Dit jaar wil je het niet meer. Geen kalkoen voor jou. Geen gerookte zalm, geen gevulde eieren, en geen kaas – liefst ook niet voor je tafelgenoten. Je las te veel naars over de invloed van de vlees-, vis- en zuivelindustrie op het klimaat, en vindt het dierenleed al helemaal niet passen bij de feestdagen. Liever eet je dit jaar plantaardig tijdens de kerst. Maar hoe doe je dat, als de rest van je tafelgenoten nog niet gewend is aan zo’n nog-niet-traditionele maaltijd? Ik deel drie tips, die mij hielpen in mijn transitie naar veganistisch eten.
1. Neem eigen verantwoordelijkheid
Toen ik net begon met het stoppen van het eten van dierlijke producten, vond ik het vaak lastig om bij familie of vrienden te gaan eten. Ik wilde hen niet belasten met het koken van een plantaardige maaltijd. Misschien was dat wel lastig voor ze, omdat het nieuw was? Of misschien vonden ze het jammer dat ze nu hun favoriete vis-of puddinggerecht niet konden maken?
Aarzelend stuurde ik de gastheren-en vrouwen een tekstberichtje, daags voor het etentje, om te dubbelchecken of het echt niet te veel moeite was. Dat was het niet, zeiden ze, maar vervolgens bleek regelmatig dat ze op de bewuste avond toch ei of zuivel bij het koken hadden gebruikt. Soms omdat ze niet wisten dat die producten in kant-en-klare producten zoals pasta of koekjes voorkomen. Soms omdat ze toch een beetje moesten wennen aan een andere manier van koken en waren teruggevallen op een oude, bekende manier van doen.
In die situaties voelde ik me voor het blok gezet: ik wilde het gerecht eigenlijk liever niet opeten, want dat voelde om velerlei redenen niet goed. Maar ik wilde ook niet de avond verpesten. Liever legde ik – tijdens een gezellig etentje – uit hoe de koks een volgende keer wél volledig plantaardig zou kunnen koken. Maar ja, om de gezelligheid te bewaren, moest ik mijn eigen waarden verloochenen waardoor ik na dat soort avonden vaak thuis kwam met een ambivalent gevoel.
Eenmaal wat langer planteneter, realiseerde ik me dat ik me op een uiterst reactieve manier had gedragen. Ik had mezelf telkens weer in een afwachtende rol laten duwen, zodat ik afhankelijk bleef van de kookkunsten, creativiteit en goede zin van anderen. Ik begon een actievere houding aan te nemen. Vroegen vrienden me te eten en vermoedde ik dat ze nog niet erg bekend waren met plantaardig koken, dan bood ik bijvoorbeeld aan voor iedereen te koken. Win -win, want daarmee verwende ik hen en had ik een leuke uitdaging voor mezelf.
Of ik nam zelf mijn favoriete veganistische koekjes en chocolade mee. Of bood aan dat ze me konden vragen voor tips over plantaardige producten, recepten en bereidingswijze van recepten. Dit maakte het makkelijker voor hen, maar ook voor mijzelf. Etentjes werden vanaf dat moment stukken zorgelozer, en daarmee gezelliger. En dat geldt natuurlijk ook voor een plantaardige kerstetentje.
2. Benoem niet dat het plantaardig is
Als plantaardig eten nieuw voor je is, ben je in het begin wellicht geneigd om telkens hardop je verbazing te uiten over hoe lekker deze ongekende gerechten zijn. Ik was dat in elk geval wel. En daarom stak ik regelmatig de loftrompet over een product of recept dat ik had uitgeprobeerd. Niet om te pochen, wel om mijn eigen enthousiasme te uiten. Wat was plantaardig eten makkelijk en heerlijk!
Eerlijk is eerlijk, ik riep die dingen ook weleens in een poging om tafelgenoten enthousiast(er) te maken voor plantaardig eten. Dat werkte alleen lang niet altijd. Sterker nog, vaak werkte het averechts. Ik merkte dat, zodra ik meldde dat de mayonaise op tafel veganistisch was, sommige van mijn mede-eters daar bij voorbaat al kritisch of sceptisch om werden. Hetzelfde geldt voor de veganistische boter, de plantaardige kaas, en het stoof ’vlees’ dat gemaakt was van seitan.
Best lekker, maar wel wat te zacht, vonden mijn tafelgenoten. Of te taai, te zout, te hard. Tot ik ze – tijdens een volledig plantaardig 5-gangen kerstdiner dat ik had bereid voor mijn gezin – precies dezelfde dingen serveerde, zonder daarbij te benoemen dat er geen dierlijke producten in zaten. Toen aten mijn tafelgenoten zonder vooroordelen, en daarmee ineens ‘heerlijk!’
3. Vind gelijkgestemden
Als je iets doet dat tegen de norm ingaat – zoals plantaardig eten in een maatschappij waarin dieren eten nog de standaard is – is het fijn om te voelen dat je daarin niet alleen bent. In mijn boek Ooit Aten We Dieren geef ik om die reden een lijst met tips voor handige apps, kookboeken en coole vegans die je kunt volgen op social media voor inspiratie en support. Online zijn er ook allerlei groepen te vinden, die elkaar tips geven. Welke plantaardige melk schuimt het best schuimt voor op je cappuccino? Hoe maak je meringue zonder ei of ‘tonijnsalade’ zonder vis? Maak daar gebruik van: zo wordt jouw kerst niet alleen een culinaire, maar ook een sociale ontdekkingstocht!
Ben jij plantaardig tijdens de kerst? Of heb je nog tips voor een vegan kerstmaal? Laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten.
2 gedachten over “Plantaardig eten tijdens kerst: Roanne van Voorst geeft 3 tips”
Prachtig boek, mijn complimenten aan Roanne van Voorst. Dierlijk eten is niet meer van deze tijd, en ik hoop, dat dieren, en dierlijk eten heel snel het nieuwe roken gaan worden. En denk dan niet, vis heeft niet in de bio-industrie geleefd. Vissen ondervinden stress en pijn, dat is inmiddels wetenschappelijk bewezen. Daar hang je dan, samengedrukt tussen talloze soortgenoten, te bungelen in een net. Je komt adem te kort, want je kunt alleen in het water ademen. Dan word het net gelost, en val je met een harde smak op het dek van de kotter, om even later naar het ruim te donderen. Daar staan mensen klaar, om, terwijl je nog leeft, je buik open te snijden, en je ingewanden er uit te trekken….je sterft een pijnlijke dood. Nee, voor mij ook nooit vis meer.
“Aarzelend stuurde ik de gastheren-en vrouwen een tekstberichtje, daags voor het etentje, om te dubbelchecken of het echt niet te veel moeite was. Dat was het niet, zeiden ze, maar vervolgens bleek regelmatig dat ze op de bewuste avond toch ei of zuivel bij het koken hadden gebruikt.” Ik heb 4 volwassen kinderen waarvan 2 dochters die nu vegan eten en ook suiker afgezworen hebben! Met Kerst komen al mijn kinderen en kleinkinderen en zoals elk jaar maak ik een feestmaaltijd klaar wat nu echt geen sinecure is! Ik ben al dagen kookboeken, internet en het aanbod in bioshops aan ‘t raadplegen om een vegan menu uit te zoeken om te bestuderen hoe ik dit best kan verwezenlijken. Moesten mijn dochters me dit maar een dag op voorhand meegedeeld hebben dan zouden ze ook zelf iets moeten meebrengen want het vraagt enorm veel werk en een hele ommezwaai in het bereiden van gerechten! Ik zou zeggen wees dankbaar dat je vrienden je willen tegemoetkomen, ook als het niet meteen klopt, je zou ook als presentje aan de gastvrouw een veganistisch gebakje of gerechtje kunnen meenemen!
Reacties zijn gesloten.