Nu de dagen langzaam langer worden en de temperaturen stijgen, denk je waarschijnlijk nog niet aan de koude wintermaanden. Toch is juist dit het perfecte moment om je huis klaar te maken voor het aankomende stookseizoen. Door nu duurzaam te isoleren met biobased materialen, zit je er straks warmpjes bij – met een lagere energierekening én minder CO₂-uitstoot. Wat moet je weten?
Waarom isoleren de eerste stap is
Voordat je denkt aan duurzame oplossingen zoals zonnepanelen, een warmtepomp of je cv ketel vervangen, is het belangrijk om eerst je isolatie op orde te hebben. Want duurzaam verwarmen in een slecht geïsoleerd huis is als dweilen met de kraan open. De meeste warmte ontsnapt via muren, dak en vloer.
Biobased isolatie: uit de natuur, voor je huis
Isolatiematerialen van natuurlijke oorsprong, ook wel biobased isolatie genoemd, zijn uitstekende alternatieven voor schuim-, glas- en steenwol – welke een veel grotere milieuimpact hebben. Denk bij biobased isolatiemateriaal aan houtvezel, stro, hennep en vlas. Deze bronnen slaan CO₂ op tijdens de groei, stoten weinig uit bij productie en isoleren minstens zo effectief. Daarbij kunnen ze vaak gehaald worden uit de reststromen van landbouw of industrie, dus duurzaam én circulair.
Biobased isolatie kan veel beter benut worden
Alhoewel biobased isolatiematerialen, zoals houtvezel en stro, in veel gevallen een veel duurzamere optie zijn, worden ze relatief nog weinig toegepast. Uit onderzoek van Natuur & Milieu in samenwerking met ASN Bank blijkt dat de bekendheid én toepassing van biobased isolatiematerialen achterblijft [1]. Zo kiest 45% van de woningeigenaren voor biobased isolatie wanneer het wordt aangeraden, tegenover slechts 8% zonder voorlichting.
Naar 30% biobased in 2030
De overheid heeft in de Nationale Aanpak Biobased Bouwen vastgelegd dat in 2030 dertig procent van alle na-isolatie in de bestaande woningen biobased moet zijn. Dat betekent een flinke groei ten opzichte van nu, waarin vooral nog kunststofschuim, glas- en steenwol wordt gebruikt. Hiervoor is het belangrijk dat onder andere isolatiebedrijven en aannemers beter gaan samenwerken. Maar ook jij als consument kan hier een belangrijke rol in spelen door je te laten informeren over het gebruik van biobased materialen.
Opsporingsmethode voor vleermuizen goedgekeurd
Vleermuizen zijn de afgelopen jaren steeds vaker een struikelblok bij woningisolatie. Je mag volgens de Wet natuurbescherming je spouwmuur niet zomaar isoleren als deze beestjes (of vogels) in de spouwmuur zitten. Het kan ze doden of hun verblijfplaats wegnemen en als huiseigenaar ben je verplicht je hieraan te houden.
Een alternatief is om natuurvriendelijk te laten isoleren door een gespecialiseerd bedrijf. Goed om te weten: deze natuurvriendelijke manier houdt ook in dat dit alleen gedaan mag worden buiten de winterslaap (begin maart tot begin april) en buiten de kraamperiode (begin augustus tot begin november). Deze regels gelden tot 17 mei 2027 (bron: eigenhuis.nl).
Gelukkig heeft de overheid nu een nieuwe innovatieve methode goedgekeurd! Met een snelle opsporing via eDNA-testen wordt schade aan vleermuizen voorkomen en kan de spouwmuurisolatie vaak direct doorgaan. Wanneer er toch vleermuizen in de spouw zitten, dan moet je alsnog natuurvriendelijk isoleren.
Slim combineren met een hybride warmtepomp
Eenmaal goed geïsoleerd kun je de stap maken naar een hybride warmtepomp, waarbij je minder gas hoeft te gebruiken door elektrische ondersteuning én de efficiëntie van je systeem omhoog gaat. Door de aanvoertemperatuur van de radiatoren te verlagen dankzij isolatie, draait de warmtepomp in het lage-temperatuurbereik – precies waar ‘ie het best presteert. Zo kun je tot wel 30 % extra besparen op je energierekening.
Meer praktische isolatie tips
- Begin bij het dak: warmte stijgt, dus isolatie van het dak en/of de zoldervloer betaalt zich snel terug.
- Vul de spouwmuur met houtvezel of stro: door het gebruik van een opsporingsmethode hoeven vleermuizen niet meer in de weg te staan.
- Isoleer de vloer: een koude vloer zorgt ervoor dat je meer moet stoken voor dezelfde warmte.
- Dicht kieren en gebruik ventilatieroosters: houd vervelende tocht binnen en het binnenklimaat gezond.
- Gebruik gordijnen en shutters: een makkelijke en relatief goedkope oplossing voor een extra isolatielaagje voor de ramen.
Goed isoleren geeft veel voordelen; voor het milieu, je binnenklimaat én je energierekening. Een rekenvoorbeeld: 100 m² spouwmuurisolatie kost gemiddeld € 2.500 en verdient zich terug in circa 5 jaar. Daarna pluk je elk jaar de winst via een lager energieverbruik. Met biobased isolatie kun je een perfecte basis leggen voor duurzaam verwarmen!
[1] https://natuurenmilieu.nl/publicatie/de-potentie-van-biobased-isolatie/
