Duurzaam wonen in een community in het groen; het is een droom voor velen. Maar waar vind je nou de grond en de mensen om mee te wonen? Mensen die hetzelfde belangrijk vinden als jij en die niet willen blijven dromen, maar echt willen doen. Op hetkanWEL delen we wel eens de oproep van een community in ontwikkeling die op zoek is naar nieuwe bewoners, maar wist je dat er ook een platform bestaat dat projecten aan bewoners koppelt? Wij interviewden Tjeerd Haccou, de oprichter van CrowdBuilding.
“CrowdBuilding is een platform dat mensen ondersteunt die collectief willen bouwen. Dat doen we op een heel praktische manier: het platform verbindt gemotiveerde woningzoekers met een gedeelde woondroom en brengt hen in contact met bouwprojecten, bouwgroepen en bouwlocaties om deze woonideeën ook echt te realiseren. Daarbij bieden we ook praktische ondersteuning om de verschillende stappen van het proces van idee tot uitvoering te doorlopen. Het is een soort ‘Funda’ voor collectieve woonprojecten.”
Space&Matter CrowdBuilding is een initiatief van de Amsterdamse designstudio Space&Matter. In de afgelopen tien jaar heeft Space&Matter diverse bouwgroepen begeleid en hiervoor passende huizen, gebouwen en wijken ontworpen. De circulaire en drijvende wijk Schoonschip in Amsterdam is hier een mooi voorbeeld van. Dit project begon met de droom van één persoon en is geheel bottom-up ontwikkeld. Tjeerd Haccou is oprichter van Space&Matter en CrowdBuilding.
Het streven naar winst gaat vaak ten koste van de woonkwaliteit en duurzaamheid
In Nederland is de bouw van woningen vooral top-down georganiseerd. Tjeerd vertelt. “Het zijn commerciële marktpartijen die grotendeels bepalen hoe we wonen. Het resultaat daarvan is dat woongebouwen worden geoptimaliseerd voor de winst en helaas gaat dat vaak ten koste van woonkwaliteit en duurzaamheid. Je ziet ook in veel nieuwbouwprojecten dat woningen steeds kleiner worden, die leveren per vierkante meter ook het meeste op. Daarnaast worden woningen vaak gebouwd voor stereotype huishoudens. Denk daarbij aan één gezin, student of stelletjes, maar niet voor mensen die graag met anderen willen wonen.
Collectief wonen is in opkomst. Hoe kijk jij daarna? Doe mee met ons onderzoek. Door de enquete in te vullen, help je ons en CrowdBuilding om je in de toekomst beter te helpen.
De bewoners bepalen zelf hoe ze willen wonen
“Als mensen zelf mogen kiezen hoe ze willen wonen, dan bouwen ze veel meer een leefplek dan een woning. Omdat ze hun eigen keuzes kunnen maken, kan die plek volledig aansluiten op de wensen en behoeftes van de groep. In tegenstelling tot het maken van winst, staan in dit soort projecten eigenheid, kwaliteit, duurzaamheid en een sterk gevoel van community centraal. En dat is op termijn ook financieel interessant. Een projectontwikkelaar krijgt voor ieder extra zonnepaneel een slechtere businesscase, maar voor een bewoner is het een investering die zichzelf weer terugverdient.
Drive en doorzettingsvermogen zijn cruciaal
“Op dit moment is er in Nederland slechts een handjevol mensen dat als groep gaat bouwen. Ze mobiliseren een groep enthousiaste mensen en gaan dan aan de slag. Het zijn projecten met een enorm lange adem. De initiatiefnemers zijn echt aan het pionieren. Drive en volharding zijn daarbij vaak leidend voor het succes en niet iedereen kan daar zo veel tijd en energie in steken. Daarnaast kan dit op dit moment ook alleen als je eigen geld hebt dat je kunt investeren. Totdat er een omgevingsvergunning is, moet de groep alle kosten voorschieten.”
“Daarnaast is er een veel grotere groep mensen met dezelfde wens, maar die niet het initiatief wil nemen, of misschien zelfs helemaal niet weet dat dit kan. En dat is zonde, want dit soort projecten leiden tot bijzondere woonplekken en woongemeenschappen zoals drijvende buurten, duurzame wooncoöperaties en eco-dorpen.”
Kader Urban Tree Village Urban Tree Village is een lokaal Amsterdams initiatief, ontstaan vanuit een groep gelijkgestemde mensen. Een innovatief, circulair en sociaal design voor een multifunctionele woontoren van twintig verdiepingen met 200 appartementen. Bewoners zijn onderdeel van een ‘shared living’ community. Een community waar het mogelijk is om gebruik te maken van bijvoorbeeld elektrisch vervoer, keuken, lounge area, creatieve ruimtes, wasserette, pool, gym, grote tuin en co-working spaces.
Slechts een handjevol mensen gaat zelf bouwen
“Met CrowdBuilding willen we collectieve zelfbouw stimuleren, door het gemakkelijker te maken voor de initiatiefnemers en de groep. Op dit moment is er nog weinig ruimte beschikbaar voor collectief bouwen en de projecten die er zijn, zijn moeilijk te vinden. Je moet dus echt geluk hebben om tegen een project aan te lopen.”
“Daarnaast vinden veel initiatieven zelf opnieuw het wiel uit. Er zijn standaard stappen die in elk project genomen moeten worden. Met CrowdBuilding willen wij dit proces inzichtelijk maken door de juiste informatie te verzamelen en te delen. Het platform is een startup, dus nog volop in ontwikkeling, maar we ontwikkelen standaard contracten voor het oprichten van een groep, contacten met specialisten die dit kunnen realiseren, hulp bij het realiseren van bouwvergunningen, en op langere termijn hopelijk ook een fonds om van te lenen om de eerste fase tot de bouwvergunning te overbruggen.”
“Tegelijkertijd laten we ook de lokale behoefte aan zelfbouw zichtbaar maken, om zo gemeenten en grondeigenaren te overtuigen meer ruimte te bieden aan collectieve woningbouw.”
Schoonschip Schoonschip is een drijvende woonwijk in het Johan van Hasseltkanaal, een zijkanaal van het IJ in Buiksloterham, Amsterdam-Noord. In deze ecologisch en sociaal duurzame wijk wonen we sinds begin 2020 met 46 huishoudens op 30 arken. De helft van de arken is twee-op-één-bak, de drijvende variant van twee-onder-één-kap. En dan hebben we op één bak ook nog een gezamenlijke ontmoetingsplek gerealiseerd.
