Laatst kregen we bij hetkanWEL een mail van een lezer. Ze vond het niet nodig dat wij probeerden haar een trui te verkopen én dat we vrolijk poseerden met een hond op de foto vond ze al helemaal ‘not done’. “Weten jullie wel hoe vervuilend zo’n huisdier is?”, schreef ze. En eerlijk is eerlijk: dat is een goede vraag. Want hoe duurzaam ís het om een hond of kat als huisdier te houden? En – voor mij – een nog belangrijkere vraag: weegt de milieubelasting van een huisdier op tegen het geluk en de gezondheid die het dier mij en mijn gezin oplevert?
Hoeveel huisdieren zijn er in Nederland?
In Nederland zijn we dol op dieren. In totaal leven er zo’n 33,4 miljoen huisdieren in ons land. Het grootste deel daarvan zijn vissen, maar ook 2,6 miljoen katten en 1,5 miljoen honden maken deel uit van onze huishoudens. Tijdens de coronapandemie is het aantal huisdieren zelfs explosief gestegen – de vraag naar puppy’s was zo groot dat ze nauwelijks nog verkrijgbaar waren.
Wat eten al die huisdieren – en wat is de impact daarvan?
Huisdieren en vleesconsumptie
Het grootste deel van de ecologische voetafdruk van een huisdier komt door… voer. Honden en katten zijn vleeseters, en vleesproductie is allesbehalve duurzaam. Volgens impact expert Babette Porcelijn eten Amerikaanse huisdieren evenveel vlees als heel Frankrijk. In Nederland is het beeld vergelijkbaar: brokken, blikvoer, snacks – het telt allemaal op.
Het probleem zit niet alleen in de hoeveelheid vlees, maar ook in de kwaliteit ervan. Hoe luxer en verser het vlees (zoals biefstuk of kipfilet), hoe groter de milieu-impact. Gelukkig gebruiken veel fabrikanten zogenoemde bijproducten: organen en delen van dieren die mensen zelf niet eten. Dit maakt het voer iets minder belastend, maar het blijft vleesproductie.
Droogvoer vs. natvoer
Droogvoer heeft over het algemeen een lagere impact dan natvoer. Ook is het efficiënter qua verpakkingen en transport. Blikvoer scoort slechter, en vers vlees of vis dat ook door mensen gegeten kan worden, is het meest belastend. Daarnaast geldt: hoe groter het dier, hoe groter de voetafdruk. Een labrador verbruikt simpelweg meer voer dan een chihuahua.
Kun je je hond vegetarisch voeren?
Ja, in sommige gevallen wel. Honden zijn omnivoren en kunnen – mits goed samengesteld – een vegetarisch of zelfs bijna veganistisch dieet verdragen. Er zijn merken die biologisch en plantaardig voer voor honden verkopen, met ingrediënten als sojabonen, kokosolie en lupine. Daarmee kun je de CO2-uitstoot van je hond drastisch verlagen.
Voor katten ligt dat anders: zij zijn obligate carnivoren en hebben dierlijke eiwitten nodig om gezond te blijven. Er zijn wel vegan katten, maar over het algemeen wordt vegetarisch kattenvoer niet aanbevolen.
Hoe groot is de ecologische pootafdruk van een hond?
Volgens het controversiële boek Time to Eat the Dog is de voetafdruk van een middelgrote hond vergelijkbaar met 10.000 km rijden in een 4.6 liter Land Cruiser. Een kat zou ongeveer even vervuilend zijn als het rijden in een Volkswagen Golf. Ook het grit van de kattenbak, de plastic zakjes voor uitwerpselen en verpakkingen van voer dragen bij aan de milieu-impact.
Is het milieu belangrijker dan geluk?
Laten we eerlijk zijn: huisdieren zijn méér dan hun CO2-uitstoot. Ze bieden gezelschap, structuur, liefde – en dat heeft een enorme positieve impact op je mentale en fysieke gezondheid. Honden zorgen ervoor dat je dagelijks beweegt, katten helpen stress te verlagen. Uit onderzoek blijkt zelfs dat huisdieren kunnen helpen tegen eenzaamheid, burn-out én depressie.
Geen wonder dat ook mensen zonder tijd of ruimte voor een dier steeds vaker kiezen voor alternatieven zoals een kattencafé, of een leenhond via Stichting Oopoeh.
Wat kun je doen om de impact te beperken?
Gelukkig zijn er veel manieren om de ecologische pootafdruk van je huisdier te verkleinen:
- Adopteer een dier uit het asiel in plaats van een fokker.
- Kies voor biologisch of plantaardig voer (voor je hond), of voer op basis van reststromen.
- Geef je hond en kat droogvoer in plaats van nat voer of rauw vlees.
- Gebruik grote verpakkingen om verpakkingsmateriaal te besparen.
- Kies voor duurzaam kattengrit.
- Gebruik afbreekbare zakjes voor honden- en kattenpoep, of recycle zakjes uit de keuken.
- Vermijd overvoeding – 35% van de huisdieren is te dik.
- Koop tweedehands speeltjes, manden en kattenbakken (de kringloopwinkel ligt er vol mee).
- Kies speeltjes van natuurlijke materialen, zoals wol of hout.
- Ga met de fiets (of lopend) naar de dierenarts in plaats van met de auto.
Een huisdier is niet goed voor het milieu, maar wel voor je humeur
De impact kun je dus beperken, zonder het dier tekort te doen.
Een hond en een duurzame trui op de foto waar de lezer in kwestie zoveel kritiek op had? Misschien wringt het. De impact van een hond en een trui op het milieu is niet te ontkennen. Maar dat geldt ook voor kinderen, vakanties, uitjes en spullen zoals je telefoon.
Maar voor mij gaat duurzaamheid ook om bewuste keuzes maken, zonder elkaar de maat te nemen. En ook om aandacht voor welzijn. Mijn hondjes (dat had ik nog niet gezegd, ik heb er twee én twee geredde katten) maken mij en mijn kinderen extreem gelukkig.
Hoe denk jij daarover? Laat het me weten door hieronder een reactie achter te laten.
12 gedachten over “HKW zoekt uit: hoe vervuilend is een huisdier? En is het dat waard?”
Inderdaad, goede opmerking: alleen het menselijke dier is megavervuilend. En vaak dom bezig, zoals inderdaad overal hondenharen die met al die pesticiden door vlooien- en tekenspul ziekmakend zijn voor andere dieren. En een opmerking van iemand hier die de hondenpoepzakjes recyclet door de poep wel op te rapen en vervolgens alsnog in de bosjes te smijten, die heeft het ook niet begrepen, daar zijn afvalbakken voor. Maar er zijn ook mensen die de poep in een zakje doen en dat zakje de bosjes in smijten, wat nog erger is, zeker als ze van die felle kleuren hebben als rood, geel en blauw. De fabrikanten oproepen 1 soort biologisch afbreekbaar zakje te produceren, zodat het minder erg is als mensen het met zak en al de natuur in slingeren. En overal die omheinde hondenuitlaat- en speelplekken waar kinderspeeltuintjes of buurtmoestuintjes zouden kunnen zijn, raar!
Wij hebben 2 katten als huisdier gehad, uit het asiel gehaald, het katertje als kitten, en na zijn dood een 8jaar oudere poes, die wel gewend was buiten te komen. We hebben ze gewend aan binnen blijven, wat niet altijd makkelijk was, maar het lukte wel. Biologisch droogvoer, bio kattengras, verantwoord kattengrit, geen poep en pies in andermans tuinen en geen gesneuvelde kleinere dieren. Beter voor milieu en beter voor de eigen nachtrust, want nooit de angst dat ze niet thuis zouden komen. Wèl altijd oppas in huis regelen als we met vakantie gingen, want natuurlijk willen dieren het liefste in hun eigen huis, mandje e.d. zijn, logisch. De rode -gecastreerde- kater werd 15 jaar, de gesteriliseerde rood/witte poes op 1 maand na 20 jaar. En ze waren tevreden, gelukkig, speels en blij, met glansogen, glansvacht, kattenkwaad uithalend en ook graag op schoot liggend. Anderen vonden het zielig dat we er maar eentje hadden en ook nog een binnenblijver, maar wij weten wel beter! Niet ieder kind dat enig kind is lijdt, dat geldt ook voor de kat, anders dan kuddedieren, maar die laat je dan ook in de wei, niet in de tuin.
Er zijn wel meer dingen waar vogels door gedood worden en die worden door mensen bedacht.
Voor mij is het grootste vervuilende dier de mens zelf. De mens heeft ‘huisdieren’ bedacht/gemaakt en heeft de manier van voeden bedacht. Niet het dier, maar de mens. Het dier heeft geen keus, die hebben wij. WIJ zijn vervuilend, niet het huisdier.
Hoe kan er onder het artikel een automatisch gegenereerde advertentie staan van Temu? Ik winkel daar nooit. Als we het over een ecologische voet (poot) afdruk hebben lijkt me dat iets om ons ook zorgen over te maken,.
De advertenties onder het artikel zijn van Google. Helaas werkt het niet zo simpel dat als je bij Temu shopt, je advertenties krijgt van temu. Het is meer zo dat als je googelt op een nieuwe spijkerbroek (bijvoorbeeld) temu dan oppopt. Google je op herbruikbare waterfles, dan kan het zijn dat je juist reclame krijgt voor stapels flessen water uit de supermarkt. Helaas. We hebben daar weinig invloed op. De enige manier om dit te voorkomen, is door de advertenties weg te halen. Maar dat zou ook het einde van de site betekenen, omdat we de kosten die daarmee gepaard gaan dan helaas niet meer kunnen betalen. We werken allemaal al grotendeels vrijwillig om elke dag mooie verhalen te kunnen brengen. Ik hoop dat je daar begrip voor hebt.
Ik sluit me aan bij de reacties van Hugo en Monique. De impact van huisdieren gaat veel verder dan het voedsel:
= pesticiden in vlooien- wormbestrijding doden zowel insecten en vogels; helemaal als mensen haar van vooral honden uitkammen en dan ook nog eens laten liggen. Dat haar wordt door vogels wel gebruikt bij nestenbouw met gehandicapte of dode broedsel als gevolg. En anders komt het gif in de bodem wat heel veel bodem leven voor lange tijd doodt.
= alle ontlasting van honden in de natuurgebieden verstoord het ecologisch evenwicht. Sommige hondenbazen ruimen hun hondendrollen gelukkig op, maar heel veel ook niet. Bij opruimen kost het heel veel plastic zakjes, die ik vaak ook zie slingeren in diezelfde natuur.
= heel veel dieren worden verwondt of gedood door honden: reekalveren, hagedissen ( en ook andere honden en mensen)
= heel veel wilde dieren worden verwondt of gedood door katten. Grootste doodsoorzaak van vogels zijn katten! Verder jagen ze op vlinders en libellen en verder al het kleine wat ze tegenkomen. Schatten in huis, moordenaars buiten.
= en er wordt veel ruimte gemaakt voor huisdieren: maneges, hondenuitlaatvelden, honden en kattensalons/gezondheidscentra e.d.. Die ruimte zou ook ten goede komen voor meer biodiversiteit.
Dus ja, veel huisdieren zijn heel fijn voor mensen en een ramp voor andere dieren en de ecologie. In die discussie kan ook worden meegenomen dat er ook heel veel mensen zijn die juist genieten en baat hebben bij natuur (die helaas zeer bedreigd wordt, ook door huisdieren dus).
Het is bewezen dat bewegen in de natuur een helende werking heeft bij mentale en fysieke klachten. Minstens zo belangrijk is dat het een preventieve werking heeft. Logisch, want we zijn onderdeel van de natuur en het ervaren van die verbinding brengt ons (terug) bij onze eigen natuur. Als je die verbinding herstelt, heb je misschien geen huisdier nodig.
Al mijn halve leven ben ik dol op katten, ze geven me zoveel plezier en liefde! (en zeker ook ongemak), toch zal ik er voor blijven kiezen.
Waar ik blij mee ben is dat jullie hier meer bewustwording in op gang brengen door het aan de orde te stellen. Dank daarvoor!
Wel eens onderzocht hoe vervuilend een mens is?
Precies!
Toentertijd kwam wel uit dat kllimaat ‘guru’ Al Gore, zelf veel meer verbruikte dan een gemiddeld mens.
Ook is bekend dat ex-‘klimaat’minister Jetten, privé, enorm veel vliegt.
Op de ‘klimaat’toppen komt men het liefst in de privéjets.
Dat zijn dan de voorbeelden…
Dank je voor dit genuanceerde artikel! Dit is waarom ik HKW zo geweldig vind: jullie zoeken dingen uit, gaan moeilijke onderwerpen niet uit de weg en presenteren opties voor milieubewustere keuzes. En zo kan iedereen voor zichzelf die keuzes maken!
Ik heb 2 katten en ik zou niet zonder ze kunnen. Dat doet niets af aan al mijn inspanningen om duurzamer en bewuster te leven. Elke stap naar een lagere voet- of pootafdruk is er één!
Wat ook niet onvermeld mag blijven is de hoeveelheid vogels die door wordt gedood. Dat is echt een enorm probleem waar weinig aandacht voor is. Dus ook een enorme negatieve impact op de natuur op dit punt.
Katten zouden ‘‘s nachts binnen gehouden moeten worden in het broedseizoen en sowieso een belletje om moeten.
Niets over ontwormingsproducten, poep, antivlooien pesticiden….?
Ik doe wel 14 dagen met een afbreekbaar plastic poepzakje. Keer hem om, gooi de inhoud in de bosjes en keer hem weer om en stop hem in een speciaal vakje van mijn zelfgemaakte “honden poep en snoep tasje”.
Reacties zijn gesloten.