Wordt schaliegas na huizen- en bankencrisis onze volgende financiële zeepbel?

De discussie over schaliegas is in volle gang. De NOS wijdde er gisteren zelfs een uitgebreid item aan. Natuurlijk kwamen voor- en tegenstanders van schaliegas aan bod. De voordelen werden benoemd (energieonafhankelijkheid, een nieuwe bron van energie) en de nadelen (aardbevingen, milieuschade) kwam ook aan bod. Maar over één ding werd met geen woord gerept: is schaliegas economisch wel zo voordelig? Je zou denken dat dit wel goed zit, aangezien er allerlei bedrijven graag schaliegas willen winnen.
Maar verschillende experts spreken al van een schaliegasluchtbel, die net als de internet bubble, de “huizenmarkt zeepbel” en de bankencrisis voor grote economische problemen kan zorgen.
Lees ook
[adrotate group=”2″]
De 7 gevaren van schaliegas
Telegraaf zet burgers in de kou met keuze voor schaliegas
Er zijn namelijk een aantal aspecten aan schaliegas die het anders maken dan conventionele gaswinning zoals we die in Slochteren gewend zijn en die ons ook veel geld heeft opgeleverd. Schaliegas winning is, anders dan vaak beweerd wordt, niet hetzelfde als de winning van gewoon aardgas.
* Schaliegas zit vast in schaliegesteente. Om het eruit te krijgen is veel meer moeite en geld nodig dan bij conventionele gaswinning.
* Schalieputten zijn veel sneller uitgeput. Al na 3 – 4 jaar is het niet meer rendabel om het gas eruit te halen.
* Om de productie van schaliegas op peil te houden moeten er telkens nieuwe putten geslagen worden om er geld mee te kunnen verdienen. Er zijn dus telkens nieuwe kapitaalinjecties nodig en er is ook sprake van een snelle kapitaalvernietiging.
Er zijn dus grote investeringen nodig die slechts voor een kort moment rendement opleveren. Het Amerikaanse Post Carbon Institute analyseerde de gegevens van duizenden boorputten in de VS, en kwam tot de conclusie dat er jaarlijks 7200 putten geslagen worden om de huidige productie op peil te houden. Dit kost jaarlijks 42 miljard dollar. En omdat de beste locaties eerst geboord worden, is de verwachting dat de kosten stijgen, en het rendement daalt. De ironie is dat door de plotselinge beschikbaarheid van veel nieuw gas, de gasprijzen ook dalen, en het rendement nog meer onder druk komt te staan.
In 2012 was de totale waarde van de schaliegasproductie in de VS ‘slechts’ 32 miljard dollar, 10 miljard lager dus dan wat er nodig is om die productie op peil te houden. Oftewel, als er niet fundamenteel iets verandert, is schaliegas nu al onrendabel in de VS, minder dan 10 jaar nadat de winning van schaliegas echt op gang kwam.
Er wordt daarom door experts gesproken over een “pyramidespel” of “ponzi-schema”. Nieuwe investeringen worden gebruikt om de gaten van de vorige op te vullen. Wall Street speelt volgens het Post Carbon Institute een belangrijke rol in het geheel: banken en bedrijven zijn op zoek naar snelle winsten nu de schaliegasbel op z’n grootst is.
De vraag is alleen: wie gaat betalen als de schaliegasbel knapt? Met in het achterhoofd de bankencrisis van de afgelopen jaren is het antwoord op die vraag niet zo moeilijk te raden: grote bedrijven ontspringen veelal de dans, en burgers mogen de financiële rommel opruimen.
Het Post Carbon Institute heeft verschillende onderzoeken gedaan naar schaliegas, bijvoorbeeld Drill, Baby, Drill. Een site die de economische nadelen van schaliegas overzichtelijk weergeeft is shalebubble.org.
Het NOS-item: