 3 maanden een bedrag van de overheid
Iedereen tussen 18 en 67 krijgt 3 maanden lang, elke maand een bedrag van (zeg) 2.000 euro van de overheid. Noem het een basisinkomen, of iets anders, dat maakt niet uit. Het gaat echt om een bedrag per persoon: dus een gezin met twee volwassen, ontvangt dit bedrag twee keer. Ongeacht rang of functie. De overheid stopt vervolgens met het betalen van andere toeslagen, zoals WW, (bijzondere) bijstand maar ook huursubsidies etc. Dit vermindert geld-stress op persoonlijk niveau. Voor verreweg de meeste mensen is dit voldoende om hun boodschappen te doen en hun huur of hypotheek te kunnen betalen. De banken hoeven hier dus geen noodgrepen toe te passen, omdat mensen bijvoorbeeld in de problemen komen met het betalen van hun hypotheek.
Werkgevers betalen drie maanden geen salaris
Werkgevers (van mkb tot overheden) hoeven 3 maanden geen salarissen uit te betalen aan hun medewerkers. Daardoor hebben werkgevers minder loonkosten en zullen zij dus minder snel in financiële problemen komen. Uiteraard blijven ondernemers waar mogelijk ondernemen en komt het geld dat ze verdienen ten goede aan hun bedrijf.
Wegnemen van stress bij uitvoeringsorganisaties
Bij de economische steunmaatregelen zoals die deze week gepresenteerd werden door het kabinet kan ik me nog wel voorstellen dat het financieel uit kan, maar organisatorisch lijkt het me bijna ondoenlijk en zeer stressvol. Vorige week deden 1.700 bedrijven een beroep op de regeling voor werktijdverkorting, maandag 27 duizend bedrijven en afgelopen dinsdag waren dat er al 78 duizend met honderdduizenden werknemers. Hoe gaan UWV en gemeenten al deze aanvragen behandelen en snel betalen? Dat leidt tot een enorme druk op het systeem en de mensen die er werken.
Als iedereen hetzelfde bedrag ontvangt, hoeft de overheid haar aandacht niet te richten op heel veel nieuwe maatwerk aanvragen voor bijzondere bijstand en werktijdverkortingen, want die zijn er niet meer. Iedereen krijgt immers hetzelfde bedrag. Ik vermoed dat via DigiD het uitkeren hiervan behoorlijk snel geregeld kan zijn. Dat betekent dat er dan tijd en energie is voor wat anders.
Een sommetje
Hoewel het fundament van deze gedachte is geboren uit de wens (financiële) stress te verminderen, kon ik het niet laten om een sommetje te maken. Stel dat het om 10 miljoen mensen gaat, tussen 18 en 67 in Nederland (dat is een inschatting). Deze mensen krijgen elk 2.000 euro per persoon gedurende 3 maanden, dat kost dan 60 miljard. Maar de overheid hoeft ook minder uit te geven, Huidige (en nieuwe) uitkeringen en subsidies verdwijnen en er zijn veel minder reddingsacties voor bedrijven nodig. Natuurlijk is er ook nog zoiets als sociale lasten die werkgevers afdragen, die heb ik hierin niet meegerekend. Maar ondanks dat, lijkt het me zeker niet duurder uit te vallen dan andere alternatieven. En het is solidair, niemand hoeft zo buiten de boot te vallen.
Fonds voor zorgkosten
Ik zou me zelfs kunnen voorstellen dat er mensen zijn die de maandelijkse bijdrage niet (helemaal) nodig hebben. Zij kunnen er desgewenst voor kiezen om een deel van dit bedrag te stoppen in een fonds, dat ten gunste komt van de zorg. Hieruit kunnen menskracht, meer materialen en hulpmiddelen die zo broodnodig zijn, worden betaald. En wellicht, en dat hoop ik, dat we daarmee de stress in de zorg iets kunnen verlichten.
Oproep
Ik ben geen econoom, en misschien is deze hele gedachte wel naïef, maar ergens voel ik dat dit zou kunnen werken voor iedereen en dat dit het (snel) onderzoeken waard is. We zijn nu in een omstandigheid geraakt waarop we het radicaal anders kunnen aanpakken. Misschien zijn er economen onder de lezers, of mensen met de juiste connecties, dan hoor ik het graag!
Foto door Keenan Constance
Wil je meer informatie over het basisinkomen, check dan ook de site van de Vereniging voor Basisinkomen.
13 gedachten over “Het wegnemen van financiële stress met een basisinkomen”
Ik ben sowieso voor een basisinkomen. Niet alleen nu, voor (slechts) 3 maanden. Voordat deze crisis begon was de werkeloosheid relatief gezien niet zo heel hoog. Hij is hoger geweest. Toch denk ik dat we er nooit vanaf zullen komen. Dat dacht ik toen deze crisis nog niet bestond. Want het besef dat automatisering/robotisering tot verlies aan banen zal leiden, is politiek nog niet doorgedrongen. Als voorbeeld: bij Achmea wél. Zij gaan van een fulltime baan van 38 uur naar een fulltime baan van 36 uur (tegen hetzelfde salaris). Zij spelen dus nu al in op het verlies van arbeid door automatisering. Wat de winst van een basisinkomen is voor iedereen zonder werk: (inderdaad) geen stress over een te krap inkomen. Maar ook geen stress door opjagende ambtenaren van de sociale dienst, of medewerkers van het UWV, met de verplichting tot vrijwillig werk (waar je misschien ook nog eens helemaal niet geschikt voor bent). Welke verplichting de de betaalde baan ook weer in de weg zit. Eén instantie die hierin voorziet. En niet meerdere. Die instantie kan door de grotere eenvoud met minder mensen af. Een kleiner overheidsapparaat. Dat zou de liberaal moeten doen juichen. Als we dat systeem nu gehad zouden hebben, zouden er heel veel mensen niet vreselijk onzeker zijn.
Leuk als je met twee of meer woont, ik mijn eentje heb ik wel bijna de zelfde kosten maar komt een een boel minder binnen. Dus klinkt leuk, maar nee dank u.
Je gaat hiermee heel veel geld weggeven aan mensen die het niet nodig hebben. Dus worden de kosten hoog. Ik vraag me dan af of het niet ten koste gaat van de mensen die het wel echt nodig hebben, zoals de mensen die langdurig in de bijstand zitten. Die kunnen echt niet met minder toe. Of die nu hun inkomen kwijt zijn. Ik had begrepen dat de tijdelijke uitkering voor zzp-ers gewoon als voorschot verstrekt wordt zonder alle eisen die normaal gesteld worden. Dus wat mij betreft, tenzij de regeling als geheel goedkoper is, door bezuiniging op personeelskosten, lijkt het me geen goed idee.
En die diepe zakken van het kabinet, er komen nog heel veel kosten aan.
Het lijkt mij een heel goed idee! Ik zou meteen voor tekenen.
Heb al 11 jaar een Basisinkomen. ( Na hersenbloeding 100% afkeuring ) Kan me er mee redden maar
dit komt wel omdat ik me de pleuris heb gewerkt. De eerste jaren was somber want er word naar het jaar met de hoogste inkomen gerekend. Nu is er een soort stabilisatie in mijn leven gekomen en gaat het Goed.
Ik hoop al 30 jaar op een basisinkomen (ik ben nu 70). Dat zou een aanzienlijke vermindering geven in (huiselijk) geweld en heel gezond zijn voor mensen. Mensen voelen zich meer ontspannen en het leid tot o.a. vermindering in de zorgkosten. Meteen doen en ook houden. Er is algenoeg bekend uit onderzoek dat ernaar is gedaan op plekken waar het is gerealiseerd.
Mooi stukje met goede argumenten en onderbouwing. Ik ben al lang voorstander van het basisinkomen en ik denk dat het nu HET moment is om het in te voeren. De periode van 3 maanden die jij voorstelt lijkt me een prima uitgangspunt om mee te starten en wie weet wordt het uiteindelijk een basisvoorziening
Het klinkt als muziek jn mn oren. Toch heeft het ook een fors nadeel
Lees dit artikel van follow the money
https://www.ftm.nl/artikelen/basisinkomen-dataslavernij?share=M8jTNIbGLHOR1eMKvpmL2Ax8Exns5kr97mR9MV1jkWA7osL7YCGD2gbbgUYc
Dit loopt idd een keer uit de hand,
de gemeente’s kunnen nu al de tekorten etc niet aan.
dus ja een top idee boven genoemd verhaal.
het wordt tijd dat er spijker’s met koppen geslagen moeten worden door de eerste en tweede kamer zelf,
Of dit onze premier zelf is of niet.
hoop dat onze premier het verhaal van Ineke Van zanten leest,
(+ de berekeningen zelf ook maakt in de goede zin des woord’s ).
Er zijn zoveel colum’s geschreven en landen waar het Basisinkomen al een feit is of werd aangeraden dit te doen in ons huidige welvarend landje !
Een land waar we onlangs alles trots op moeten zijn en blijven.
In mijn beleving maak je het hier alleen maar erger mee. Deze regeling zou namelijk voor een deel van Nederland goed uitpakken maar voor een ander deel juist meer financiële stress opleveren! Er zijn namelijk mensen die meer verdienen dat dit, daar nog dagelijks hard voor werken omdat ze hun huis moeten betalen, hoge zorgkosten, alimentatie enz.
De huidige omstandigheden zijn voor een deel van ons financieel prima te dragen. Ja, we zijn meer kwijt aan boodschappen en woonlasten (hoger energie verbruik bijv) maar besparen deze periode op benzine, uitjes en geld voor de oppas. En we krijgen ook nog een deel terug van de kosten voor de kinderopvang.
Dus laat de overheid aub meer aandacht hebben voor de minima en de ondernemers die nu dagelijks in angst zitten of zij hun lasten wel kunnen blijven betalen.
Top idee om nu het basisinkomen als pilot in te voeren. Dat lost veel problemen op. Zeker in de uitvoering van de steun die de overheid toezegd, maar ook in het claimgedrag van sommigen onder ons.
Heel goed idee,daar zou de regering zelf natuurlijk op hebben moeten komen.Maar die weten maar 50% dus tja dan kom je ook niet ver, gelukkig weet deel van het volk stuk meer en brengt deze ideeën naar buiten,top
Mooi stukje, en ik denk een fantastisch, grootschalig en superpraktisch experiment met het basisinkomen 🙂 Trouwens, degene die zei dat we met 50% kennis 100% van de beslissingen moeten nemen, was onze premier Rutte 😉
Reacties zijn gesloten.