Top 8: zo zijn we niet langer het vieste jongetje van de klas

Volgens een rapport van Natuur & Milieu scoort Nederland ronduit slecht op het gebied van milieu, klimaat en natuur. We horen bij de smerigste landen van Europa. Natuur & Milieu baseert zijn rapport op reeds gepubliceerde en onafhankelijke bronnen zoals het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), Het Europese Milieuagentschap van de Europese Commissie in Kopenhagen (EEA) en Yale University.

De conlusie is duidelijk: Nederland is het vieste jongetje van de klas. Maar we kunnen er ook iets aan doen: het rapport noemt 8 maatregelen waarmee we onze lucht, onze bodem en ons water weer schoon krijgen.

1. Anders eten: word flexitariër

Niet direct schrikken, je mag nog best een karbonade eten van Natuur & Milieu, zolang deze maar biologisch is. En zolang je het niet elke dag doet.

2. Power to the people

We kunnen zelf onze energie opwekken. De overheid kan ons helpen door te investeren in smart grids en zelflevering fiscaal aantrekkelijk te maken. Door vuile energie juist te belasten kan het kabinet een eventueel tekort aan belastinginkomsten opvangen. Denk aan een kolenbelasting of CO2-norm voor kolencentrales.

3. Het nieuwe werken (HNW)

Nederlanders maken de meeste woon-werk en zakelijke kilometers van Europa. Met technologie en nieuwe werkafspraken kunnen we hier veel aan doen, dat bewijzen bedrijven als Microsoft. Natuur & Milieu stelt voor om HNW fiscaal te stimuleren door de belastingvrijstelling voor reiskostenvergoeding tot € 0,19 per kilometer af te schaffen. Deze regeling kost de schatkist en dus ons belastingbetalers jaarlijks 1,7 miljard euro . Sluit dit bedrag terug naar de beroepsbevolking (‘de hardwerkende Nederlanders’) door iedereen jaarlijks een mobiliteitstoeslag van € 200,- te geven.

4. Duurzame veehouderij

Stel als richtlijn in dat boeren met minder dieren betere producten produceren en die voor een eerlijke prijs verkopen. Verplicht de mestverwerking, voer een fosfaatbelasting op fosfaatkunstmest in en verdeel de schaarse ruimte eerlijk. Een Autoriteit Milieugebruiksruimte Veehouderij kan de schaarse ruimte eerlijk verdelen, zonder meerkosten voor de boer.

5. Bescherm natuur- en natuurgebieden

Het is begrijpelijk dat ook van het natuurbudget bezuinigingen gevraagd worden, maar géén 75% van het totaal zoals het kabinet nu wil. Natuur & Milieu wil de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) handhaven in zijn oorspronkelijke vorm en oppervlakte van 700.000 hectare. Een bezuiniging is haalbaar door de EHS niet 2018 maar in 2021 te realiseren.

6. Prijs iedere reis

Voer een kilometerprijs voor het vrachtverkeer over de weg in. Duitsland en veel andere Europse landen hebben dit al gedaan. Daarnaast kunnen we, net als bijvoorbeeld Engeland, Zwitserland en Zweden de landingsgelden en/of havengelden differentiëren op basis van milieukenmerken, zodat we de lucht- en scheepvaartsector stimuleren om met de schoonste en zuinigste vaartuigen in de Nederlandse (lucht)havens aan te komen.

7. De Noordzee als stopcontact

Nederland haalt de Europese verplichting van 14% duurzame energie in 2020 alleen als in deze kabinetsperiode 3.000 MW voor windparken op zee wordt aanbesteed. Het bouwen van windparken op zee kost tenminste vijf jaar. We hebben dus haast.

8. Geld verdienen als zuinige koploper
De vraag naar energie neemt nog steeds toe, waardoor de prijzen stijgen. Puur vanuit economische belangen en energieveiligheid is het daarom verstandig om forse energiebesparingen na te streven. Denemarken heeft aangetoond dat het mogelijk is om met een consistent beleidspakket in de periode 1980-2005 de economie 80% te laten groeien, terwijl gelijkertijd de energievraag nagenoeg gelijk is gebleven (CPB, 2011). In Nederland is het energiegebruik in dezelfde periode met 1,5% per jaar gestegen.