Onkruid met opmerkelijke eigenschappen: kweekgras

Onkruid is lastig, lelijk, taai en nutteloos. Dat is tenminste waarom mensen er ‘on’ voor zetten. Minder bekend is dat bijna alle onkruiden smakelijk, vitaminerijk of op zijn minst medicinaal zijn. Neem nu kweekgras. (Elytriga repens). Iedereen met een (volks)tuin op licht zandige grond kent het en weet hoe hardnekkig de wortels doorgroeien onder de grond. Katten en honden zijn er dol op en ze hebben gelijk: het is een zegen voor lever, nieren en blaas. De jonge blaadjes zijn smakelijk door de salade en van de wortels kun je bier brouwen en zelfs brood bakken. Wie dit weet, lijdt nooit meer honger.
De Engelse kruidkundige Nicholas Culpeper schreef in zijn Complete Herbal uit 1653: een halve hectare kweekgras is meer waard dan vijf hectare wortelen. Culpeper zal niet de zaden hebben bedoeld. Die zijn eetbaar, maar ook zeer klein, niet overvloedig en verborgen in een grote kelk. Het ging hem om de wortels. Kweekgraswortels zijn uiterst voedzaam, hoewel wat lastig te oogsten. Kweekgras heeft lange en vertakte wortels, tot 50 cm lang, en ze breken snel af. Het best oogst je ze met een riek of een greep (tuinvork) waar je gemakkelijk de grond kunt losschudden van de wortels. Er schijnt nooit veel gebruik te zijn gemaakt van Culpepers aanbeveling, maar dat weerhoudt niemand om het te gebruiken. Het is knoertgezond en er zijn geen bijwerkingen bekend.
Recepten
Russisch kweekwortelbier heet Krest ‘yanskoye Pivo oftewel ‘Boerenbier.’ Je maakt het zo: 500 gram fijngesneden kweekwortel op 6 liter water. Laat de wortel een nacht weken in het water. Kook ze dan, tot ze naar de bodem zakken. Het geheel wordt in een vat gegoten met stro op de bodem; het deksel wordt met stenen op zijn plek gehouden. Hop en gist wordt toegevoegd. Na enige tijd gisten wordt het in flessen gedaan met wat suiker om in de fles na te gisten.
Brood: de wortelen worden gedroogd en dan vermalen tot poeder. Van dit poeder, gemengd met tarwemeel, kun je een smakelijk brood bakken. Het meel kan gebruikt worden als elk ander meel, in koekjes, drankjes of pap.
Koffie: Als je ditzelfde poeder roostert, krijg je een gezonde surrogaatkoffie.
In salades: Oogst alleen het jonge blad in het voorjaar, want later wordt het blad te taai en vezelig. De tere jonge blaadjes zijn erg smakelijk als deel van een voorjaarssalade, en ze werken nog ontgiftend ook.
Medicinaal
Kweekgras heeft een zacht corrigerende werking, werkt vochtafdrijvend, en bevat triticine (grassuiker) die de bloedspiegel niet verhoogt en dus ook zeer geschikt is voor diabetici. De volgende thee van kweekwortels werkt verzachtend op klachten van jicht en reuma, en reinigt blaas en nieren. Ook helpt het tegen keelpijn en slijm in de luchtwegen. Je maakt die thee door een lepel fijngehakte wortel een nacht te laten weken in koud water. Dan het koude water afgieten en bewaren, en een halve liter kokend water op de geweekte wortelen gieten. Beide aftreksels mengen en dan drinken.
Een extract van de wortel (geconcentreerd aftreksel) verkregen door inkoken en indampen, is in de natuurgeneeskunde een medicijn voor mensen die chronisch weinig energie hebben en het gevoel hebben, af te takelen. Ook voor kouwelijke mensen die veel stilzitten en veel afvalstoffen moeten afvoeren. Zulke mensen kunnen eczeem hebben, reuma of jicht. Kweek voert het gif af.
Bronnen: Eattheweeds.com, Lexicon der Geneeskruiden, journeytoforever.org, pfaf.org
Lees ook
Tijm verjongt de zenuwen en verlicht stress
Ideeën voor je balkontuin
Toppers en missers in de groentetuin