Op naar Oslo: de Groene Hoofdstad van Europa

Al verscheidene keren reisde ik naar Noorwegen, meestal per zeilboot. Hoewel zeilen langs de fjordenkust prachtig is, bracht het me nog nooit in de hoofdstad Oslo. Grote kans dat dat dit jaar wel gaat gebeuren. Want Oslo is uitgeroepen tot Europese Groene Hoofdstad van het jaar. Een goede reden om een paar dagen in de stad te vertoeven.

Je snapt dat ik niet met het vliegtuig naar Oslo wil. De afstand is te kort in verhouding tot al die extra wachttijd op het vliegveld en er is een prima en veel duurzamer alternatief: de trein. Tot mijn verbazing, eerlijk gezegd, reis je vanuit Nederland per trein binnen een dag naar het centrum van Oslo.

Onderweg geniet je – zonder turbulentie of luchtzakken – van het Duitse, Deense én Zweedse landschap en je maakt bovendien leuke tussenstops (in Hamburg, Kopenhagen, Malmö en Göteborg, om maar een paar te noemen). Neem niet te veel bagage mee, want je moet wel een aantal keren overstappen.

Wat voor groens is er te doen?

In het kader van de uitverkiezing tot Europese Groene Hoofdstad organiseert Oslo het hele jaar door uiteenlopende evenementen. Je kunt eind augustus bijvoorbeeld naar Passion for Ocean, een gratis en voor iedereen toegankelijk festival dat je laat zien waarom je van de zee moet houden, hoe de zee werkt en wat je kunt doen om die te beschermen. Voor de echte waterrat, met zeilboten, duikers, kiteboards, eco-piraten, vissers, biologen, koks én innovators.

In mei vindt het Oslo Vegetarian Festival plaats, een culinair festival voor iedereen die nog nooit vegetarisch heeft gegeten, maar wel nieuwsgierig is. En natuurlijk ook voor al diegenen die al vele jaren vegetarisch eten en op zoek zijn naar nieuwe culinaire inspiratie. Het motto van het festival is om iedereen te laten zien hoe lekker en eenvoudig het is om vegetarisch voedsel te eten. Met kookcursussen, presentaties en entertainment voor jong en oud.

Het Nobel Peace Center presenteert een interactieve tentoonstelling over klimaat en milieu in de geest van Alfred Nobel. De tentoonstelling laat zien hoe bedrijvigheid, creativiteit, nieuwe manieren van denken en technologie kunnen worden gebruikt om een ​​duurzamere samenleving te creëren in Noorwegen en daarbuiten. Of ga naar de tentoonstelling “Gå FuTURe” waar groene mobiliteit en wandelen centraal staan. De makers willen je laten nadenken over hoe we de wereld zien op loopsnelheid en vanuit het gezichtspunt van de voetganger.

Maar er zijn meer groene en duurzame dingen te doen in deze stad en die ontdek je het beste… per fiets.

Pak een Bysykkel

Doordat het centrum van Oslo niet heel groot is, is op de fiets alles goed te bereiken. Er zijn veel fietspaden en je kunt eenvoudig een fiets huren via Oslo Bysykkel (Oslo City Bike), met meer dan honderd stallingen in en rondom het centrum en verschillende abonnementen (van een dag tot een half jaar). Bovendien: er zijn veel elektrische auto’s in Oslo en dus is de lucht er veel schoner dan in de meeste Nederlandse steden.

Van alle auto’s die in Oslo verkocht worden, is maar liefst 30% elektrisch. De stad is daarmee niet alleen Groene Hoofdstad, maar ook Elektrische Hoofdstad van Europa. In 2020 wil het stadsbestuur de uitstoot met 50% verlagen (in vergelijking tot 1990) en in 2050 willen ze zelfs volledig CO₂-neutraal zijn.

Om dat te bereiken weert Oslo auto’s zoveel mogelijk uit het centrum en wil de stad op termijn zelfs helemaal autovrij worden. Parkeerplaatsen worden omgetoverd tot groene zitplaatsen, autowegen tot fietspaden. Goed nieuws dus voor wie de stad op een duurzame manier wil verkennen.

Oslo’s havenpromenade

Kies je voor de fiets, dan is een ritje over de havenpromenade een aanrader. Deze 9 km lange, geasfalteerde fietsroute loopt helemaal langs de Oslofjord. Al fietsend kom je langs Losæter, een innovatieve stadsboerderij in de wijk Bjørvika, een voormalige containerhaven. In 2013 werd hier als pilot een bakhuis opgericht waar programma’s over stedelijke voedselproductie werden georganiseerd. Het concept sloeg aan en een paar jaar later brachten vijftig boeren uit heel Noorwegen een stukje van hun grond hier naartoe, als het begin van een cultureel graanveld.Zo ontstond Losæter, de eerste stadsboerderij van Oslo.

Op woensdagavond kun je hier deelnemen aan het buurtdiner. Je helpt mee groente te oogsten uit de moestuin en bereid deze samen tot een heerlijk avondmaal. Op sommige avonden schuiven er wel 90 mensen aan, jong en oud, van verschillende nationaliteiten. Ben je toevallig niet op woensdag in Oslo, strijk dan verderop neer bij Vippa Foodhall. Deze hippe, multiculturele plek aan de fjord biedt hoofdzakelijk biologisch voedsel en werkt nauw samen met duurzame, lokale boerderijen en projecten als, jawel: Losæter.

Fiets je langs de fjord verder naar het westen, dan kom je uit bij het schiereiland Bygdøy. Hier vind je behalve cafés, musea (o.a. het Vikingschipmuseum) en strandjes, ook Bygdø kongsgård. Deze van oorsprong koninklijke boerderij is Oslo’s grootste biologische zuivel- en voedselproducent. Op zaterdag gaan de hekken en staldeuren open en kun je de koeien, schapen en pony’s bezoeken of rondstruinen in de biologische groentetuin.

Sustainable Destination

Al deze activiteiten en initiatieven zijn natuurlijk heel inspirerend voor de bewoners en bezoekers van de stad. Maar ze helpen Oslo ook om – op niet al te lange termijn – het felbegeerde label van Sustainable Destination te verkrijgen. Dit keurmerk is voor bestemmingen die zich inzetten om de negatieve impact van toerisme duurzaam tegen te gaan, met als doel om de lokale natuur, cultuur en omgeving in tact te houden of te herstellen. Oslo’s verkiezing tot Groene Hoofdstad van Europa is in elk geval al een forse stap in die goede richting.

Foto’s Oslo Green Capital 2019