Twee derde van Nederland is landbouwgrond. Waar het leven langzaam uit verdwijnt volgens Bas van Goor, bestuurslid bij Land van Ons. Dit is een burgercoöperatie die zich inzet voor het herstel van het landschap en de biodiversiteit in Nederland. Als burger kan je vierkante meters land kopen van één van de percelen en zo mede-eigenaar worden. Eén van de producten die ze op deze percelen verbouwen is de huttentut. Vijf leden van het hetkanWEL testpanel testten deze bijzondere huttentut olie, met werkelijk waar een groene geur en smaak. En daar houden we natuurlijk van bij hetkanWEL.
De huidige situatie
Ik sprak met Bas van Goor, hij is als bestuurslid verantwoordelijk voor de productie op de percelen en kan mij alles vertellen over Land van Ons en waarom het zo belangrijk is dat we ons hier als burgers voor inzetten. Als we kijken naar de gewassen die op dit moment het meest verbouwd worden op Nederlandse landbouwgrond, zijn dat tarwe, aardappelen, suikerbieten, mais en uien. “Dat zijn nou niet de teelten waar je als insect of vogel erg vrolijk van wordt.” Het probleem met deze gewassen is dat het voornamelijk ondergronds groeit, nauwelijks bloeit en er veel pesticiden bij komen kijken. “Als je de biodiversiteit wilt herstellen kijken we ook naar welke teelten een mooi product opleveren én ook nog eens ontzettend goed zijn voor het leven op de akkers.”
Boekweit, veldbonen én de huttentut zijn allemaal gewassen die in deze categorie vallen, die het leven op de akkers bevorderen. Deze teelten bloeien veel langer, bijvoorbeeld boekweit wel zes tot acht weken. “Als je zo’n veld ziet in eind juli, begin augustus is het echt één gezoem van allemaal insecten. Dat is toch prachtig. En het trekt ook weer vogels aan. Zo’n gewas zet dus de hele keten in werking.” Daarom gaat Land van Ons proberen dit soort gewassen weer nieuw leven in te blazen en onder de aandacht te brengen in Nederland. Ik had bijvoorbeeld zelf nog nooit eerder van huttentut gehoord, ik had geen idee dat dit verwerkt kan worden tot een prachtige lokale olie. Maar daar komen we later nog op terug.
Een burgercoöperatie
Het idee voor Land van Ons ontstond drie jaar geleden. Twee oude studievrienden filosofeerden over het Nederlandse landschap en hoe het achteruit is gegaan. Daar wilden ze wel wat aan doen. Maar je kunt moeilijk even twee derde van de Nederlandse grond opkopen. Vandaar een burgercoöperatie, waar de burger vierkante meters grond kan kopen en zo mede-eigenaar kan worden. Dit betekent ook dat er geen directeur is die de beslissingen neemt, maar dat wordt door het bestuur van Land van Ons voorgelegd aan de leden. Deze mede-eigenaren kunnen dan stemmen en uiteraard vragen stellen. Je hebt als mede-eigenaar dus zeker een stem in de gang van zaken.
Op deze manier is het voor Land van Ons ook mogelijk om de leden kennis mee te geven en ze bewust te maken van de impact die ze hebben. Vorig jaar organiseerden ze dan ook de eerste percelen route. Leden kunnen dan langs de verschillende percelen om met de pachtboer in gesprek te gaan, meer te leren over de gewassen die er verbouwd worden en natuurlijk ook om de producten te proeven.
Twee jaar later
“Twee jaar geleden hebben we het eerste perceel gekocht in Drenthe. Vanaf daar is het hard gegaan. In tweeënhalf jaar tijd zitten we nu op meer dan 18.000 deelnemers. We hebben 160 hectare landbouwgrond op 10 verschillende locaties aangekocht. Van verschillende percelen hebben we al de tweede oogst, waarvan de producten in onze webshop liggen. Het doel is natuurlijk om op zoveel mogelijk plekken in Nederland het landschap weer in balans te brengen. En mensen bewust te maken over wat er gaande is.”
Huttentut olie
De oogst van de verschillende percelen, momenteel zijn dat er al tien in acht verschillende provincies, wordt verwerkt door lokale partijen en vervolgens verkocht in de webshop. Hier vind je de lekkerste producten van Nederlandse bodem. Zoals koekjes van boekweitmeel: “door een samenwerking met een bakker hebben we heerlijke zandkoekjes en chocolate chip koekjes van boekweitmeel gemaakt. Zo krijg je een product wat toegankelijker is dan simpelweg boekweitmeel.” Bij elk product kun je precies zien op welke akker het gemaakt is, dus lokaler dan dit wordt het niet.
Eén van de gewassen op hun akkers is huttentut. “Dit gewas groeit in Nederland, is goed voor de biodiversiteit en ziet er prachtig uit in het landschap. Door middel van koude persing komt daar een lekkere olie uit, waar niks aan is toegevoegd en klaar.” Ons testpanel heeft de huttentut olie getest en was erg enthousiast. Naast de prachtige kleur heeft het een bijzondere geur, die ze als aards of groen omschrijven. De smaak is dan ook een beetje aspergeachtig met een zachte nasmaak. Het is een olie met een hele verfijnde smaak die je eigenlijk hetzelfde gebruikt als olijfolie, maar van Nederlandse bodem komt. De leden van het testpanel zouden het zeker aanraden om eens te proberen, alleen al om de leuke en grappige naam.
Je steentje bijdragen
Vind jij dit nou ook een belangrijk onderwerp en ben je benieuwd hoe je zelf je steentje kan bijdragen aan het herstel van de biodiversiteit in Nederland? Volgens Bas is meedoen het mooiste. “Het is laagdrempelig, waardoor iedereen kan meedoen. En het gaat ook om de nieuwe waardevolle kennis die je opdoet.” Wil jij nu ook een aantal vierkante meters grond kopen om zo de biodiversiteit in Nederland een handje te helpen? Of de heerlijke lokale producten zoals de huttentut olie proberen? Neem dan eens een kijkje op de website van Land van Ons.
