Iedereen moet – vanzelfsprekend – eten, maar de productie van ons voedsel is een behoorlijke belasting voor onze planeet. Maar liefst 20 tot 35% van de milieubelasting én van de uitstoot van broeikasgassen komt door de productie en consumptie van onze voedingsmiddelen. Gelukkig is er goed nieuws voor de mensen die graag duurzamere keuzes willen maken met betrekking tot hun voedingspatroon: het kan anders! Er worden momenteel grote stappen gezet op het vlak van verbouwen, verwerken en aanbieden van voedsel. Om inzicht te krijgen in hoe het anders kan zetten we zeven duurzame voedseltrends voor je op een rijtje.
Vaker vegan
Het eten van (veel) vlees is schadelijk voor het milieu, dat zal voor veel mensen geen nieuws zijn. Dierlijke producten kosten namelijk enorme hoeveelheden grondstoffen als water, land en veevoer en zorgen bovendien voor veel afval. Gelukkig liggen de schappen – in tegenstelling tot een aantal jaar geleden – vol met plantaardige alternatieven voor de mensen die geen (of minder) vlees en andere dierlijke producten willen eten. Je hoeft als vegan tegenwoordig bijna niets meer te missen, want een kleine greep uit het (gemiddelde) supermarktassortiment laat zien dat je je ook als vegan tegoed kunt doen aan shoarma, vissticks, schnitzels, kaas en yoghurt. Waar alternatieven een paar jaar geleden nog vaak weeïg smaakten, zijn de producten van nu bijna niet meer van echt te onderscheiden en juist ontzettend smaakvol met als bijkomend voordeel dat ze vaak ook nog een stuk gezonder zijn.
Tegengaan van voedselverspilling
Duurzamer eten doe je in eerste instantie door minder te eten, dat wil zeggen: niet meer dan je nodig hebt. Toch zal iedereen herkennen dat precies genoeg koken helemaal niet zo makkelijk is. Gelukkig zijn er bedrijven en instanties die inzien dat het tegengaan van voedselverspilling een hele belangrijke stap is in het duurzamer maken van de voedingsmiddelenindustrie. Zo is er Stichting Thuisgekookt, die – naast dat zij (vaak kwetsbare) mensen koppelen aan een thuiskok uit hun buurt – een platform bieden om voedselverspilling tegen te gaan. Je kunt je ‘bordje extra’ aanbieden op de website en zo twee vliegen in één klap slaan: een buurtgenoot blij maken én zorgen dat je lekkere maaltijd niet in de prullenbak beland. Ook een andere grote speler, HelloFresh, probeert bij iedere maaltijdbox die zij leveren precies de juiste hoeveelheden te leveren zodat er nooit iets weggegooid hoeft te worden. Natuurlijk kun je zelf ook stappen ondernemen. Maak bijvoorbeeld een weekmenu met boodschappenlijstje en doe minder vaak boodschappen. Zo voorkom je onnodige impulsaankopen die uiteindelijk weggegooid moeten worden.
Circulariteit
Bij circulariteit worden simpel gezegd de producten van nu grondstoffen voor producten van later. Vooral bij de productie van bier is het gebruik maken van circulaire producten een heuse trend. Zo is er het winterbier van Lowlander, dat wordt gebrouwen met naalden van kerstbomen van oude Amsterdamse kerstbomen, maar ook bier dat gemaakt wordt van oud brood, of bier dat gebrouwen wordt met gefilterd regenwater, zoals bij het bier van Rainbeer.
Weg met plastic
Plasticschaamte: komt het je bekend voor? Gelukkig worden zowel bedrijven als consumenten zich steeds meer bewust van de impact van plastic op ons milieu. We zijn bereid steeds een stapje verder te gaan. Zo zijn er natuurlijk verpakkingsvrije supermarkten, maar ook de rietjes en plastic tassen worden aan banden gelegd. Verpakkingsmateriaal gemaakt van biologisch afbreekbare materialen, dat is de toekomst!
Lokale producten
De coronacrisis drukte ons nog maar eens extra met de neus op de feiten: je lokale ondernemer heeft je nodig! En niet alleen de plaatselijke bakker of groenteboer heeft baat bij deze trend, ook het milieu is blij met de lokale voedselvoorziening. Het halen van producten om de hoek heeft een minder grote ecologische voetafdruk vanwege de kortere reis die de producten af moeten leggen voordat ze in de winkel belanden. Minder CO2-uitstoot dus! Je haalt je (onverpakte) producten op je fietsje bij de boer en koopt – niet afgeleid door de schreeuwende advertenties in de supermarkt – ook nog eens bewuster in. Win-win-win!
Voor de toekomst
3D geprint
Het duurt vast nog even, voordat we massaal uit de 3D printer kunnen eten, maar de vooruitzichten zijn veelbelovend. Uit onderzoek van de Universiteit Wageningen en TNO blijkt dat je met deze techniek compleet nieuwe voedingsmiddelen maken met nieuwe vormen, samenstellingen, texturen, structuren en smaken. Een 3D-printer bouwt een product namelijk laagje voor laagje een product op. Het voordeel daarvan is, dat je de hoeveelheden van de ingrediënten heel precies en op de goede plek kunt belanden. Zo zijn bijvoorbeeld deeltjes zout of suiker anders te verspreiden dan tijdens een regulier bakproces, waardoor het product met minder zout of suiker net zo zout of zoet moet kunnen smaken. En je kunt zo heel gemakkelijk je maaltijd verrijken met extra voedingsstoffen, zoals eiwitten, vitaminen of mineralen en dat helemaal afstemmen op wat je nodig hebt.
Kweekvlees
Als de voedselveiligheid en het dierenwelzijn kan worden gegarandeerd kan Kweekvlees in de toekomst misschien een duurzaam alternatief worden voor vleeseters. Om vlees te kweken wordt 45 % minder energie gebruikt dan bij gewoon vlees, 96% minder water en 99% minder grond, omdat het in een laboratorium wordt gekweekt uit stamcellen van dieren. Die stamcellen worden uit de billen van koeien geprikt en vervolgens verder ontwikkeld. Dat kan met behulp van serum uit kalfjes, alleen is dat niet diervriendelijk. Wetenschappers werken daarom aan plantaardige eiwitten om het kweekvlees mee te voeden, maar zo ver zijn we nog niet.
Wat zie jij nog als een trend voor de toekomst?
Photo by Ketut Subiyanto