Dit is hoeveel vrije tijd je nodig hebt om je gelukkig te voelen

We weten het natuurlijk al lang: een succesvolle carrière, een hoger salaris en meer spullen maken je niet per definitie gelukkiger. Wat dan wel? Tijd. Of, om preciezer te zijn: vrije tijd. Eerder dit jaar bleek uit Harvard onderzoek onder 100.000 Amerikanen dat we -bij een zeker basiscomfort – graag bereid zijn om een beetje geld in te ruilen voor wat meer tijd. Hetzij door te betalen voor een bepaalde service, waardoor je meer vrije tijd krijgt (een schoonmaker bijvoorbeeld). Hetzij door minder uren te werken.

Werk staat niet centraal

Dat laatste weten we in Nederland natuurlijk al lang. In vergelijking met andere Europese landen staat werk bij ons minder centraal. We zijn dan ook koning in het parttime werken. Sinds de jaren ’80 zie je in ons land een ontwikkeling waarin we ons meer zijn gaan richten op het realiseren van andere behoeften dan werk. Denk daarbij aan sociaal contact, erkenning en zelfrealisatie.

Wieteke Conen presenteerde vorig jaar de resultaten van haar onderzoek naar de Waarden van Werk. Hieruit blijkt dat we ons gezin, vrienden & bekenden en vrije tijd belangrijker vinden dan werk, dat pas op de vierde plek komt. In de overige vijf landen uit het onderzoek komt werk vaak al op de tweede plek (na gezin). In landen als Italië en Duitsland is werk de afgelopen jaren zelfs centraler komen te staan, terwijl het bij ons juist minder centraal is komen te staan.

Druk is goed

Interessante uitkomsten. Zeker als je bedenkt dat ‘druk’ als antwoord op de vraag ‘hoe gaat het?’ zoveel betekent als ‘goed’. Toch staat meer vrije tijd niet geheel gelijk aan niets doen. Sterker nog: uit onderzoek blijkt dat te veel vrije tijd, waarin we dus ook echt niks doen, geestdodend kan zijn. We voelen ons dan minder voldaan en nuttig en vervelen ons eigenlijk gewoon de ogen uit de kop. Bovendien kunnen we ons eenzaam voelen als we meer vrije tijd om handen hebben dan de mensen uit onze omgeving.

Minimaal aantal uur vrije tijd

De vraag is dan ook wat de ultieme balans is tussen werk en vrije tijd om ons optimaal gelukkig te voelen. Uit recent onderzoek blijkt dat dit 2,5 uur per dag is. Ik herhaal het nog maar even, want het lijkt krankzinnig weinig: 2,5 uur per dag. Als het minder is, zo stellen de onderzoekers, voelen mensen zich gestrest. Als het meer is, voelen mensen zich lui en niet productief.

Vrije tijd maakt niet gelukkig

Ook geluksprofessor Ruut Veenhoven zei vorig jaar op Nu.nl dat mensen met meer vrije tijd niet automatisch gelukkiger zijn. “De relatie tussen werkuren en geluk blijkt zwak. Dat komt doordat veel werken, en dus weinig vrije tijd, zowel voor- als nadelen heeft, die kennelijk tegen elkaar opwegen.” Die conclusie wordt in een ander onderzoek nog eens onderstreept, zegt Veenhoven. “In dit onderzoek werden Nederlanders gevraagd of ze veel of weinig vrije tijd hadden. Mensen met weinig vrije tijd kwamen als gelukkiger uit de bus dan mensen met veel vrije tijd.”

Het belang van leuke dingen doen

Psycholoog Janneke Gaanderse, auteur van het boek In één dag gelukkig, benadrukt in hetzelfde artikel, dat mensen het nodig hebben om leuke dingen te doen. “Je krijgt er nieuwe energie van. Zo kun je de uitdagingen in je leven beter aangaan.”

Dat is ook wat onderzoeker Emilia Bunea zegt in haar TED Talk over het belang van hobby’s voor CEO’s en andere hotemetoten. Een passie of hobby naast je werk hebben, zorgt ervoor dat je niet alleen maar met je carrière bezig bent. Je creëert als het ware een tweede been om op te staan. Die hobby moet dan trouwens niet gepaard gaan met te veel prestatiedruk, want dan valt het effect ervan weer weg.

Genoeg vrije tijd

Even terug naar die optimale 2,5 uur vrije tijd per dag. Een gemiddelde Nederlander kijkt per dag gemiddeld 3 uur televisie en heeft daarnaast waarschijnlijk nog wat andere activiteiten naast z’n werk, zoals koken of sporten. Het probleem is dan ook niet zo zeer dat we niet genoeg vrije tijd hebben, het probleem is dat we er niet mindful mee omgaan. Bovendien zijn we zo geobsedeerd door de klok, dat we zondagavond al gespannen zijn, omdat we de volgende dag weer aan de slag moeten en een drukke agenda hebben.

Misschien hebben we dan ook niet persé meer vrije tijd nodig, maar moeten we er met meer aandacht mee omgaan en het actief vullen met iets wat we echt leuk vinden, in plaats van eindeloos scrollen over het net en staren naar de tv. Wat vind jij? Laat het ons weten door hieronder een reactie achter te laten.