Citytrip: met de trein naar het verrassend mooie Basel, museumstad aan de Rijn

Ik moet eerlijk toegeven dat Basel niet per se bovenaan mijn lijstje stond van droombestemmingen. Dat heeft niets met Basel zelf te maken, of met Zwitserland, maar alles met het feit dat de stad simpelweg niet op mijn radar stond. Pas toen ik op zoek ging naar een duurzame citytrip waar ik makkelijk met de trein heen kon, kwam Basel in beeld.

Basel, museumstad aan de Rijn

Duur. Schoon. Bergen. Neutraal. En duurzaam. Dat was zo’n beetje alles wat ik over Basel wist en dus ging ik op onderzoek uit. Zo kwam ik erachter dat het drielandenpunt tussen Duistland, Frankrijk en Zwitserland in Basel ligt. E n dat de bebouwing van de stad zich letterlijk over de landsgrenzen uitstrekt. Hierdoor kan het zo zijn dat het centraal station Basel SBB in Zwitserland ligt, terwijl het Basel Badischer Bahnhof – aan de overkant van de Rijn- een Duits station is.

Het tweede noemenswaardige feit is dat Basel een echte kunststad is. Terwijl de stad met ruim 171.000 inwoners nauwelijks groter is dan Haarlem, telt het maar liefst 41 musea. En nog een keur aan galeries en muurschilderingen. Zo vind je aan de overkant van de Rijn het Tinguely museum als eerbetoon aan de Zwitserse kunstenaar, die zelf overigens in Bern geboren is. En net buiten de stad ligt het Beyeler museum voor moderne kunst, dat eind 1997 werd geopend en in de verte wel iets wegheeft van het Voorlinde museum in Wassenaar.  

Tot slot is het ook nog het  vermelden waard dat Erasmus in Basel gewoond heeft en les heeft gegeven. Basel is dan ook een universiteitsstad, die vooral bekend staat om de farmaceutische industrie die -samen met de universiteit- veel internationale werknemers aantrekt. Het expat gehalte is dus groot en de Zwitsers spreken daardoor ook goed Engels. Wel zo handig, want het Zwitserse Duits is nog best lastig te verstaan soms. Verder is Federer zo’n beetje de beroemdste Baselaar die er is.

Met de trein naar Bazel: 
De meest duurzame manier om naar Basel te gaan, is met de trein. De rechtstreekse verbinding tussen Amsterdam en Basel is zomer 2024 helaas geschrapt, maar met 1 (of een paar keer) overstappen kom je er redelijk makkelijk en -gek genoeg- net zo snel als met de rechtstreekse trein vroeger. Zo kan je 's ochtends vroeg vertrekken en via Parijs (overstappen van Gard du Nord naar Gard de L'Est) met de ICE (Deutsche Bahnhof) naar Strassbourg om daar op hetzelfde station over te stappen op de trein naar Basel die er dan nog maar 1 uur en 17 minuten over doet (totale reisduur: 7 uur) Kosten: vanaf 35 euro enkele reis. Je kan heel makkelijk tickets boeken via NS International. Tip: abonneer je op de Nieuwsbrief van NS International, zodat je op de hoogte bent van aanbiedingen naar verschillende steden (dat kan je enorm veel geld schelen).

Duurzame citytrip

Wij namen de (toen nog) rechstreekse trein naar Basel, maar dat verliep niet helemaal zoals we bedacht hadden. Wegens een defecte trein liepen we in Amsterdam al een vertraging van een uur op, die later nog groter werd toen omgeroepen werd dat de trein niet verder dan Keulen zou rijden. Op zich geen probleem, want je kan met dezelfde kaartjes op een volgende trein richting Basel stappen (en er rijden er genoeg), maar de reservering voor je zitplaatsen geldt dan niet meer. Het was dus even zoeken. Bonus was wel dat we de Dom van Keulen nog even konden meepakken, want die staat pal naast het station waar we een uur moesten wachten.

De stad

Het eerste dat na aankomst in Basel opviel, is dat de stad inderdaad extreem schoon is. En dat bedoel ik in de beste zin van het woord. Er ligt geen zwerfafval op straat, er puilen geen overvolle vuilnisbakken uit én er rijden geen vervuilende of ronkende auto’s of scooters rond. De binnenstad is namelijk autovrij en dus wordt er vooral gelopen, gefietst en getramd. Een beetje zoals in Nederland dus, maar dan zonder de chaos van druk verkeer, slordig geparkeerde auto’s en neergesmeten deelscooters. Want die hadden ze hier niet, zo lijkt het. Wel waren er veel deelsteps, die vaak keurig op een rij geparkeerd stonden.

Het tweede wat opviel aan Basel was dat alles inderdaad duur is. Van chocolade tot sierraden en van kleding tot een kop thee: het mag wat kosten. Daar staat tegenover dat je bij je hotelboeking een Baselcard krijgt waarmee je gratis gebruik kan maken van het openbaar vervoer en korting krijgt op de entree van verschillende musea. Op die manier kan je de kosten nog een beetje in de hand houden. Ook het treinkaartje naar Basel hoeft niet per se duur te zijn als je op tijd boekt en gebruik maakt van aanbiedingen.

Hoogtepunten Basel: 
• Ga je in de zomer? Neem dan zeker -zoals de Zwitsers zelf- een verfrissende duik in de Rijn. We hebben beelden gezien dat de hele rivier vol ligt met enthousiaste zwemmers.
• Neem het pontje naar de overkant: op verschillende plekken gaan pontjes de Rijn over. Deze zitten aan een kabel vast dat over de rivier is gespannen en drijven op de stroom naar de overkant. Geen vervuilende motors dus.
• Neem een boottocht op een traditionele Zwitserse platbodem over de Rijn. Je bekijkt de stad toch van een hele andere hoek vanaf het water en hoewel je alleen op en neer kan varen, is het toch de moeite waard om te doen. Je zit dicht op het water namelijk en ook hier komt geen motor aan te pas.
Wandel langs de zonnige Rijnkade (de Noordkant) langs het water en ga ook dit deel van de stad in: hier vind je de Kaserne, Lauch, Klara en de oude Warteck brouwerij met prachtig uitzicht over de stad vanaf het dak.
• Bezoek het Beyeler Museum: dit museum net buiten de stad brengt je echt even in een hele andere omgeving. De tentoonstellingen wisselen uiteraard, dus check vooral even wat er te zien is als je er bent.
• Ook een aanrader is het ‘kapotte raam’ bij Galerie Artstübli bij de oude Martkhalle (vlakbij het centraal station). Als je door je telefoon of op afstand naar het kunstwerk kijkt, zie je ineens het gezicht van een vrouw terug in de zorgvuldig geslagen barsten in de ruit.
• Er zijn verrassend veel tweedehands en vintagewinkels in Basel en omdat het een rijke stad is, vind je hier behoorlijk wat A-merken en designer kleding terug. Die laatste is natuurlijk nog steeds niet spotgoedkoop, maar voor de liefhebber wel leuk. Denk aan winkels als Sahara, Carlette, Anna K., Bonnie & Kleid, Rework, Nicki i Testa, Sanée. Basel kent ook wat shops met duurzame merken, zoals Reflex shoes, Tarzan, Mahsooni Let op: niet alles in deze winkels is duurzaam, dus wees alert.

Industrieel Bazel

Het oude centrum van Bazel is een wirwar van een paar grotere straten, maar vooral een hoop smalle steegjes die kriskras omhoog en omlaag lopen over de heuvel waar de stad op geplakt is. Aan de Zuidkant van de Rijn vind je het oude stadshart met toeristische trekpleisters als het rode stadhuis (Rathaus). Aan de noordkant van de rivier vind je de iets modernere en industriële plekjes van de stad. Denk aan de oude Kaserne die is omgedoopt tot creatief centrum met gezellige terrassen op de begane grond. De oude Warteck bierbrouwerij, waar je via een imposante trap bij het vegan restaurant Cantina don Camillo komt of -nog wat hoger- bij een prachtig uitzichtpunt van een café op het dak dat geen naam lijkt te hebben. Ook de industriële hal Klara waar verschillende kleine restaurantjes eten serveren is de moeite en doet denken aan een kleine versie van De Hallen in Amsterdam.

Vegan restaurants in Bazel:  
Lauch, dit vegan restaurant is onze absolute favoriet. Je kan er alla carte eten of kiezen voor een 4-gangen menu. Hoogtepunt was de eerste gang met asperges, rabarber en ijs van mierikswortel. Het is wel behoorlijk prijzig, dus houdt daar rekening mee. Wel even reserveren, want het is er vaak vol.
Cantina don Camillo, heerlijk restaurant op een verborgen plekje in de stad met heel vriendelijk personeel (sowieso zijn Zwitsers super behulpzaam en beleefd) en goede adviezen rondom wijn bij je eten. Ook hier geldt: even reserveren, want het is een populair restaurant. En terecht.
Klara, hier kan je zonder reserveren gewoon naar binnen lopen en eten bestellen bij het stalletje dat je het meest aanspreekt. Van Ethiopisch tot aan Vietnamees: het is hier allemaal te vinden. De vegan opties zijn behoorlijk groot bij de verschillende stalletjes.
ZaZaa, hier zijn verschillende vestigingen van in de stad. Je kan hier heerlijk laagdrempelige gerechten vinden uit het Middenoosten. Denk falafel en mezze. Veel vega(n) keuzes.
Joyne, in deze winkel ligt achterin een cafeetje verscholen waar je van alles kan bestellen: van koffie met cake tot een hele maaltijd met dagverse soep en broodjes. Eén van onze favoriete plekjes. Bij mooi weer kan je ook op het bankje voor de winkel zitten, anders klim je via de trap naar boven om een oase van rust te vinden boven de winkel (wij waren de enige toeristen daar, zo leek het).
Zum Kus, dit café is gevestigd aan een parkje wat ooit een kerkhof was vol verslaafden. Het uitvaarthuis met een groot rond raam is nu een café met een indrukwekkende hoeveelheid drank. De akoestiek is niet helemaal lekker, maar de plek is bijzonder, dus zeker een kopje thee of koffie waard.

Lees ook over onze duurzame citytrip naar Manchester, Gent en Leuven.

-Dit artikel bevat één of meerdere affiliate links-

Over de schrijver