Dit ‘nanohout’ is hét duurzame isolatiemateriaal van de toekomst

Het ziet eruit als een soort piepschuim. Maar eigenlijk is dit veelbelovende isolatiemateriaal van hout. Van nanohout, om precies te zijn: houtvezels waar de kleurstof uit is verwijderd en die kunstmatig aan elkaar zijn geplakt. Wetenschappers hebben ontdekt dat de eigenschappen van dit ‘albinohout’ ideaal zijn voor de isolatie van huizen. En het mooiste van dit alles is dat het in potentie veel duurzamer is dan de huidige isolatiematerialen.

Je huis isoleren is zo ongeveer één van de meest duurzame keuzes die je kan maken. Isolatie maakt dat de warmte in je huis veel beter blijft hangen. Hierdoor kost het veel minder energie om je huis aangenaam te verwarmen. Alleen: de meest gebruikte isolatiematerialen, zoals schuimplastic, zijn niet allemaal even duurzaam. Uiteindelijk is de energiebesparing van het isoleren groot genoeg om voor de productiekosten van het isolatiemateriaal te compenseren, maar bij sommige materialen kan dit tot wel enkele jaren duren. Bovendien zijn huidige isolatiematerialen niet natuurlijk afbreekbaar. Daardoor dragen ze bij aan onze algehele ecologische voetafdruk.

Knip-en-plakactie

Maar nu is er dus nanohout. Onderzoekers van de Amerikaanse Universiteit van Maryland schrijven in het vakblad Science Advances hoe ze aan de slag zijn gegaan nanovezels uit hout. Normaal wordt de cellulose in hout – de vezels waaraan bomen en planten hun stevigheid ontlenen – bij elkaar gehouden door het gele stofje lignine. Dat is een lijmachtig stofje dat ook sterk warmte geleidt. De onderzoekers besloten langgerekte houtvezels op nanoschaal van deze lignine te ontdoen en vervolgens weer zij-aan-zij aan elkaar te plakken.
Deze knip-en-plakactie had twee gevolgen. Ten eerste verloren de vezels hun kleur en werden ze spierwit. Ten tweede, en veel belangrijker: de aan elkaar geplakte vezels bleken nauwelijks warmte door te laten. Dit komt omdat de vezels parallel aan elkaar waren geplakt. Warmte kan eenvoudig op en neer langs de vezels bewegen, maar niet ‘oversteken’ van vezel naar vezel. Warmte komt daardoor niet snel door een dikke laag nanovezels heen. Het resultaat: prima isolerend nanohout. Bijkomend voordeel is dat het hout wit is. Wit materiaal reflecteert zonlicht beter dan andere kleuren, waardoor het minder snel opwarmt. Dit maakt nanohout in de zomer uitermate geschikt om de hitte van de zon buiten te houden.

Duurzaam en afbreekbaar

De onderzoekers onderwierpen hun nanohout aan allerlei tests. Het materiaal bleek evengoed te isoleren als schuimplastic, en won het op dit gebied ook van allerlei andere isolatiematerialen. Bovendien is het nanohout uitermate licht en sterk. En als klap op de vuurpijl: het nanohout is extreem dun te produceren en daardoor ook oprolbaar. Dat is hartstikke handig bij bijvoorbeeld het isoleren van buizen.
Maar de grootste winst zit hem op het gebied van duurzaamheid. Nanohout vergt geen andere grondstof dan natuurlijk hout van bijvoorbeeld de linde. Deze boom groeit razendsnel en is in ruime mate beschikbaar: een uiterst duurzaam productiemateriaal dus. Bovendien is het nanohout biologisch afbreekbaar.
Binnen en jaar hopen de onderzoekers nanohout op grotere schaal te produceren en op de markt te brengen. Als het meezit, kan het over enkele jaren wereldwijd als isolatiemateriaal worden gebruikt. De ontwikkelaars hopen dat het vanaf dan grootschalig in de bouw zal worden toegepast. Wie had dat gedacht – dat we in de toekomst weer in huizen van hout zullen gaan wonen?
Bron foto: Hua Xie (Universiteit van Maryland)

Over de schrijver

5 gedachten over “Dit ‘nanohout’ is hét duurzame isolatiemateriaal van de toekomst”

  1. volkomen eens met Sunny,
    als nieuwe materialen of technieken ons zo opgedrongen worden, hanteer dan eerst en vooral het “voorzorgsprincipe”
    alleen zullen ‘we’ zelf moeten beslissen niet mee te doen met de commerciële activiteiten van de deep state…
    beste Mickey, ik apprecieer je efforts, maar je moet beter je huiswerk doen !
    het artikel is erg slecht geschreven, zonder verdere diepgang, spijtig !
    isoleren is een goede keuze, nog beter is bio-klimatisch bouwen met aandacht voor je habitat + stap één van de trias energetica : beperk je energieverbruik
    de huidige (bio ecologische) isolatiematerialen zijn perfekt afbreekbaar !
    wit materiaal reflecteert de zon, inderdaad
    maar het opwarmen van dat materiaal heeft te maken met de densiteit en de faseverschuiving door dat materiaal doorheen zijn dikte
    wit piepschuim of PUR schuim weerkaatst zonlicht, maar zijn erg licht en laten de hitte snel door
    houtwol, stro, cellulose vlokken of andere materialen zijn veel denser ;
    trouwens, als je die witte nano isolatie bedekt met baksteen of ander afwerkmateriaal werkt het niet!
    we wonen al eeuwen in houten huizen, dus ja wie dat niet dacht of wist moet snel ontwaken 😉
    fijne dag

  2. Er bestaat al een product, gemaakt van hout, met de lignine als bindmiddel. Het heet Pavatex. Ruim vijf jaar geleden is dit aangebracht onder de dakpannen. Het is waterdicht. Het geeft mijn stenen boerdertijtje uit 1732 het wooncomfort van een houten huis, neemt vocht op en staat het weer af aan de omgeving.

  3. De nanotechnologie is nog veel te nieuw om het te introduceren in wat dan ook maar. De nanodeeltjes zijn zo klein dat ze onze cellen en dus ook onze hersencellen binnendringen. De lange termijn gevolgen zijn nog volstrekt onduidelijk.
    Liever eerst lange termijn onderzoeken doen en dan de juiste toepassingen vinden. Anders krijgen we straks hetzelfde als het asbestverhaal. Na 20 jr komt ‘men’ erachter dat het erg ongezond is, maar dan heeft het zich overal al verspreid met alle ellende van dien. We doen er verstandig aan het voorzorgsprincipe te hanteren met nieuwe dingen.

    1. Dag Johan,
      Heel goede vraag!
      De onderzoekers gaan niet in op de brandveiligheid, maar dit rapport geeft wel een indicatie:
      https://www.ifv.nl/kennisplein/Documents/fov-brandgedrag-van-isolatiematerialen.pdf
      Plantaardige producten zijn in vergelijking met andere isolatiematerialen het meest brandbaar, zie pagina 12 van het rapport. Nanohout valt, zo vermoed ik, ook in deze categorie – het basismateriaal is immers cellulose. Als je de keuze voor een isolatiemateriaal puur baseert op brandveiligheid, dan komen minerale producten zoals glaswol als beste uit de test.
      Zelf zou ik denk ik niet snel om deze reden voor glaswol kiezen. Isolatiemateriaal speelt namelijk maar beperkt een rol bij het ontstaan van een brand. Het gaat er vooral om dat de voorwerpen die als eerst in contact komen met vuur, zoals je meubels, brandveilig zijn. Pas als er sprake is van een flinke brand kan brandbaar isolatiemateriaal ervoor zorgen dat het zich sneller ontwikkelt tot uitslaande brand. Zie ook de inleiding van dat rapport, of deze link: http://www.isolatie.info/brandveiligheid.

Reacties zijn gesloten.