Waarom je 2x zoveel voor geitenkaas moet willen betalen

Egbert ter Veen is geitenboer van het boerenbedrijf Geitenhouder Ter Veen. Hij maakt onder andere geitenkaas. Op achtjarige leeftijd verhuisde Egbert met zijn ouders naar Dorkwerd, een piepklein plaatsje onder de rook van Groningen. Zijn ouders boerden niet, maar zochten een plek om buitenaf te wonen. Als kind droomde Egbert er al van om boer te worden. Maar hoe doe je dat als je ouders geen boer zijn? Kleine Egbert bleef zijn ouders vragen of hij een paar dieren in de tuin mocht houden. Als de vader van een vriendje, die toevallig beheerder is van de kinderboerderij in het stadspark, twee dwerggeitjes aanbiedt gaan Egbert zijn ouders overstag. Vanaf dat moment brengt Egbert vrijwel iedere dag met zijn geliefde dieren door.

Geitenboerderij

De dwerggeiten worden ingeruild voor melkgeiten als Egbert 14 jaar is. Vanaf dan houdt hij schapen en geiten in wisselende samenstelling. Inmiddels zijn we 20 jaar verder en houdt Egbert circa 120 dieren. Stukjes land worden in de buurt gepacht en daarnaast werkt Egbert samen met het Terracollege in Groningen. Zijn geitenbokjes lopen over de voormalige vloeivelden en kunnen zo op een natuurlijke manier de bermen, dijken en een stuk bos beheren. 

Egbert begon met weinig en besloot zijn bedrijf eigenhandig op te bouwen. Geen dure leningen, geen grote stallen, geiten, wat varkens, wat runderen en een stukje tuinbouw. De lammetjes van de geiten blijven bij de geit. Ze drinken dus ook de moedermelk van de geit. Ook de bokjes blijven zo lang mogelijk op eigen erf lopen. Het klinkt allemaal zo logisch, toch!?

De prijs van goedkope geitenkaas

Ware het niet dat we een systeem hebben gecreëerd waar lammetjes direct na de geboorte van de moeder worden weggehaald. Vervolgens gaat de melk van de moedergeit naar ons, de mens, in plaats van naar het pasgeboren lam. Want die krijgen kunstmelk, althans de vrouwtjes. Want de kleine mannetjes blijven maar drie dagen op het erf – omdat dit wettelijk verplicht is – en worden vervolgens in twee tot drie weken afgemest om daarna in de honden- of kattenvoer te belanden. 

Dit is economisch het meest efficiënte systeem dat we kunnen krijgen. Hierdoor kan je een pakje ‘Geitenkaas Jong Belegen 50+ ca. 300g’ voor €5.40 in de supermarkt kopen. Een pakje jonge geitenkaas van 300 gram van de dieren van Egbert kost €11.00. Dat is duur. En toch zien we het geld niet echt tegen de plinten klotsen op de boerderij van Egbert. Sterker nog, het is een lastige periode. De kosten voor stroom zijn enorm gestegen en sowieso lopen de kosten altijd voor de baten uit. Het is daarom puzzelen met het betalen van de rekeningen. 

Egbert1

Als consument hebben we een keuze:

  1. Geen producten van een geit eten. Want laten we wel wezen, die keuze heb je uiteraard ook.
  2. Kiezen voor de goedkope geitenkaas. Daarvan weten we eigenlijk alleen dat het naar verhouding goedkoop is voor de consument, dat de bokjes geen leven hebben gehad en de vrouwelijke lammetjes zijn groot gebracht met kunstmelk. Of de boer een eerlijke prijs kreeg voor zijn product? Geen idee.
  3. Kiezen voor de dure geitenkaas. Dan weten we welke boer de dieren grootbracht, dat de lammetjes bij de moeder bleven en dat de boer zich inzet voor een gezonde bodem en voor biodiversiteit. Of deze boer wel een eerlijke prijs krijg? Eerlijk is eerlijk, eigenlijk heb ik geen idee. Als je moeite hebt om de rekeningen te betalen, hanteer je dan een eerlijke prijs? 

Egbert denkt in ieder geval niet op deze manier. En daarmee is hij zijn tijd vooruit. Hij wordt elke morgen als hij naar de boerderij fietst geconfronteerd met wat zijn manier van boeren met het landschap doet; de regenwormen in de grond zijn de graadmeter voor de vruchtbaarheid van zijn bodem. Dit is voor Egbert rijkdom en hier wordt hij gelukkig van. Laten we allemaal een voorbeeld hieraan nemen. Daar wordt de wereld een stuk mooier van.

Lees ook het verhaal van boer Erwin Westers die in Noord Groningen werkt aan een betere bodem. Of het verhaal van kaasboerderij De Eenzaamheid, waar je alleen met de boot kan komen.

Over de schrijver