In Bevrijd de psychologie beweert Jan Derksen, klinisch psycholoog-psychotherapeut, dat zijn collega’s zich blind staren op hersenonderzoek. Daardoor verdwijnt alle aandacht voor echte oorzaken van psychische problemen.
U noemt neuropsychologen ‘amateurbiologen’. Moet dat nou?
‘De afgelopen twintig jaar zijn veel van mijn collega’s de psychologie ontvlucht. Zij zijn biologisch onderzoekers geworden, die voor psychische problemen een verklaring zoeken in de neurowetenschap. ADHD, depressie en een angststoornis noemen zij hersenaandoeningen; die worden zogenaamd veroorzaakt door de hersenen. Maar daarmee is niets opgelost. Er zijn soms biologische oorzaken te vinden, maar er zijn vaak meer overtuigende psychologische oorzaken, die onder het tapijt worden geveegd.’
Is de interesse in hersenonderzoek niet gewoon een logische ontwikkeling van de psychologie? We zijn Freud wel voorbij, toch?
‘Ja, maar mijn vakgenoten hebben zich laten verleiden door de heel overtuigende beelden van MRI scanners die bij hersenonderzoek horen. Hierdoor is de psychologie op het menu van de neurowetenschappen komen te staan, die haar met plezier opslokken.’
Die MRI scanners zijn toch de sleutel tot een beter begrip van onszelf?
‘De neurowetenschap creeert grote mythes, zoals dat we door meer begrip te krijgen van de hersenen meer grip krijgen op het bestaan. Het feit dat er verschil te zien is tussen de hersenen van iemand met en van iemand zonder ADHD, betekent niet dat dit verschil de oorzaak van een psychische stoornis is. Er is namelijk net zo goed verschil te zien tussen de hersenen van iemand die goed viool kan spelen en die van iemand die dat niet kan. Het gaat dan fout in de interpretatie van dat verschil.’
Wat betekent dat vervolgens voor de behandeling van mensen met psychische problemen?
‘Heeft iemand een angstaanval, dan wordt die volgens de neurowetenschappers veroorzaakt in de hersenen en moeten er pillen voor komen, terwijl je het moet oplossen met therapie. Geen pillen voor een psychisch probleem, maar aandacht. Het gevaar is dat je iemand die in psychologisch opzicht hulp nodig heeft, dichtmetselt met medicatie. Zo krijgen ze een etiket opgeplakt en de bijbehorende pillen voorgeschreven. Dat laat mensen geen ruimte om te werken aan problemen, te ontwikkelen en daar sterker uit te komen.’ | Door: Willemijn Sneep
Het meinummer van Ode ligt nu in de winkel en is te verkrijgen voor de iPad via de app ‘Tijdschrift’. Bestellen kan ook via 0251 257927.
Meer lezen?
– Dat stress onzin is
– Dat je de populairste experts al helemaal niet moet vertrouwen
– Dat iedereen journalist is
Follow @JoinOptimism
Volg Ode ook op Facebook, via de digitale nieuwsbrief, of neem een proefabonnement op Ode voor slechts €3,33 per maand
‘De neurowetenschap creëert grote mythes’
- Geplaatst door Ode
- 17 mei 2012
- Denken
Over de schrijver

Ode
Als communitymanager bij het optimistische opinieblad Ode komt Brenda regelmatig in contact met mensen en ideeën die het verschil kunnen maken. Het verschil voor een betere, leukere en eerlijkere wereld, maar ook het verschil in inspiratie: wat zet jou ertoe aan om tot actie over te gaan? Deze verhalen vertelt Brenda graag door. Want inspiratie begint met een verhaal.
Ga naar alle blogs van deze auteur Ode
Als communitymanager bij het optimistische opinieblad Ode komt Brenda regelmatig in contact met mensen en ideeën die het verschil kunnen maken. Het verschil voor een betere, leukere en eerlijkere wereld, maar ook het verschil in inspiratie: wat zet jou ertoe aan om tot actie over te gaan? Deze verhalen vertelt Brenda graag door. Want inspiratie begint met een verhaal.
Ga naar alle blogs van deze auteur
5 gedachten over “‘De neurowetenschap creëert grote mythes’”
@ Milah: Er zal ongetwijfeld kaf tussen het koren zitten, maar om te veronderstellen dat iemand jaren en jaren studeert en een praktijk opent en mensen gaat helpen -en zelfs belazert- vanuit puur eigengewin is m.i. wel een wat treurig beeld. We leven nu eenmaal in een systeem dat je ook je geld verdient met je professie, dus ook aan je eigenbelang denken is gewoon nodig. En dat geldt ook voor de alternatieve geneeskunde.
Therapie is een lastig verhaal omdat het inderdaad uiteindelijk gaat om zelfwerkzaamheid van de cliënt en deze vaak maar mondjesmaat in staat is -of bereid- om de deksel van de beerput te halen. Ik ben overigens wel benieuwd wat de alternatieve geneeskunde beter zou kunnen dan de psychologie in dit verband.
Psychologen zijn ook niet gebaat bij direct herstel. Psychologen knijpen het graag ook uit en willen ook graag dat je zo lang mogelijk met de problemen rondloopt (dat wil zeggen: ze weten dat de oplossing niet bij hen ligt, maar geven ook geen richtlijnen hoe het WEL moet). Beter verdiepen mensen zich in de alternatieve geneeskunde, zonder tussenkomst van "psychologen", psychiaters en neurowetenschappers, die dit doen voor eigen gewin, en niet ten behoeve van de gezondheid van de mens.
de alternatieve geneeskunde doet het nooit uit eigen gewin? simpel wit, zwart beeld
Sterker, als je krachttraining doet, krijg je spierballen, het GEVOLG van training. Als je langdurig naar de sodemieter bent geholpen, door je ouders bijvoorbeeld, is dat vanzelfsprekend fysiologisch aantoonbaar. In het aardse leven zijn lichaam en geest één en zullen lichamelijke zaken invloed hebben op je geest en andersom. Maar niet One Way zoals de Swaab's en Lamme's toch wel lijken te suggereren.
Helemaal mee eens. Om psychisch gezonder te worden hebben we meer aandacht nodig voor ons innerlijk, onze gevoelens. Wat helpt is therapie, meditatie en allerlei andere vormen van bewustwording.
Dat hersenonderzoek leidt vooral tot meer focus op de chemische aspecten van onze geest, met als logisch gevolg chemische oplossingen voor problemen. In feite een veredelde vorm van druggebruik.
Reacties zijn gesloten.