Wat gebeurt er met de onverkochte kleding van deze lockdown?

In een ideale wereld zou het natuurlijk zo moeten zijn dat mode tijdloos is. Dat wil zeggen, dat je een goed kledingstuk dat helemaal bij jou past jaren aan kan. Maar we weten ook dat dit niet zo is. De mens heeft behoefte aan vernieuwing en de houdbaarheidsdatum van mode lijkt soms korter dan die van de gemiddelde krop sla. En dus zitten de modeketens met de handen in het haar, want de winkels zijn alweer tijden dicht en de collectie van deze winter is volgend jaar onverkoopbaar. De vraag is dus: wat gebeurt er eigenlijk met de onverkochte kleding van deze lockdown?

Online verkoop

Een deel van de kleding wordt tijdens de lockdown alsnog online verkocht. Maar niet alle winkels hebben webshops en de hoeveelheid kleding die online verkocht wordt, is beduidend minder dan wat er onder normale omstandigheden weggezet wordt. Zo gaf de Global Fashion Agenda vorig jaar al aan dat het percentage onverkochte items (deadstock) op 40 tot 60% lag door de pandemie. Tegelijkertijd blijkt uit onderzoek van ABN Amro dat online verkopen met 75% gestegen zijn ten opzichte van vorig jaar. Dat cijfer gaat overigens niet over kleding alleen.

In de uitverkoop met hoge kortingen

Deel van de oplossing is om alles dat niet online verkocht is, in de uitverkoop te gooien. Dat zagen we ook deze zomer gebeuren, toen winkelketens als C&A onder het mom van ‘welkom terug’ met 70% korting stuntten. Die hoge kortingen zullen er zeker voor zorgen dat een deel van de onverkochte collectie alsnog de deur uit gaat, maar zo’n extreme uitverkoop is niet onomstreden. Na de eerste lockdown werd zelfs gesproken over een tijdelijk verbod op de uitverkoop, omdat het vooral de kleinere ondernemers geld kost. “Met die hoge kortingen maak je eigenlijk het hele businessmodel kapot,” zei Edwin Belt van brancheorganisatie INretail mode daarover tegen de NOS.

Daarbij komt dat je een heel seizoen niet kan goed maken in een paar weken tijd. Zeker niet, omdat de zomercollectie vaak al in januari geleverd wordt. En ook die moet weer een plekje in de winkels krijgen zodra die weer open mogen. Het is dus waarschijnlijk dat we hoe dan ook met een berg winterkleding blijven zitten, ondanks de online verkoop en de megakortingen.

Hergebruiken en doorverkopen

Een deel van de collectie die nu in de winkels hangt, kan natuurlijk later dit jaar gewoon nog verkocht worden. Dat geldt vooral voor de Never out of Stock items, oftewel de basics. Spijkerbroeken en T-shirts bijvoorbeeld of slow fashion items die niet seizoensgebonden zijn. Voor high end fashion is dat iets lastiger, maar deze collecties zou je kunnen aanpassen voor een volgend seizoen of als basismateriaal kunnen gebruiken voor een nieuwe collectie.

Zo zijn er al ontwerpers, zoals Ann Demeulenmeester, die de stoffen uit eerdere collecties hergebruiken. De Nederlandse ontwerper Ronald van der Kemp is één van de eerste duurzame haute couture ontwerpers. Hij maakt zijn kledingstukken uitsluitend van bestaande materialen, waaronder reststoffen van andere modehuizen. Er zijn ook ontwerpers zoals Missoni en Dries van Noten, die oproepen om de coronacrisis te gebruiken als een kans om de modebranche te verduurzamen en met minder collecties per jaar te komen.

Verbranden of vernietigen

Tot slot moeten we het toch ook nog even hebben over het vernietigen van kleding. Nog niet zo lang geleden (2018) kwam het Britse modehuis Burberry wereldwijd negatief in het nieuws, omdat het voor miljoenen euro’s aan onverkochte kleding en accessoires verbrandde. Nog datzelfde jaar kondigde het merk aan hiermee te zullen stoppen. Dat is natuurlijk goed nieuws, maar Burberry is niet het enige merk met dit soort praktijken. Ook het Franse Hermès raakte bijvoorbeeld in opspraak door het verbranden van de niet verkochte collectie. Ronald van der Kemp stelde afgelopen zomer nog in Nieuwsuur dat niemand precies weet wat designers met hun niet verkochte berg kleding doen. “Het verhaal is dat het wordt verbrand.”

Overigens wordt niet alleen high end fashion vernietigd. Zo was in september in de Tegenlicht documentaire Op volle retouren nog te zien hoe geretourneerde kleding werd vernietigd of naar verre landen werd verscheept, simpelweg omdat het voor veel webshops te duur is om deze kleding opnieuw te stomen, strijken en verpakken. Als je dan bedenkt dat de online verkoop van kleding tussen 2007 en 2017 verviervoudigd is naar 57% en dat van al die online gekochte kleding 46% wordt geretourneerd, dan is dat potentieel een hoop kleding dat vernietigd wordt.

Ook voor de fast fashion ketens is vernietigen vaak de goedkoopste optie. Al beloofden de ketens na de eerste lockdown vorig jaar plechtig dat de bergen onverkochte kleding niet zomaar verloren zullen gaan. Dat klinkt nobel, maar het lijkt niet vanzelf te komen. Toen de consumenten dit jaar massaal de hand op de knip hielden bij het uitbreken van het coronavirus, reageerden de ketens met het annuleren van hun bestellingen ter waarde van miljarden dollars. Zelfs als de bestellingen al gemaakt of geleverd waren, weigerden ze in eerste instantie te betalen. Hierdoor kwamen textielarbeiders in landen als Bangladesh en India zonder enige vorm van compensatie op straat te staan. Pas toen de merken hiervoor op hun vingers getikt werden, besloten ze alsnog hun rekeningen te betalen.

Een verbod op vernietiging

Toch gloort er hoop aan de horizon. Zo komt Frankrijk, hét modeland bij uitstek, met een verbod op het vernietigen van onverkochte kleding en accessoires. In Nederland liet staatssecretaris Stientje van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat onderzoek doen naar de vernietiging van ongebruikt textiel in Nederland. De conclusie kwam afgelopen november en luidde dat er ook hier nog steeds onnodig ongebruikte goederen en textiel worden vernietigd. Maar omdat de Europese Commissie een verbod op de vernietiging van ongebruikte goederen heeft aangekondigd, komt er voorlopig geen Nederlands verbod.

Ben jij minder kleding gaan kopen tijdens de coronacrisis? Denk je dat je na de pandemie weer meer kleding zal gaan kopen?  Laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten.