Altijd hadden ze wel het idee om naar het zuiden te verhuizen, maar door de coronaperiode kwam dat losstaande plan opeens in een stroomversnelling. Waarom wachten tot je pensioen, als je nú leeft? Jasper Groenewegen en Manda den Elzen besloten de gok te wagen. Nu zijn ze al weer twee jaar de eigenaren van boerderij en B&B Quinta da Portela in Portugal. “Het is elke dag hard werken, maar we plukken er letterlijk de vruchten van, uit de tuin.”
Nul ervaring hadden ze en Portugees spraken ze ook niet. Het lijkt wel wat op een aflevering van het programma ‘Ik Vertrek’. Manda (55) plukte wel eens een braam uit haar tuin in Den Haag en Jasper had wel wat interesse in gezond en biologisch eten, maar een boerderij runnen? Dat hadden ze nog nooit gedaan. Maar dat hield het stel niet tegen. “Door corona had ik weinig werk meer”, vertelt Manda. “Ik werkte als teamcoach voor personeel in het ziekenhuis, maar ik mocht nergens meer naar binnen.”
“Met al die vrije tijd begon ik te denken. Wat willen we nog? Is dit dan het moment?” Jasper: “Het plan was eigenlijk om te wachten tot ons pensioen, om dan naar het zuiden te gaan en lekker op een bankje samen oud te worden. Maar we dachten, waarom zouden we wachten? Nu zijn we nog jong genoeg om een bedrijf te starten.” Manda vult aan: “Door de stilstand zagen we dat andere dingen belangrijk zijn. Wij waren bezig met geld verdienen, succesvol zijn. Maar wat telt er nou echt als je straks oud bent, je geld of je ervaringen?”
Zoektocht
Ze verkochten allebei hun huis in Nederland en gingen op zoek naar het perfecte plaat(s)je in Portugal. “We hadden eigenlijk maar een paar punten waar het aan moest voldoen. Schoon water, schone lucht en de mogelijkheid om eigen eten uit de tuin te halen.” Dat laatste was vooral belangrijk, vertelt Jasper. “De huidige manier van landbouw gaat een kant uit waar ik het steeds minder mee eens ben. De voedingswaarde is ongeveer gehalveerd, er zitten steeds minder mineralen en vitaminen in producten. Koop je spinazie bij de supermarkt, ligt er na het bakken bijna niks meer in je pan. Maar gebruik je biodynamische spinazie, blijft er opeens veel meer over!”
De zoektocht duurde langer dan ze dachten. “We hebben veel tijd doorgebracht op het internet. Maar het was elke keer vlak voor onze neus weg of het was een overgroeide ruïne die we moesten opknappen. Uiteindelijk kwam dit plekje in Portugal langs, veel te groot en te duur. Maar het bleef maar voorbij komen”, vertelt Jasper. “En het had genoeg ruimte om er een bedrijf van te maken.”
Toen ze het gingen bezichtigen viel het eerst flink tegen. “Het was een verwaarloosde puinhoop, maar tijdens de rondleiding zagen we wel potentie.” Jasper werkte in Nederland als aannemer, gespecialiseerd in de renovatie van oude herenhuizen. “Op deze plek waren wel veel mogelijkheden. Er stond een familiehuis, een huis met kantoorruimte, een appartement, een zwembadje, moestuin, kippenhok. Verwaarloosd, maar het was er al wel. En we kregen er zo’n vijftig schapen, een olijfgaard, een watertank, fruitbomen en watermijnen bij. En, niet te vergeten, een prachtig uitzicht”, somt hij op. Kortom, ze waren verkocht.
Hard werken
De afgelopen twee jaar staken Jasper en Manda veel uren in hun boerderij in Portugal. “Weekenden bestaan hier niet. Zestien uur werken per dag in de zomer en nu, in de winter, een uur of twaalf”, vertelt Manda. “We moesten veel onderhoud doen, studio’s klaarmaken, badkamers tegelen. Schuurtjes bouwen. We hebben veel gedaan en ook veel hulp gehad van vrijwilligers vanuit de hele wereld.”
Inmiddels hebben ze vakantiestudio’s, een werkende olijfgaard, houden ze schapen en eten ze van het land. En er valt nog veel meer te doen. “We moeten nog een centrale verwarming installeren, en er moet nog veel op het land gebeuren. We willen graag meer eten produceren, een kas bouwen, een oven bouwen voor pizza en brood. De lijst is eindeloos.”
Dat pensioen klinkt hier in Portugal dan ook verder weg dan ooit. “We zijn een complete make-over aan het doen en al ons geld zit erin. Dat is wel lastig, ook financieel gezien. Het is weleens gebeurd dat we niet zeker wisten of we onze boodschappen wel konden betalen. Daarnaast werken we ontzettend veel, dat hou je niet altijd vol. Dus we denken dat we hier nog zo’n tien jaar mee doorgaan. Daarna willen we toch echt op dat bankje gaan zitten”, zegt Jasper. Hij denkt even na. “Alhoewel, Portugezen gaan ook door met werken tot hun tachtigste en die zijn kerngezond.”
Alles komt goed
Spijt hebben ze niet van hun verhuizing naar Portugal. “Al hebben we ons wel eens afgevraagd waar we in godsnaam aan begonnen zijn.” En toen afgelopen zomer bosbranden dichtbij hun terrein kwamen, sloeg de stress even toe. “Dat was traumatisch en eng. Maar als je dan ziet hoe de mensen uit deze vallei samenkomen, iedereen helpt elkaar. En dan kijken we elkaar aan, en zien we hoeveel we al bereikt hebben. Dan staan we weer op en gaan we door”, zegt Manda. En inmiddels weten de twee ook, het komt altijd goed. “Het is altijd nog gelukt. Dan verkopen we opeens weer veel olijfolie en we hebben een goed zomerseizoen gedraaid. We hebben allebei eerder een bedrijf gehad, en moesten daar ook hard voor werken. Het kost tijd om iets op te bouwen.”
Het stel kent inmiddels de meeste buren. “We leren Portugees on the go”, lacht Manda. “Dit leven in Portugal geeft zoveel terug, het heeft zoveel waarde om zo op het land en met de dieren te werken. Je loopt s’ochtends naar buiten om je eigen ontbijt te plukken. ’S avonds zit je te eten met mensen vanuit alle hoeken van de wereld. Als ik door de vallei rij of zit te wachten bij de pers op mijn eigen olijfolie, ben ik zo gelukkig.”
Jasper voegt daaraan toe dat ze misschien geen luxe of sushi meer hebben, maar dat ze dat ook niet nodig hebben. “De stad heeft veel, maar is ook een constant bombardement aan prikkels. Hier in Portugal is de omgeving prachtig en rustig. Het dorp gemoedelijk. Je stopt er veel uren in, maar je haalt er ook veel uit. Als ik kijk naar wat we meegemaakt hebben, zijn de afgelopen twee jaar absoluut de rijkste jaren van mijn leven.” Hij grinnikt. “En dan te bedenken dat ik daarvoor ook al een fijn leven had.”
Ben je benieuwd naar de boerderij in Portugal? Kijk dan eens op www.quintaportela.com. Lees ook het verhaal van deze vier vrienden die samen een betaalbaar stuk grond in Frankrijk kochten om te wonen.
