Dit regeerakkoord alleen gaat Nederland niet duurzamer maken

Op dinsdag 10 oktober presenteerde het nieuwe kabinet van VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie het regeerakkoord, met het klimaat als één van de speerpunten. De nieuwe regering wil de CO2 uitstoot met 49% terugdringen, meer windmolens op zee, minder gas uit Groningen en helemaal geen gas meer voor huishoudens. In 2030 zijn alle kolencentrales dicht en rijden de auto’s emissieloos.
Duidelijk is dat dit kabinet vooruit wil en initiatieven neemt die Nederland duurzamer kunnen maken. Om echte stappen te zetten, hebben ze maatschappelijke organisaties nodig. Het plan is met deze maatschappelijke organisaties een Nationaal Klimaat- en energieakkoord te sluiten. De afspraken uit dit akkoord komen vervolgens in een klimaatwet, die gaat helpen bij het realiseren van de doelen. Maar dat is pas het begin. Als ook bedrijven, consumenten en eigenlijk iedereen in Nederland zich hierbij aansluiten, kan het ineens snel gaan.

Kritiek breekt los

Meteen na de presentatie van het regeerakkoord kwam de kritiek van de oppositie en maatschappelijke organisaties op gang. De nadruk in alle media lag vooral op wat er allemaal niet kan: “Met deze plannen kan Nederland nooit voldoen aan het klimaatakkoord uit Parijs”. “Er is geen aandacht voor de natuur”. “De doelen zijn niet concreet en gaan niet ver genoeg”. “Het gaat niet snel genoeg”. En “de oplossing voor CO2 reductie, door de opvang en opslag van CO2, zou (nog) niet werken”.

Het regeerakkoord geeft een impuls

Maar is het geen tijd dat we gaan denken in mogelijkheden? En over onze eigen verantwoordelijkheid als consument? Laten we dit regeerakkoord zien als een extra impuls voor een duurzamer Nederland, maar niet als het regeerakkoord dat Nederland voor ons duurzamer gaat maken. Dat moeten we echt zelf doen. Hoe? We zetten een aantal punten uit het regeerakkoord voor je op een rij.

Het verduurzamen van woningen

De komende jaren zullen huizen duurzamer worden. Ga je in een nieuwbouwhuis wonen, dan krijg je geen gasaansluiting meer. Er komen duurzame oplossingen, zoals aansluiting op een (verzwaard) elektriciteitsnet of een warmtenet. Voor huurders en huiseigenaren is het opwekken van duurzame energie, goed isoleren en zuinig omspringen met de energie die je gebruikt, van groot belang. Het is niet zomaar voor iedereen weggelegd om te investeren in zonnepanelen op het dak, of de juiste isolatie. Maar hulp is onderweg, het verduurzamen van bestaande woningen kan straks met extra financiële regelingen. Dan ontstaan er voor iedereen meer mogelijkheden om te investeren. Ook coöperaties gaan met een financiële prikkel aan de slag met het verduurzamen van hun gebouwen.
Het kabinet reserveert hiervoor 100 miljoen euro. Veel te weinig volgens Greenpeace, maar tegelijkertijd een grote kans voor de financiële sector om hier op in te springen. Zij kunnen met een goed verdienmodel het verschil maken, want met energiemaatregelen in huis stoot je minder CO2 uit en bespaar je ook geld.

Vervoer

Het kabinet streeft er naar dat in 2030 alle nieuwe auto’s emissieloos rijden, dus geen CO2 uitstoten. Dat kan betekenen elektrisch rijden, of rijden op waterstof. Daar doen ze geen uitspraken over. Ze zullen investeren in een goed netwerk van oplaadpunten en waterstof tankstations, maar zien daar vooral een kans voor bedrijven om deze te exploiteren. Met een schone auto, krijg je straks allerlei voordelen. De lucht wordt schoner, je rijdt voordelig, je mag goedkoper parkeren en als je zonnepanelen hebt, kun je eigen opgewekte energie straks opslaan in je auto.
Wil je liever met het openbaar vervoer, dan zal dat ook gemakkelijker gaan. Ook hiervoor komt een financiële impuls , zodat iedereen gemakkelijk van A naar B kan. En het laatste stukje? Dat kan straks op de fiets, die gewoon voor je klaar staat.
Vliegen blijft natuurlijk een zorg. Het is ontzettend vervuilend en geeft veel overlast. Ook dat wordt aangepakt, waarbij naast heffingen, ook veel aandacht komt voor de ontwikkeling van slimmere en schonere vliegtuigen. Tot die tijd moeten we proberen om zo min mogelijk te vliegen.

Veeteelt

We schreven er al eerder over, maar de veeteelt in Nederland is een grote bron van vervuiling. De uitstoot is niet alleen schadelijk voor het milieu, maar ook voor mensen. Daar is in dit regeerakkoord aandacht voor. Ze willen niet zo ver gaan, dat ze de veestapel gaan verkleinen, maar gaan wel stappen ondernemen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Daarnaast is er ook aandacht voor dierenwelzijn en boeren die duurzaamheid en dierenwelzijn voorop stellen, krijgen hogere prijzen.
Het is aan de consument om veel minder vlees en zuivel te consumeren en bereid te zijn voor goed vlees extra te betalen. Zodra de vraag naar vlees daalt, zal er ook echt minder geproduceerd worden.

Sociale ondernemingen en duurzaam inkopen

Opvallend is ook dat er in het regeerakkoord aandacht is voor sociale ondernemingen. Voor deze bedrijven komen er passende regels die meer mogelijkheden bieden. Een ontwikkeling die in bijvoorbeeld Engeland al veel langer geleden op gang is gekomen. Ook voor duurzame innovaties is aandacht. Regelgeving die innovatie in de weg staat, wordt geïnventariseerd en waar mogelijk aangepast. En de overheid gaat duurzaam inkopen om duurzame transities te versnellen, innovatie te stimuleren en kwetsbare groepen te ondersteunen. En dan hebben we het nog niet over het onverwachte extra geld voor ontwikkelingssamenwerking, maar daar kunnen we een aparte blog aan wijden.

Niet perfect

Dit regeerakkoord is misschien niet perfect en verandert Nederland niet in vier jaar, maar het geeft wel richting en zal leiden tot concrete acties. Niet alleen van de overheid zelf, maar ook van bedrijven die nieuwe kansen zien, of van maatschappelijke organisaties die de komende vier jaar misschien meer steun krijgen. En van consumenten voor wie duurzaamheid niet alleen een morele keuze is, maar voor wie ook de financiële impuls een motivatie kan zijn.
Meer lezen?
Zo snel mogelijk van het gas af, maar hoe?
Anders boeren: 3 alternatieven voor de intensieve veehouderij
Meer OV & grotere milieuzones voor schonere lucht