Duurzame steden. Dat klinkt misschien als een contradictio in terminis, omdat de stad op het eerste gezicht misschien niet per se de meest duurzame plek lijkt om te wonen. Er is over het algemeen meer verkeer, meer industrie en minder groen dan op het platteland. Toch woont bijna 55% van de wereldbevolking in de stad en zal dit -volgens prognoses van de VN- in 2050 zelfs 68% zijn.
De meest duurzame steden index
In dat kader is het dan ook wel geinig om een blik te werpen op lijstjes als de Arcadis Sustainable Cities Index, die jaarlijks de meest duurzame steden in een top-100 rangschikt. Dit is is de top-10 van dit jaar:
- Oslo
- Stockholm
- Tokyo
- Kopenhagen
- Berlijn
- Londen
- Seattle
- Parijs
- San Francisco
- Amsterdam
Amsterdam en Rotterdam
Amsterdam staat als enige Nederlandse stad in de top-10, overigens op de voet gevolgd door Rotterdam, op nummer 12. Geen slechte score voor een klein landje als het onze, dat voor deze index vooral goed scoort op vervoer (we fietsen ons tenslotte drie slagen in de rondte), maar niet zo goed scoort op hernieuwbare energie. Daarin zijn we nog steeds het slechtste jongetje van de klas. En ik zeg hier expres ‘jongetje’, want de meest duurzame steden hebben doorgaans een vrouwelijke burgemeester, zo concludeert onderzoeksbureau Corporate Knights.
tekst gaat door onder de afbeelding
Meest duurzame steden
Dit onderzoeksbureau houdt er trouwens een eigen index op na van de meest duurzame steden. Hierin wisselen Oslo en Stockholm stuivertje, staat Kopenhagen op nummer drie en is ook het duurzame Helsinki terug te vinden in de top-10 (that makes sense, want daar gebeurt veel op het gebied van duurzaamheid). Van Nederlandse steden is in deze top-50 geen spoor te bekennen:
- Stockholm
- Oslo
- Kopenhagen
- Lahti
- Londen
- Helsinki
- Tokyo
- Vancouver
- Toronto
- Berlijn
Zowel Stockholm als Oslo als Kopenhagen hebben dus vrouwelijke burgemeesters. Net als Amsterdam trouwens, maar dat mocht in dit geval (nog) niet baten. Wellicht dat daar in de toekomst nog verandering in komt. Stockholm staat bekend als een stad met veel open ruimte, goede luchtkwaliteit en nergens in Europa worden er per gezin zo weinig auto’s gereden als hier. In Oslo is de de afvalproductie tot een minimum teruggebracht. En nergens in Europa gebruiken ze zo weinig water als in Denemarken. Ook op het gebied van emissies en broeikasgassen haalt Kopenhagen de hoogste score.
De havenstad
Wellicht dat Amsterdam en Rotterdam zo hoog eindigde in de eerste index, omdat Arcadis een Nederlands bedrijf is. Er zou dus sprake kunnen zijn van een klein beetje Neerlands trots, maar goed dat blijft gissen. Hoe het ook zij haalde Rotterdam vorig jaar nog de vierde plek in een lijst van vervuilende steden. Dat kwam vooral door de grote CO2-uitstoot van de haven. Amsterdam deed het in diezelfde lijst dan weer redelijk met een 77e plek, maar eerlijk is eerlijk: daar waar de haven wel meetelde bij Rotterdam, werd Schiphol niet meegerekend bij Amsterdam. Zouden we dat wel doen, dan zou het plaatje er wel eens heel anders uit kunnen zien.
tekst gaat door onder de afbeeldingen
De A-lijst
Okay, nog eentje dan, want elk jaar verschijnt ook de A-lijst van Carbon Disclosure Project (CDP). Dit is een lijst met steden die op het gebied van duurzaamheid leiderschapsrol vervullen en dus voorop lopen. In 2021 haalden 95 steden de A-lijst. In 2020 waren dat er nog 88, dus ‘we’ gaan vooruit dit jaar. Er is niet een specifieke volgorde in de lijst: je haalt de A-lijst of je haalt ‘m niet.
Kijk je naar de kaart van deze lijst, dan zie je weer een zware oververtegenwoordiging van Scandinavische steden. Daar waar Den Haag in 2019 als enige Nederlandse stad op deze lijst voorkomt, kent de A-lijst in 2020 en in 2021 geen enkele Nederlandse vertegenwoordiging meer.
Conclusie
Het is leuk om naar dit soort lijstje te kijken, maar ze verschillen nogal van elkaar. Overall kunnen we constateren dat Nederlandse steden het alleen maar in de eerste lijst goed doet, maar in de andere lijsten ronduit slecht. In de meest duurzame steden index of de A-lijst komen ze niet voor, maar in het lijstje van meest vervuilende steden wel. Er is dus nog behoorlijk wat werk aan de winkel zou je kunnen zeggen, maar de ambities zijn er en dat biedt hoop.
Lees ook hoe de Groene Buurvrouw de binnenstad van Den Bosch vergroent. Of welke stad bijenstenen verplicht in nieuwbouw, zodat de biodiversiteit in de stad kan toenemen.