Fools & Dreamers werden ze genoemd toen Hugh Wilson en collega’s een verwaarloosd en onvruchtbaar gebied in Nieuw-Zeeland wilden omtoveren tot een groene biotoop. Ze begonnen de natuur te beschermen en herstellen en zo werd natuurreservaat Hinewai geboren. Ondertussen ziet het gebied er heel anders uit: 34 jaar verder zijn grote delen van natuurlijke bossen teruggekeerd met daarbij vele bijzondere planten- en diersoorten.
De stad verlaten voor natuurherstel
Hugh Wilson, de manager van het reservaat, was van jongs af aan al gefascineerd door planten. In zijn eigen achtertuin plantte hij al graag inheemse soorten en toen hij ouder was koos hij dan ook – niet verrassend – voor een studie over planten. Daarvoor deed hij veel onderzoek naar natuur rondom Banks Peninsula, een gebied aan de oostkust van het zuidelijke eiland van Nieuw-Zeeland. Toen Maurice White via zijn Native Forest Trust in 1987 de eerste 109 hectares van dit gebied kocht met als doeel natuurbescherming, kende niemand het gebied zo goed als Hugh en dus werd hij de reservaat beheerder. Sindsdien woont en werkt hij in het reservaat, dat ondertussen is uitgegroeid tot 1250 hectares. Hij leeft off-grid en verplaatst zich altijd wandelend of fietsend door het reservaat. Geen gemakkelijke baan dus, maar Hugh doet niets liever.
Het roer moest om
“Het beeld dat mensen van Banks Peninsula hebben, is dat het een grassig, droog en open gebied is,” vertelt Hugh aan Happen Films terwijl hij in een prachtig stuk bos staat. Met de komst van verschillende volken door de geschiedenis is veel oorspronkelijke natuur verdwenen. Nieuw-Zeeland was ooit bedekt door dichtbegroeide oerbossen, maar door intensief gebruik van het gebied, zijn de bossen verdwenen en de bodems uitgeput.
Het voornaamste doel van Hinewai is daarom om het weer mogelijk te maken voor de natuur om te herstellen: een wedergeboorte van de natuurlijke bossen. Daarmee was het beschermen en het terugbrengen van biodiversiteit van groot belang. “We zijn allemaal volledig afhankelijk van biodiversiteit en zouden hier niet zijn zonder planten en dieren,” vertelt Hugh. Hij zag potentie in Banks Peninsula, omdat er nog steeds stukken natuurlijk bos over waren. Het was tijd om het roer om te gooien.
De omgeving was sceptisch
Niet iedereen in de omgeving had vertrouwen in de visie van het reservaat. Boeren vochten al jaren tegen onkruid, droogte en uitgeputte bodems. Zij zagen niet meer hoe het anders kon. “Ze dachten dat wij een paar naïeve groendoeners waren uit de stad die binnen twee jaar weer zouden vertrekken,” zegt Hugh lachend.
Eén van de grootste problemen voor de boeren was de enorme hoeveelheid brem, die zich razendsnel over de heuvels verspreidde. Brem groeit juist goed op uitgeputte bodems en de boeren deden er alles aan om er vanaf te komen. Bulldozeren, verbranden, vergiftigen, als het maar verdween. “Maar niet alles is zwart-wit” zegt Hugh. Brem houdt van volle zon en niet van schaduw. Terwijl het groeit, zorgt het voor schaduw voor andere planten, die dat juist nodig hebben om te groeien. Zodra die bomen boven de brem uitkomen, krijgt het niet genoeg zonlicht meer en gaat het dood. Je komt dus van brem af door het toe te laten: de natuurlijke successie zijn gang te laten gaan. Bovendien zorgt brem ook voor nitraat in de bodem, iets waar andere plantensoorten weer van profiteren. En het beste is, dat zijn methode werkt, want binnen 10 jaar kwamen de eerste natuurlijke bossen alweer terug. Ondertussen staat de community volledig achter Hinewai en zien de boeren in dat het anders moet, dat het beter kan.
De oerbossen keren terug
Met minimale interventie laten Hugh en zijn collega’s de natuur zijn gang gaan. Zo planten ze geen bomen bijvoorbeeld, omdat de natuur zichzelf herbebost. “Het serieuze herstel van het bos, wordt door de natuur zelf gedaan,” vertelt Hugh. “Als wij stoppen met het intensief gebruiken van het land en de natuur de ruimte geven, doet ze zelf het werk.” Ondertussen is het gebied een mozaïek van natuur in verschillende stadia. Er zijn al 330 verschillende planten ontdekt in Hinewai samen met vele mossen, schimmels, algen en korstmossen. En de dieren weten deze rijkdom ook te waarderen, zo komen er zeldzame diersoorten voor en kunnen liefhebbers er goed vogelen. “We hebben ook al 47 watervallen gevonden en een naam gegeven” zegt Hugh met trots.
Droogte is nog steeds de ergste vijand in dit gebied. In 2011 sloeg de bliksem in op één van de bergen. Dit leidde tot een brand die een deel van het reservaat zwart kleurde. Een nachtmerrie voor de community. Maar zelfs tijdens deze natuurramp, zag Hugh de kracht van de natuurlijke bossen. “De brem ging in vlammen op, maar zodra het vuur het bos bereikte, doofde het.” Dit laat maar weer eens zien hoe veerkrachtig natuurlijke bossen kunnen zijn.
Een wandeling kan er ook
De inwoners van Hinewai vonden het vanaf het begin af aan belangrijk dat de plek ook open zou zijn voor publiek. Je kunt er gewoon kosteloos op eigen initiatief naar toe. Zo zijn er vele wandelpaden door het reservaat, van 2 tot 10 kilometer. Mensen kunnen tijdens hun bezoek met eigen ogen zien hoe het gebied herstelt. Met de vele wandelaars en bezoekers, voelt Hugh zich ook nooit alleen: “Ik sta nog steeds in contact met de samenleving door de vele mensen die ik ontmoet in het reservaat.”
Lees ook ons verhaal over deze natuur-pioniers: een echtpaar dat eigenhandig regenwoud in India herstelt. Of deze Amerikaan die een waardeloos stuk grond in Texas omtoverde tot een waar natuurparadijs.
