Utrecht heeft met Rijnvliet een woonwijk om op te eten, letterlijk

Aan de rand van Utrecht, in Leidsche Rijn, is een eetbare woonwijk aan het verrijzen, Rijnvliet. Niet de huizen en hun bewoners, maar de natuurlijke omgeving staat hier centraal. De bewoners leven tussen de rucola, appelbomen en bessenstruiken. Maar, zegt ontwerper van het eetbare landschap Xavier San Giorgi, het concept is breder dat alleen een fruitboompje plaatsen. “Het is een ecosysteem in de stad, dat ook cultureel gebruikt kan worden.”

San Giorgi vertelt dat hij al sinds 2016 samen met Felixx Landschapsarchitecten en De Zwarte Hond met het ontwerp voor de eetbare woonwijk bezig is. “De woonwijk zou eigenlijk al voor de economische crisis van 2008 gebouwd worden, maar lag toen acht jaar op z’n gat. Toen er eindelijk weer wat beweging in het project zat, zeiden de bewoners van de aangrenzende Rijksstraatweg en het cultureel centrum de Metaal Kathedraal: ‘Laten we de wijk dan meer van deze tijd maken. Dus niet meer alleen voor het oog wat groen erbij plakken, maar echt een doordacht en duurzaam plan. Toen hebben ze mij erbij betrokken.”

Eetbare woonwijk: sla tussen de tegels

Het ontwerp van San Giorgi is gericht op drie waardes: de voedselwaarde, de ecologische waarde en de culturele waarde. “De balans tussen die drie waardes verschilt per gebied in Rijnvliet. Zo hebben we aan de Noordoever van het gebied veel natuurwaarde meegegeven, daar is een natuurlijke corridor gebouwd waar dieren migreren. Daar is het wat ruiger. Aan de Zuidoever zijn veel speelvoorzieningen voor kinderen. Daar hebben we de natuur wat netter gehouden met struiken vol snoepfruit en met ruim overzicht zodat ouders hun spelende kinderen kunnen zien. Daar is ook meer beheer nodig.” 

De straten van de eetbare woonwijk Rijnvliet mocht San Giorgi zelf een naam geven. “Daardoor wonen mensen nu in de Rucolastraat, waar sla tussen de tegels groeit. In de Persimoenstraat staat uiteraard echt een Persimoenboom.” 

Rijnvliet: bouwen in fases

De eetbare bomen en planten in de wijk worden in verschillende fases aangeplant. Ook de huizen worden in fases gebouwd. “De ecologie krijgt hier voorrang op het bouwen van huizen, wat uniek is voor een gemeente om te doen. De woonwijk wordt in fases gebouwd, waardoor niet alles continue wordt omgeploegd en platgereden, om daarna weer op te bouwen.” Daardoor heeft Rijnvliet net aangeplante stukken, maar ook al een gedeelte met volwassen bomen en planten. “Dat zijn mooie plekken om te wandelen. Je ziet er veel vogelsoorten, vissoorten, vleermuizen, wilde bijen.”, zegt San Giorgi. “Helaas zijn de buizerd en de fazant niet gebleven, maar wie weet komen die nog terug.” De voedselbosontwerper heeft ook een vogeleiland in de wijk ontworpen, waar mensen niet kunnen komen. “Daar is de natuurwaarde het belangrijkste, vol bloemen en nectar voor de insecten.”

Toekomstgericht

Het is belangrijk dat er meer op deze manier gebouwd gaat worden vindt San Giorgi. “Buitenruimte is niet alleen maar decor. In Nederland hebben we een soort schoonheidssyndroom, alles moet kaal en strak zijn. Maar je moet zorgen voor een veerkrachtige omgeving. Daarom hebben we bijvoorbeeld geen gras. Gras is totaal niet klimaatbestendig. In plaats daarvan heeft Rijnvliet kruidenrijk hooiland waar de maaifrequentie laag is”, legt hij uit. “En bakstenen kun je niet eten. Dus geen supermarkt meer in het hart van het centrum, maar eetbaar groen.” Omdat voedsel verbindt en mensen elkaar opzoeken, ontstaat er ook meer sociale cohesie in de wijk. “Mensen delen recepten en er is zelfs een oogstfeest gegeven onlangs.”

Deze eetbare woonwijk heeft een mix van koopwoningen en sociale huur. “De reacties zijn over het algemeen positief”, geeft hij aan. “Ik merk wel dat huiseigenaren meer betrokken zijn en ook in hun eigen tuin eetbare planten zetten bijvoorbeeld. Maar bewoners pakken zeker wel dingen op, zoals het verwerken van de oogst of het geven van rondleidingen vanuit de Metaalkathedraal. Ik ben benieuwd hoe het zich allemaal gaat ontwikkelen.” Het beheer van het eetbare groen wordt door de gemeente gedaan. “Ik moet het project uiteindelijk uit handen geven, en dan mogen zij er iets moois van gaan maken. Ik ben benieuwd of er echt een cultuur gaat ontstaan in het gebruik van het eetbare groen.” 

Wat vind jij van het idee van een eetbare woonwijk? Laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten.

Lees ook:

Over de schrijver

3 gedachten over “Utrecht heeft met Rijnvliet een woonwijk om op te eten, letterlijk”

  1. pg slot autogame เว็บเกมตออนไลน์ PG SLOT ที่มาพร้อมระบบออโต้อย่างเต็มระบบ ทั้งการฝากถอน ที่รวดเร็วทันใจมากๆ แถมยังมีแอดมินคอยสอดส่องดูแลตลอด 24 ชั่วโมงอีกด้วย

  2. Super mooi!! Een project wat elke provincie, gemeente en stad zou moeten willen. Onvoorstelbaar dat dit “idee” al zo lang bestaat en dan nu pas ‘van de grond’ komt. Chapeau bedenkers; ontwerpers en uitvoeders ; zegt het voort. Geef er meer ruchtbaarheid aan. Overheid doe eindelijk eens goed je ding en zet HIER een ‘verplichting’ op in plaats van toestemmen dat zich overal maar bedrijven – zelfs XXL bedrijventerreinen uit de grond gestamd mogen worden… dat is toch niet meer van deze tijd!

Reacties zijn gesloten.