Misschien komt het door corona, maar in mijn hoofd reis ik steeds vaker af naar de plekken op deze wereld waar ik ooit ben geweest. Ik haal herinneringen op aan het lekkere eten, de indrukwekkende natuur en de mensen. Zo ging ik laatst in gedachten terug naar Hoi An, een kustplaats in Vietnam waar zoveel toeristen zijn dat Amsterdam er op hoogtijdagen bij in het niet valt. Te midden van de buzz van drommen Chinezen, rugzaktoeristen en straathandelaren lag een kleine oase van rust. Een theehuis. Zodra je over de drempel stapte, viel de stilte als een deken over je heen en kon je even op adem komen. Het duurde even voordat ik me realiseerde dat het café door doven gerund werd en je in gebarentaal moest bestellen.
Stilte
Silence gives you peace staat op een handgeschept stuk papier aan de muur geschreven. Ik had het bordje wel gezien en het was me ook opgevallen dat we op de menukaart moesten aanwijzen wat voor thee en zoetigheid we wilden hebben. Maar omdat de bezoekers ook stil waren en we de dag ervoor nog een oude tempel bezocht hadden, ging uit van een meer spirituele instelling. Ik heb me eerder in volledige stilte ondergedompeld, tijdens een tiendaagse Vipassana meditatie, en dat was me goed bevallen. Ook deze stilte in het Reaching Out Teahouse beviel me goed.
Tokio
Het theehuis in Hoi An blijkt overigens niet de enige horecagelegenheid te zijn die door doven gerund wordt. In Tokio (Japan) opende deze zomer het eerste Starbucks filiaal waar gebarentaal dé gangbare taal is. Ook hier wordt de tent voornamelijk gerund door dove mensen die via gebaren met elkaar én met de klant communiceren. Overigens is het niet het eerste gebaren-filiaal van Starbucks, want ook in Maleisië, de Verenigde Staten en China vind je zo’n filiaal.
Gebarentaal
Nou is gebarentaal, net als gesproken woord, in elk land anders. En hoewel de interesse in het gebaren dit jaar (in Nederland althans) enorm is toegenomen dankzij de vele corona-persconferenties, is het niet voor iedereen weggelegd om in vloeiende gebaren een frappuccino te bestellen. Daarom kan je ook gewoon wijzen, je bestelling opschrijven of het dicteren aan een tablet waar het dan uitgeschreven op verschijnt. Die technologie is absoluut een handig hulpmiddel in dit geval.
Terwijl je op je bestelling staat te wachten, kan je je via een groot digitaal scherm verdiepen in de taal. Zo kan je alledaagse begroetingen leren, maar ook hoe je bestelling eruitziet in gebarentaal. Want als het klaar is, is het wel zo handig als je je eigen bestelling in gebarentaal herkent.
Amsterdam
Overigens is een kopje koffie of thee in gebarentaal bestellen niet nieuw voor Nederland. In 2017 opende in Amsterdam de eerste Nederlandse koffiebar waar alleen maar dove barista’s werken (een gebaarista, ja echt) en je met gebarentaal je koffie moet bestellen. De Sign Language Coffeebar heet het. Hier kan je via een scherm bij de kassa korte filmpjes bekijken die de gebaren voor je bestelling voordoen. Wil je alvast oefenen voor als de horeca straks weer open mag? Check dan hier de gebaren die handig zijn om te weten voor je bestelling.