Nu de kou inzet en we de verwarming nog steeds op een laag pitje proberen te houden, vliegen de fleece dekens en truien als warme broodjes over de toonbank. Ook menig kerstpakket krijgt een fleece item om de feestdagen warm door te komen. En eerlijk is eerlijk: niks zo knus als met een dekentje en een warme kop thee op de bank. Maar hoe duurzaam is fleece eigenlijk? Spoiler alert: niet, al gloort er hoop aan de horizon.
Trendy outdoorkleding
Fleece is having a moment schreef Elle eerder deze maand al. De fleecetrui, die voorheen was voorbehouden aan outdoormerken als Patagonia, The North Face en Vaude, heeft z’n intrede gedaan bij high end fashionmerken als Balenciaga en Stella McCartney. Ook fashion influencers als Alexa Chung, Hailey Bieber, Bella Hadid en Kendall Jenner poseren trots met hun ‘lelijke’ wandeltruien. Fleece als uniform van de TikTokgeneratie, kopte het Belgische Knack dan ook in een poging om te achterhalen waarom deze wandeltrui ineens zo populair is.
Daarvoor moeten we naar New York City. Want daar werd de fleecetrui al in 2017 veelvuldig gespot in het hippe straatbeeld. Trendy jongeren omarmden outdoorkleding om hun connectie met de natuur te laten zien ten tijden van de klimaatcrisis. Tel daar de talloze lockdowns die volgden en een energiecrisis bij op: et voilá, fleece als trendy mode item. En geef ze eens ongelijk, want – zo weten natuurliefhebbers al heel lang- het materiaal is warm, zacht, werkt anti-transpirerend, houdt vocht tegen en is bovendien sneldrogend. What’s not too like? zou je bijna zeggen.
De nadelen op een rij
Een heleboel, want fleece heeft een donker randje. Het wordt namelijk gemaakt van plastic (polyester), oftewel olie. Polyester is moeilijk te verven en dus wordt er gebruik gemaakt van zware verfstoffen vol chemicaliën. Bovendien ondergaat het vaak een zware mechanische behandeling om het wolliger te maken. En er wordt er regelmatig een extra chemische coating toegevoegd om het materiaal winddicht en waterafstotend te maken.
Bij het wassen van elke vorm van polyester komen microplastics vrij. Hoeveel dat er zijn, hangt van twee dingen af: hoe dicht de stof geweven is en hoe lang de textielvezels zijn. De vezels van fleece zijn erg kort en breken dus sneller af dan bij andere garens, legt de Plastic Soup Foundation uit.
Microplastics
Uit een studie van de Universiteit van Californië in Santa Barbara (2016) blijkt dat fleecejassen gemiddeld 1,7 gram microvezels loslaten per wasbeurt en dat dit bij oudere kledingstukken bijna twee keer zoveel is. Hoe heter je deze kunststof wast, hoe meer microplastics er vrijkomen, die uiteindelijk (via ons afvoerputje) in onze oceanen en het milieu terecht komen. Inmiddels zijn er ook al microplastics aangetroffen in ons bloed en in moedermelk. Wat dit precies met onze gezondheid doet, is nog niet bekend, maar echt gezond lijkt het ons niet.
Van alle microplastics in de oceaan is een derde afkomstig van synthetische kleding stelt de Plastic Soup Foundation. Is kleding dan de grootste boosdoener als het microplastics gaat? Nee. Zo kwam TNO vorige week met nieuwe onderzoeksresultaten waaruit blijkt dat autobanden, verpakkingen en landbouwplastic de grootste bron van microplastics zijn. Waarmee we overigens niet willen zeggen dat je je dan maar met een vrij gemoed op deze modetrend moet storten, want textiel zorgt voor een verrassend groot aandeel aan microplastics blijkt uit hetzelfde onderzoek. Maar er zijn wel opties, want zoals gezegd: er gloort hoop in de wereld van de fleece.
Eco fleece
Zo wordt er steeds meer gekeken naar eco varianten. Eén optie is dat de stof gemaakt is van gerecyclede PET-flessen. Goed nieuws, omdat er dan geen nieuw plastic gebruikt wordt. Maar ook slecht nieuws, omdat – zoals we vorige week al schreven – ook bij gerecycled PET microplastics vrijkomen. Bovendien kan je zo’n kledingstuk niet eindeloos recyclen (na één keer is het meestal al gedaan, omdat de vezels dan echt onwerkbaar kort worden). Experts zeggen dan ook dat je van oude PET-flessen beter nieuwe PET-flessen kan maken dan iets anders, zoals een trui (of regenjas).
Dat gezegd hebbende, wordt er ook hard gewerkt aan meer eco-varianten van fleece. Denk bijvoorbeeld aan Tencel, dat gemaakt is van hout-cellulosevezel, of aan katoen (let er dan wel op dat het om bio-katoen gaat). Of van gerecycled wol, wat de cirkel weer rondmaakt, want in de jaren ’70 werd fleece juist geïntroduceerd als lichtgewicht alternatief voor wol. We kunnen natuurlijk ook gewoon terug gaan naar ‘ouderwets’ wol als materiaal voor jas, trui of deken. Het liefst lokaal geproduceerd en zeker zonder dat er mulesing aan te pas is gekomen (hier lees je wat dat is).
Fleece, samengevat:
- Fleece is gemaakt van plastic en laat (ook in het geval van gerecycled PET) microplastics los.
- Goedkope en oude fleece laten meer vezels los, omdat deze vezels extra breekbaar zijn.
- Hoe hoger de temperatuur van de wasmachine hoe meer microplastics losraken.
- In de droger komen trouwens nog meer microplastics vrij dan in de wasmachine. Aan de waslijn laten drogen is daarom altijd een goed idee.
- Net als minder wassen en gewoon even buiten laten luchten. Zo beperk je de milieuschade van de truien en dekens die je al hebt.
- En als je op zoek bent naar iets nieuws (deken of sweater), kies dan voor een eco-variant van tencel, bio-katoen of gerecyclede wol.
We wensen je een heerlijk knusse en vooral warme winter toe.
