Nieuwe trend op de werkvloer: duurzame inzetbaarheid

Je hoort het steeds vaker: bedrijven die inzetten op ‘duurzame inzetbaarheid’ van hun werknemers. Maar wat is dat eigenlijk en waarom is het zo belangrijk voor onze gezondheid?

Mentale duurzaamheid

Duurzaamheid gaat over maatschappelijk verantwoord leven: eerlijke handel en faire arbeidsomstandigheden bijvoorbeeld. Hoe we het beste kunnen zorgdragen voor onze mooie planeet. Maar duurzaamheid gaat óók over onze mentale weerbaarheid. Kunnen we omgaan met de stress van het moderne leven? Lukt het om onze grenzen te bewaken en daar voor te gaan staan?

Stress op de werkvloer is een taboe

Bij veel mensen lukt dat niet altijd even goed. Maar op de werkvloer is het echt een probleem. Volgens de website duurzameinzetbaarheid.nl is stress op de werkvloer beroepsziekte nummer één en lopen ieder jaar meer dan een miljoen mensen risico op een burn-out en andere werkgerelateerde psychische ziektes.
Het blijkt lastig, om tegenover je collega’s aan te geven dat de werkdruk je te veel wordt. Of om nee te zeggen tegen je baas. In veel organisaties heerst een cultuur van niet klagen en maar doorgaan. Aangeven dat je je werk niet meer aankunt, is voor velen nog taboe. Totdat het te laat is, en dan zijn de gevolgen heftig. Van een burnout herstel je niet door een paar weken rustig aan te doen.

Duurzame inzetbaarheid: productief én gezond op de lange termijn

Dat is nou precies wat bazen willen voorkomen wanneer ze zich inzetten voor ‘duurzame inzetbaarheid’. Een veelgebruikte definitie van deze term is: ‘de mate waarin medewerkers productief, gemotiveerd en gezond willen en kunnen blijven werken, binnen of buiten de organisatie’.
Vrij vertaald betekent dat: een klimaat scheppen waarin medewerkers hun grenzen kunnen aangeven. Zuinig zijn op je personeel. Niet alleen het kortetermijnrendement van het bedrijf nastreven, maar je ogen open houden voor de gezondheid van je medewerkers en daarmee óók van de organisatie op de langere termijn.

Overspannen dokter aan je bed

Maar er staat meer op het spel dan het voorkomen van burnouts. Ook de samenleving als geheel is gebaat bij gezonde, goed uitgeruste werknemers. Volgens een rapport van het CBS kampen artsen en basisschoolleraren met de hoogste werkdruk. Uit een onderzoek van de Universiteit Leiden blijkt dat maar liefst 40 procent van de artsen op de spoedeisende hulp zich ‘emotioneel uitgeput’ voelt.
Geen prettig idee, als je je als patiënt met een (levens)gevaarlijke aandoening meldt op de spoedeisende hulp van een ziekenhuis. In die zin gaat duurzame inzetbaarheid óók over de gezondheid van de samenleving als geheel. Niemand wil een overspannen dokter aan zijn bed. Of een overspannen leraar die je kind zijn eerste taal- en rekenlessen bijbrengt.

Wat wordt er aan gedaan?

Hoog tijd dus om werk te gaan maken van duurzame inzetbaarheid. Gelukkig gebeurt dat ook. In bedrijven en organisaties komt er steeds meer aandacht. Werkgevers organiseren sinds 2014 ieder jaar in november de Week van de Werkstress. Ook de media pikken thema’s rond werkgerelateerde stress vaker op. En opleidingsinstituten springen handig in op deze trend door een keur aan trainingen en masterclasses aan te bieden.
Ook de overheid draagt haar steentje bij. Van 2015 tot 2017 voerde ze de bewustwordingscampagne ‘Check je Werkstress’. Vorig jaar nog stelde toenmalig minister Jetta Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 12,5 miljoen beschikbaar voor projecten die de duurzame inzetbaarheid van werknemers vergroten. 

Wat kun jij zelf doen?

• Lees deze Gespreksleidraad Werkstress, ontwikkeld om werkstress makkelijker te kunnen bespreken
• Bestudeer deze 99 tips tegen werkstress
• Test hier om je eigen werkstress te testen

Als dat nou niets uithaalt, dan kun je altijd nog een carrièreswitch overwegen. Als taxichauffeur, hovenier of machinemonteur heb je de minste kans op een te hoge werkdruk.