We zoeken het groene park hogerop

Bij mijn eerste kunstgeschiedenisles nam onze leraar ons mee de stad in en leerde ons omhoog te kijken, verder dan de winkelgevels en de voordeuren. Hierdoor ontdekten we een hele nieuwe kant van de stad: die van gevels, ornamenten en gevelstenen. Ik kijk nog steeds regelmatig omhoog als ik door de stad loop, maar niet meer alleen om de architectuur te bewonderen. Steeds vaker wordt mijn blik getrokken naar weelderig bloeiende struiken en bomen op de daken van de stad. Daarom op deze pinkstermaandag inspirerende voorbeelden van hoge, groene parken: van de Hofbogen in Rotterdam tot de High Line in New York.

Grootste dakpark van Amsterdam

Vorige maand werd bekend dat de gemeente Amsterdam vierhonderdduizend euro extra subsidie uittrekt voor groene daken. De gemeente wil de stad op deze manier duurzamer maken. Planten op het dak besparen namelijk energie doordat ze een isolerende werking hebben en ze beschermen het dak beter tegen regen. Daarom werd vorig jaar al ruim 16.000 vierkante meter aan Amsterdams dak vergroend. De Zuidas kreeg het grootste dakpark van de stad. Op dit dak hebben de Dakdokters een systeem ontworpen met kratten waarin tot wel 8 centimeter water kan worden opgeslagen. Dit verlicht de druk op het riool en bovendien kan het water weer worden herbruikt.

High Line New York

Het bekendste voorbeeld van een verhoogd park, is misschien wel de High Line in New York. Dit park is gebouwd op een verhoogde oude spoorlijn, die al tijden niet meer gebruikt werd en overwoekerd raakte met onkruid. Deze onkruidoase was een doorn in het oog van de gemeente, die de spoorlijn wilde afbreken tot de buurt in opstand kwam en een plan bedacht. Het park viert volgend jaar z’n tiende verjaardag, trekt jaarlijks zo’n 5 miljoen bezoekers en heeft vele andere steden geïnspireerd om ook een high line aan te leggen.

New York is niet de enige

Zo opende in Sydney niet al te lang geleden de Goods Line en werkt Melbourne aan een eigen Skypark. In Amerika heeft Atlanta de Beltline, terwijl Chicago de 606 Bloomingdale Trail heeft. In Londen zijn ze bezig met een crowdfundingsactie voor de Camden High Line waar de gemeente graag aan mee wil betalen. En na het succes van de high line in Tokyo en Seoul’s Seoullo 7017 Skypark wil ook China niet achterblijven. Vorige week werd bekend dat de miljoenenstad Shenzhen een eigen highline krijgt van 1,6 kilometer.

Parijs: de Promenade plantée

Overigens was New York niet de eerste stad, die een park bouwde op een verhoogde, ongebruikte spoorlijn. Parijs ging de stad voor door in 1993 al een park aan te leggen op het ongebruikte spoor van Vincennes. Deze Promenade Plantée was niet alleen prachtig, maar ook totaal vernieuwend in die tijd. Maar omdat het park in een deel van de stad lag waar weinig toeristenkwamen, kreeg het nooit zoveel bekendheid als de High Line van New York, die vaak onterecht als ‘the original’ wordt bestempeld.

High Line van Rotterdam

Ook in Nederland heeft de High Line van New York tot inspiratie geleid. In Rotterdam gaat 1 juni het Luchtpark Hofbogen open. Dit park is gebouwd op het oude traject van de Hofpleinlijn en is 1.9 kilometer lang. Bezoekers kunnen er in het gras loungen, picknicken, op één van de 50 kunstschapen zitten of wandelen in de tuin met fruitbomen en moestuinbedden. En dat natuurlijk allemaal met een prachtig uitzicht op de stad.

Low Line

Verhoogde stadsparken staan dus niet voor niets op Wikipedia vermeld als een fenomeen dat in het begin van de 21^e eeuw populair werd. We zijn nog lang niet klaar met het vergroenen van hoger gelegen gebieden in de stad. Maar hoe zit het eigenlijk met onze ondergrondse ruimtes?
Ook hierin lijkt New York ons voor te gaan naar een nieuw hoofdstuk in de vergroening van de stad. De stichting Low Line werkt al jaren aan plannen om een ondergronds park aan te leggen in een ongebruikte ruimte onder de Lower East Side in Manhattan. Met de Lowline Lab lieten de initiatiefnemers een jaar lang zien hoe planten en bomen ondergronds kunnen groeien. Met meer dan 100.000 bezoekers wist het initiatief zeker de aandacht te krijgen. Als de aanleg van het park in de toekomst inderdaad doorgaat, wordt dit het eerste ondergrondse park van de wereld.