Waar moet je op letten bij het kopen van wandelschoenen? 5 tips

Mijn wandelschoenen stonden al enige tijd te verstoffen in de kast toen ik ze na jaren weer eens tevoorschijn haalde. Er bleken diepe scheuren in de zool te zitten. Te weinig gebruikt, was de conclusie van een verkoper aan wie ik ze liet zien. Blijkbaar moet je wandelschoenen, net als auto’s, regelmatig gebruiken om ze goed te houden. Wat misschien ook meespeelde, is het feit dat ze 20 jaar oud waren. Tijd dus voor een nieuw paar, wat nog niet zo eenvoudig is. Daarom wat tips om de perfect zittende, duurzame wandelschoen te vinden.  

1. Een wandelschoen moet zitten als een slof

Het aloude idee dat wandelschoenen ingelopen moeten worden voordat ze mee op reis kunnen, blijkt achterhaald. De schoenen zijn tegenwoordig zo soepel, dat ze eigenlijk meteen als sloffen moeten zitten zonder dat je daar rare fratsen voor hoeft uit te halen met inlegzooltjes. Omdat ik redelijk smalle voeten heb, viel er meteen een hele reeks af.

Met de over gebleven exemplaren heb ik heel wat winkelkilometers afgelegd over nepbruggetjes en idem rotsblokken. De ene keer kwam mijn hiel omhoog in de schoen. De andere keer duwde de naden zo hard tegen mijn voet, dat ik de potentiële blaren al kon tellen. Of kwamen mijn tenen klem te zitten in de neus als ik naar beneden liep.  

Ik leerde dat je de tijd moet nemen voor het vinden van het perfecte paar wandelschoenen, dat je je niet moet laten leiden door hoe ze eruitzien en dat je eigenlijk altijd een maat groter moet kopen dan je gewend bent. Uiteindelijk slaagde ik met lichte, smalle schoenen van Hanwag, die er ook nog eens leuk uitzagen.

2.Let op het materiaalgebruik

Als je schoenen perfect zitten, doe je er over het algemeen langer mee. Maar ook het materiaalgebruik speelt een belangrijke rol bij de levensduur van je wandelschoenen. Het blijkt lastig om wandelschoenen te maken die waterafstotend zijn, genoeg ondersteuning bieden en comfortabel lopen zonder dat daar kunststof of aardolie aan te pas komt.

Zo is de binnenkant vaak van Goretex gemaakt, wat voor een belangrijk deel bestaat uit PTFE (polymeer polytetrafluorethyleen). En zit er in de tussenzool, die voor een goede demping in de schoen zorgt, vaak polyurethaan. Dit zijn kunststof materialen, die -net als plastic- afkomstig zijn uit de fossiele industrie. Sommige mensen geven bovendien de voorkeur aan vegan schoenen, die vaak per definitie gebruik maken van kunststof om de schoen waterdicht te houden.

In mijn wandelschoenen zit een speciaal door Hanwag ontwikkelde voering (EcoShell membraan), die volledig PFC-vrij is. Dat betekent dat er geen poly- of perfluorkoolwaterstoffen aan te pas zijn gekomen om de binnenkant van de schoen waterdicht en toch ook ademend te maken. Dat is beter voor het milieu, omdat PFC’s niet afbreken in de natuur. Sterker nog: ze hopen zich op en kunnen zo kanker veroorzaken bij mens en dier. Let er dus op dat je wandelschoenen (en andere outdoorkleding en -spullen) koopt die PFC-vrij zijn.

Verder kan je erop letten dat het leer uit Europa komt, zodat het minder kilometers aflegt, en dat het een IVN natuurleder keurmerk heeft. Ook kan je onderzoeken of er gerecyclede materialen zijn gebruikt, waar dus geen nieuwe grondstoffen voor nodig zijn. Over het algemeen geldt: hoe transparanter het merk, met specifieke informatie op de site (in plaats van alleen vage, niet onderbouwde termen als ‘duurzaam’, ‘eco’ of ‘conscious’) hoe serieuzer een merk bezig is met duurzaamheid en hoe betrouwbaarder het merk is.

3. Kijk ook naar het maakproces

De duurzaamheid van wandelschoenen wordt ook bepaald door de manier waarop ze gemaakt zijn en onder welke arbeidsomstandigheden. Zo worden de wandelschoenen van het merk Hanwag met de hand gemaakt in Europa met materialen uit Europa. Deze korte ketens verkleinen de CO2-uitstoot aanzienlijk, plus dat de controle op de arbeidsomstandigheden en kwaliteit makkelijker is.

Bij Hanwag is het idee dat de schoen goed is, maar dat de buitenzool uiteindelijk slijt. Daarom maken ze de schoen op traditionele wijze, waarbij het leer om de binnenzool wordt heengeslagen, waarna de buitenzool eraan vastgelijmd wordt. Op die manier kan je de zool dus vervangen en doe je langer met je schoenen. Let er dus op dat je schoenen te repareren zijn, mocht dat na jaren van intensief gebruik nodig zijn. Dat scheelt weer.

4.Blijf ze regelmatig gebruiken

Zoals gezegd hebben wandelschoenen de neiging om uit te drogen, scheurtjes te vertonen of zelfs uit elkaar te vallen als je ze niet regelmatig gebruikt. Dat ligt vooral aan de verende tussenlaag in de zool die gemaakt is van polyurethaan: dat zorgt voor demping, maar het brokkelt ook af als je de schoen niet regelmatig gebruikt. Wat is dan regelmatig? In ieder geval een paar keer per jaar. Mijn goede voornemen is om mijn nieuwe wandelschoenen elke week even aan te trekken, ook al is het voor dat wandelingetje door het stadspark om mijn dagelijkse 10.000 stappen te halen.  

5.Verzorg je wandelschoenen goed

Het liefst schop je je wandelschoenen na een lange wandeling aan de kant en kijk je er niet meer naar om tot de volgende wandeling. Althans, zo werkt het bij mij. Maar er zitten voordelen aan om dat niet te doen. Zo is het een goed idee om je wandelschoenen schoon en droog weg te zetten. En als ze nat zijn, ze de tijd te geven om te drogen. Zet ze dus vooral níet bij de verwarming, want dat verkort de levensduur van je schoenen aanzienlijk omdat dan het leer én de zool uitdroogt. Hoe verzorg je ze dan wel?

Tips van Hanwag voor het onderhoud van je wandelschoenen:

• Laat je schoenen in een koele, geventileerde ruimte drogen, dus nooit bij de verwarming.
• Borstel het vuil van je schoenen, ook van de zool.
• Zijn je schoenen erg vies? Gebruik dan wat lauw water om ze schoon te maken. Maar gebruik géén zeep, want dat kan het geïmpregneerde leer aantasten.
• De binnenkant van je schoen kan je -indien nodig- ook schoonmaken met wat water en een spons (niet te heet, dat water!)
• Als je schoenen na het schoonmaken weer nat zijn, laat je ze weer in een koele ruimte drogen.
• Bewaar je schoenen met wijd opengesperde tong op een donkere, droge plek in een goed geventileerde ruimte, zodat alles goed gelucht blijft. Bewaar ze niet in een afgesloten kofferbak of kelder of in een plastic zak: ze moeten kunnen ademen.
• Eens in de zoveel tijd kan het handig zijn om je schoenen weer eens in te spuiten met waterproofing spray.
• Om het leer soepel te houden (als je leren schoenen hebt) is een regelmatig waxbeurt handig. Dat is iets anders dan vet of olie: dat wil je juist niet gebruiken.

Lees ook de column die ik namens hetkanWEL voor BinnensteBuiten schreef over mijn nieuwe wandelobsessie, of het verhaal van Laura die 750 kilometer door de Pyreneeën wandelde. Of onze tips als voorbereiding op een geslaagde lange afstand wandeling. Tot slot hebben we de 5 leukste wandelroutes in de Balkan voor je op een rij gezet. Veel wandelplezier!