Tijdens zijn studie bedrijfseconomie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam droomde Emiel de Kruijff al van ondernemen. Een aflevering van de Ruben-Tijl-Ruben podcast (bekend van de Lama’s) bracht hem op het ultieme idee. Een wormenboerderij. In deze bak kan je thuis je gft-afval gooien en maken wormen er compost van. We zijn inmiddels twee jaar en vele wormenbakken verder en het is een groot succes, ook buiten Delft. ‘’Compostwormen zijn hele makkelijke huisdieren.’’
Even voorstellen: de compostworm
Voor wie nog nooit van compostwormen heeft gehoord, dit zijn speciaal gekweekte regenwormen die dol zijn op jouw gft=afval en leven in een wormenhotel of op een composthoop.
Een gemiddeld huishouden in Nederland produceert 100 kilo gft-afval per jaar. Het grootste deel hiervan wordt verbrand, wat zorgt voor CO2-uitstoot, terwijl het ook kan dienen als feestmaal voor de compostworm. Bananenschillen, koffiedik of dode bladeren zetten ze zonder problemen om in compost en compostthee. Deze compost kan jij vervolgens gebruiken in je (moes)tuin, op je balkon of voor de boomspiegel voor de deur. De compostthee (het vocht dat bij het composteren vrijkomt) kun je aanlengen met veel water en over (binnen)planten gieten als natuurlijke pokon.
Compostwormen eten vooral groente- en fruitafval, maar je kan ook karton, zaagsel en oude kranten aan de compostbak toevoegen. Citrusvruchten en gekookte of gebakken etensresten zijn dan weer minder geschikt. Ook de plastic stickers op appel- of bananenschillen mogen (uiteraard) niet in de compostbak belanden.
Hoe werkt de wormenbak precies?
Een wormenhotel is eigenlijk gewoon een bak gevuld met aarde, wormen en compost. ‘’Bij de Wormenboerderij verkopen we houten bakken die lokaal hier in Delft worden geproduceerd door Stichting Stunt, een leerwerkbedrijf dat met 100% gerecyclede materialen werkt’’, vertelt Emiel.
‘’Dat vonden we echt belangrijk. Er zijn al veel wormenhotels op de markt, maar vaak zijn die van kunststof. Onze Wormenboerderij is gemaakt van Nederlands vurenhout.’’ Daarnaast was een eerlijke prijs ook een doel. ‘’Een duurzaam product hoeft niet meteen te betekenen dat het duur is, we willen graag dat zoveel mogelijk mensen een wormenhotel kunnen aanschaffen zodat ze thuis hun gft kunnen verwerken.’’
Zodra je je wormenhotel hebt ontvangen, kun je er een mooi plekje voor uitkiezen. Bijvoorbeeld op je balkon, in de bijkeuken of in de schuur. ‘’De bakken kunnen ook prima tegen een regenbui en stinken niet’’, voegt Emiel toe.
Je vult de bak gelijkmatig met aarde, voegt je eerste groente- en tuinafval toe en creëert zo een paradijs voor de compostworm. ‘’Ik gooi bijvoorbeeld elke ochtend mijn appelklokhuizen in mijn wormenhotel’’, zegt Emiel. ‘’Dat is laagdrempelig en stimuleert mij meteen om ook andere groene acties te doen. Tegelijkertijd maakt het me ook bewust van de hoeveelheid afval die ik produceer.’’
Vervolgens is het een kwestie van wachten. Een wormenhotel heeft, net als een echt hotel, meerdere woonlagen waar de wormen doorheen kruipen terwijl ze smullen van het afval. Elk kwartaal kun je de afdeling oogsten die de wormen hebben verlaten. Ondertussen blijven de wormen zich vermenigvuldigen, totdat ze een natuurlijke grens tegenkomen. ‘’Je krijgt van ons 500 wormen, maar een wormenfamilie kan wel uitgroeien tot duizenden compostwormen.’’
Zorgeloos op vakantie
Wie een huisdier heeft, weet dat dit altijd wat lastig kan zijn rondom vakantieperiodes. Voor compostwormen geldt dit probleem niet. ‘’Je kunt natuurlijk geen drie maanden vertrekken’’, vertelt Emiel, ‘’maar een paar weken moet prima lukken.’’ Je hoeft ook niet bang te zijn dat de wormen op avontuur gaan. Zolang je ervoor zorgt dat de wormen voldoende te eten hebben en donkere plekjes hebben om zich te kunnen verschuilen, hoef je je nergens zorgen om te maken. ‘’Wormen houden helemaal niet van licht, ze blijven veel liever in het donker tussen de aarde rondkruipen.’’ Mocht er per ongeluk toch een worm ontsnappen, dan kun je die gewoon oppakken en teruggooien in de bak.
Ga je voor een langere periode op vakantie? Zorg er dan voor dat een buurman, vriend of vriendin één keer per week langskomt om extra eten aan de wormen te geven.
Composteren voor en door iedereen
‘’We begonnen klein met het verwerken van ons eigen gft’’, zegt Emiel. ‘’Om eens te kijken hoe zoiets werkt.’’ Het beviel goed en al snel waren vrienden en familie ook wel geïnteresseerd in die spannende bak op het balkon. Uiteraard hielp het mee dat vanwege de vele lockdowns mensen veel thuiszaten en daardoor actief bezig waren om hun eigen huis te verduurzamen. ‘’Na de enthousiaste reacties om me heen wist ik het zeker: ik wil hier verder mee gaan!’’ In het begin werkte Emiel nog parttime, maar dit jaar heeft hij zijn baan opgezegd om zich volledig te richten op de Wormenboerderij. ‘’Een spannend besluit, maar ik vind het tot nu toe hartstikke leuk’’, lacht hij.
‘’Op dit moment verkopen we alleen een klein model, van 50 liter, voor huishoudens. Maar we werken hard aan een groter model van 1000 liter voor bedrijven, scholen of bijvoorbeeld buurtinitatieven in de straat.’’ Hoe leuk is het als je samen met je buren een wormenhotel onderhoudt en de compost hiervan vervolgens gebruikt in de buurtmoestuin? ‘’Leerzaam voor jong en oud’’, voegt Emiel toe. ‘’We hopen dat het over een paar jaar hartstikke normaal is geworden om overal gebruik te maken van compostwormen. Niet alleen thuis, maar ook op kantoor of op school. Onze missie is om zo veel mogelijk groente-, fruit- en tuinafval duurzaam te verwerken.’’
Lees ook onze test van het wormenkrukje, dat volgens hetzelfde principe werkt.
