7 tips om je huis te isoleren met biobased materialen

Met de stijgende energiekosten is één ding helder: de tijd om je huis te verduurzamen is nu. Naast alle kleine maatregelen die je kan nemen, zoals het plakken van tochtstrips en radiatorfolie, is het isoleren van je huis dé manier om je energierekening omlaag te krijgen. Daarbij kun je het beste kiezen voor biobased materialen.

De voordelen van biobased isolatiematerialen

Biobased materialen isoleren net zo goed als bijvoorbeeld glas- of steenwol en zijn gezonder, comfortabeler en milieuvriendelijker dan de meeste huidige gebruikte isolatiematerialen, zo leggen we uit in deze longread over biobased (ver)bouwen. De natuurlijke materialen zijn vochtregulerend en kunnen geluiddempend zijn waardoor er een fijnere akoestiek ontstaat. Ook zorgen ze op natuurlijke wijze voor een prettig en comfortabel binnenklimaat. Verder zijn het prettige materialen om mee te werken. Zo kan je het gewoon vastpakken en heb je geen handschoenen nodig, zoals bijvoorbeeld bij glaswol wel het geval is.

Het is dan ook niet voor niets dat biobased isolatiematerialen in populariteit toenemen. Maar hoe pak je het isoleren van je huis met biobased materialen aan? Samen met twee experts kwamen we tot een redelijk eenvoudig stappenplan. Hieronder stellen we ze voor en delen ze hun kennis.

1. Kies biobased materialen die bij jouw woning passen

Houd bij het isoleren van je huis rekening met verschillende aspecten: is het een vochtig huis of niet? Is je ondervloer van beton of van hout? Hoe groot is je kruipruimte en hoeveel ruimte heb je om je muren te isoleren? Al deze facetten bepalen uiteindelijk welke biobased materialen je het beste kan kiezen.

Erik Ros van Biobeest, een bedrijf gespecialiseerd in biobased materialen, vindt houtvezel de beste optie. Houtvezels bestaan uit restmateriaal van naaldhout. “In de winter willen we de gasrekening temperen, maar de zomers worden steeds heter. Door de vochtregulerende werking houdt houtvezel je huis in de winter warm en zorgt het in de zomer juist voor verkoeling.”

Ook architect Linda Buijsman van ECOBLOQ is enthousiast over houtvezel. “Het is een veelzijdig biobased materiaal. Als deken in een voorzetwand, platen om binnen tegen de muur te schroeven, maar ook platen die je aan de buitenkant kan schroeven en kan stuken.”

Vlas en hennep zijn ook fijne biobased materialen, vindt Linda. “Er zijn isolatiedekens die gemaakt zijn van gemaaid gras uit de berm. Dat is dus eigenlijk een restproduct. En gras groeit, net als hennep en vlas, heel snel weer aan.”  

Voor kieren kan je heel goed stopwol gebruiken in plaats van kit of purschuim wat niet duurzaam is. Nederlandse wol wordt 95% van de tijd als afvalproduct weggegooid. Het Hollands Wol Collectief ontwikkelt ideeën om dit ‘afvalproduct’ toch nog te gebruiken, bijvoorbeeld als isolatiemateriaal.

2.Waar vind je biobased isolatiematerialen?

“Steeds meer bouwmarkten en webwinkels hebben biobased materialen in het assortiment of zijn er volledig op gericht. Daar vind je vaak een pdf met uitleg over de kwaliteiten van het materiaal, hoe je het moet gebruiken en waarvoor je het kan gebruiken: vloer, muren of dak,” vertelt Linda. “Het is even wat leeswerk, maar dan maak je ook een goede, weloverwogen keuze.”

Biobeest is gespecialiseerd in biobased materialen en werkt aan een uitgebreide gratis handleiding waarin ze je stap voor stap uitleggen hoe je met deze materialen je huis isoleert, inclusief technische tekeningen.

3. Prijs en gebruik van biobased materialen.

Biobased materialen zijn over het algemeen wat duurder in de aanschaf, maar daar krijg je een hoop comfort voor terug, stelt Erik. “Zo had ik boven een koud, tochtig kamertje waar ik bijna nooit zat. Dat is nu een heel knus, comfortabel kamertje geworden met een diepe vensterbank waar je heerlijk kan zitten.”

Natuurlijk zijn er ook bij biobased materialen verschillende prijscategorieën. “Katoenisolatie is makkelijk materiaal om mee te werken. Niet alleen, omdat het flexibeler en zacht is, het is ook goedkoper. Daarom wordt het vaak bij grote projecten gebruikt, zoals sociale woningbouw.”

4. Een goede voorbereiding is het halve werk

Nadat je hebt uitgezocht welke biobased materialen je wilt gebruiken en waar je dat allemaal haalt, is het zaak om een plan te maken en dat goed door te rekenen. “Ook bij biobased materialen staan de leveringen onder druk, dus een nabestelling kan voor behoorlijk wat vertraging zorgen,” zegt Erik.

“In principe zou je, als je alles goed doorgerekend en gepland hebt, met vier man in een weekend een dak kunnen isoleren. Dat is natuurlijk wel afhankelijk van hoe hoog en groot het dak is en of er bijvoorbeeld al balken aanwezig zijn waar je bijvoorbeeld houtvezeldekens tegenaan kan plaatsen. Zo is een plat dak ingewikkelder om te isoleren, omdat daar makkelijker condens ontstaat en er zo schimmel en houtrot kan ontstaan.”

5. Werk van boven naar beneden

“Warmte gaat omhoog,” legt Erik uit. “Dus de juiste volgorde van isoleren is eerst het dak, dan de muren en dan de vloer. Dan pak je de meeste winst.” Linda beaamt dit. “Het dak heeft ook meestal het grootste oppervlak wat de buitenlucht raakt,” voegt ze toe.

Ook plafonds zijn slim om te isoleren. “Zeker als je in een ouder huis woont met dunne, houten plafonds is het verstandig om die te isoleren. Anders trekt de warmte van de woonkamer naar boven, naar een kamer waar je misschien nooit zit of naar de bovenburen,” zegt Erik.

6. Pak veel centimeters

“Het klinkt misschien een beetje raar, maar veel mensen laten zich afschrikken door het idee van ruimteverlies als het gaat om het isoleren van je muren met biobased materialen,” zegt Erik, die zelf in een hoekhuis woont en overal voorzetwanden van zo’n 18 cm plaatste. “Dat klinkt als veel, maar het comfort dat je ervoor terugkrijgt, is vele malen groter dan het ruimteverlies. In een rijtjeshuis hoef je alleen aan de voor-en achterkant een voorzetwand te plaatsen. Bij een hoekwoning heb je een extra muur te isoleren.”

Ook Linda heeft haar eigen huis geïsoleerd. “Als je dan toch aan de slag gaat en je hele huis overhoop te halen om te isoleren, doe het dan goed, want je gaat het niet nog een keer doen,” stelt ze. “Zo sprak ik mensen die voorzetwandjes van 4 cm tegen de muren hadden geplaatst: daar heb je eigenlijk niks aan qua isolatiewaarde, dus dat is zonde van de moeite die je erin gestoken hebt. Ik zou beginnen met 10-15 cm.”

7. Maak een toekomstplan

Linda heeft ook de oude houten vloer uit haar huis gehaald. “Die balken waren rot. De hele kruipruimte ligt nu vol met geëxpandeerde kleikorrels, die je ook in plantenpotten ziet. Dan heb je ook geen kans meer op ongedierte of vocht. Daar overheen ligt een isolatielaag en een dekvloer met vloerverwarming.” De kleikorrels zijn helaas niet biobased, omdat er hitte nodig is voor de productie, maar wel circulair want je kan ze prima hergebruiken.

Als je de vloer gaat doen, is het handig om vloerverwarming aan te leggen als je in de toekomst een warmtepomp wil. En als je van het gas af wil of energieneutraal wilt wonen, dan is een muurisolatie van 4 cm niet genoeg. “Het is verstandig om te bedenken waar je over vijf of tien jaar wilt staan met je woning. Je hoeft niet alles in een keer te doen, maar dan kan je wel één of twee dingen echt goed doen. En op den duur heb je alles dan gedaan.” Dit is ook slim met het oog op de nieuwe ambities van de Nederlandse overheid. Bestaande gebouwen moeten in 2030 bijna energieneutraal zijn (BENG) en in 2050 zelfs helemaal neutraal (zero emission buildings, ZEB). Bovendien zie je een laag energielabel inmiddels terug in de waarde van je huis.

De Biobased Hypotheek
Triodos Bank loopt al jaren voorop bij het verduurzamen van de woningmarkt. Al sinds 2014 geven we onze klanten korting op hun hypotheekrente wanneer ze hun woning verduurzamen. Want hoe minder energie je gebruikt, hoe duurzamer je woont. Ook zijn we de eerste en nog steeds enige bank die de leenruimte koppelt aan de energieprestatie van de woning.

 Dit jaar gaan we nog een stap verder met de introductie van de Biobased Hypotheek, voor huizen van groene bouwmaterialen. Met de Triodos Biobased Hypotheek ontvangen klanten nu een extra korting op de hypotheekrente wanneer ze in een circulair en CO2 vriendelijk huis gaan wonen.

Bonus: kijk of je subsidie kan krijgen

Voor het isoleren van je huis kan je een zogenaamde Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) aanvragen. Daarmee kan je tot wel 30% subsidie krijgen, bijvoorbeeld voor het isoleren van spouwmuren, het dak, de vloer en het aanleggen van HR glas en triple glas. Die subsidie geldt alleen voor twee of meer maatregelen of bij grote aanpassingen zoals het vervangen van een warmtepomp, zonneboiler, of een aansluiting op het warmtenet. Ook VvE’s komen in aanmerking voor deze subsidie.

Ga je aan de slag met het biobased isoleren van je huis, zorg dan dat je goed geïnformeerd bent.

De Anders Wonen Maand begint maandag weer! Wil jij niks missen van alle artikelen over anders wonen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief. Deze stopt begin november automatisch.