Nieuw Zeeland doet het al! Kiest Europa ook welzijn boven welvaart?

Een wereld waarin klassieke economische groei niet langer centraal staat. En waar overheden zich richten op de gezondheid van de bevolking, het verkleinen van armoede, en natuur die niet uitgeput wordt voor financieel gewin: het tij lijkt te keren. Nu Europa kampt met een aantal van de grootste coronabrandhaarden ter wereld lijken er steeds meer geluiden op te gaan voor een verandering van prioriteiten. Welzijn boven welvaart, opent de corona crisis onze ogen?

Welzijn boven welvaart

Een overheid die sociale indicatoren gebruikt om het succes van een land aan te tonen in plaats van de totale geldwaarde van goederen en diensten die een land in een jaar tijd wist binnen te harken, een ver van ons bed show of langzaam maar zeker een realistisch toekomstbeeld? Als het aan Positive Money ligt, een Britse lobbygroep die onlangs een breed gedragen onderzoek naar buiten bracht over dit onderwerp, dat laatste. Maar liefst acht van de tien ondervraagden hoopt dat de Britse regering zich ten tijde van de coronacrisis focust op de gezondheid en het welzijn van de bevolking en economische groei op een tweede plaats zet. Zes van de tien hoopt dat de regering dit doorzet na de pandemie.

Een waarheidsgetrouw beeld

Een verrassend resultaat nu miljoenen mensen kampen met economisch zware tijden door de globale lockdown en die andere indicatoren van levenskwaliteit – een zich herstellende natuur, minder luchtvervuiling – lijken te verbeteren. Positive Money stelt dan ook dat de cijfers uit de poll aantonen dat een verandering niet langer uit kan blijven. De Britse regering dient daarom niet alleen de economische cijfers naar buiten te brengen, maar zich ook te focussen op de staat van de gezondheid, het milieu en de kwaliteit van leven van het Britse publiek. Het beeld dat zo over een land en haar bevolking naar buiten wordt gebracht wordt hierdoor waarheidsgetrouwer, het leven draait immers niet alleen om economisch succes.

The Tragedy of Growth

In het rapport ‘The Tragedy of Growth’, dat werd ondertekend door politici van verschillende Britse politieke partijen, pleit Positive Money voor een systeem dat verder kijkt dan Gross Domestic Product  (GDP, het Britse equivalent van ons bruto binnenlands product).”Economische groei, ongeacht de vorm die het aanneemt, verhoogt geen levensgeluk, verlicht de armoede niet en beschermt ook het milieu niet”, aldus het rapport.

Bovendien wordt nog te slecht in kaart gebracht welke schadelijke gevolgen economische groei heeft voor andere sociale indicatoren. Hierdoor worden politici aangemoedigd de groei toe te juichen, ondanks de toenemende mate waarin milieu, gezondheid, educatie en de staat van armoede in het land verslechteren.

Licht aan het eind van de tunnel

Ook andere landen lijken het licht te hebben gezien. Nederland kent al geruime tijd een dashboard die ‘brede welvaart’ meet aan de hand van sociale indicatoren als gezondheid, veiligheid, onderwijs en leefomgeving. Doorgaans schoppen die indicatoren het niet verder dan een bestaan naast het bbp, ofwel een ‘ nieuwe groene economie’, zoals we ook hier al toelichtten. Toch lijkt dat een eerste stap in de goede richting.  Nieuw-Zeeland is daarbij een echte inspiratiebron. Kieskompas bracht onlangs in opdracht van Greenpeace een peiling naar buiten waarin ook een ruime meerderheid van de Nederlandse bevolking aan geeft meer belang te hechten aan welzijn. En herinner je dit artikel over een soort van basisinkomen in Spanje nog? Europa’s ogen lijken langzaam maar zeker te worden geopend. Welzijn boven welvaart is een optie.