De toekomstdromen van Daan Roosegaarde

Wonderlijk werken is een rubriek over mensen die op bijzondere plekken werken. Van groene winkels tot deelplatformen, van duurzame ontwerpers tot radicale vernieuwers. Daarnaast belichten we mensen die onderweg zijn: op weg naar hun droombaan, of op weg naar een nieuw project. Soms zijn het frisse werkplekken die net de deuren open hebben, soms zijn het werkplekken die je in elke stad of dorp kunt vinden. Een ding hebben al deze mensen gemeen: ze hebben allemaal een liefde voor groener en duurzamer werken. Vandaag staat Daan Roosegaarde van Studio Roosegaarde centraal.
Ergens in Rotterdam staat Studio Roosegaarde. Hier werkt Daan Roosegaarde met zijn team van ontwerpers en ingenieurs aan de mooiste projecten: van slimme snelwegen tot interactieve kledingstukken, van luchtzuiverende torens tot Van Gogh fietspaden. Zijn ontwerpen reizen de hele wereld over, hij staat op nummer 5 in de Duurzame 100 (Trouw), en werd geselecteerd als Kunstenaar van het jaar 2016. We vroegen Daan Roosegaarde naar zijn projecten, inspiratie en toekomstdromen.
Wat is jouw achtergrond?
Ik ben opgeroeid in Nieuwkoop. Daar droomde ik over reizen, uitvinden, onderzoeken en mijn verbeelding gebruiken. Na de middelbare school wilde ik graag een opleiding doen die daar op aan sloot. Uit de beroepskeuzetest bleek dat wat ik wilde niet bestond. Ik heb zo vaak gehoord dat wat ik wilde niet kon. Uiteindelijk heb ik aan de kunstacademie in Arnhem en Enschede gestudeerd. Daarna haalde ik mijn Master Architectuur aan het Berlage Instituut in Rotterdam.
Je werkt aan bijzondere projecten, wil je daar iets meer over vertellen?
In Studio Roosegaarde werk ik met een groep mensen aan verschillende sociale ontwerpen. Samen verkennen we de relatie tussen mens, technologie en ruimte. Onze projecten variëren van mode tot architectuur en zijn altijd een combinatie van ervaring en innovatie. Een voorbeeld van zo’n project is de Smart Highway: een energie-opwekkende snelweg die reageert op een verkeerssituatie met licht en informatie. In de studio werken zowel designers als techneuten, hierdoor hebben we het proces in eigen hand. Zoals Rembrandt zijn eigen verf maakte, creëeren wij onze eigen technieken.

Wat is jouw missie?
Ik voel me soms half dominee en half entrepreneur. Er zit een vreemde wil in me om de wereld te verbeteren. Ik denk namelijk dat de wereld zoals die nu is kapot is. Ik wil op zoek naar nieuwe aanpassingen en systemen die wél werken. Ik wil nieuwe dingen bedenken en onze wereld mooier en beter maken.
Kan je een voorbeeld noemen van een ontwerp dat de wereld beter maakt?
Afgelopen jaren hebben we de Smog Free Tower gecreëerd. Dit is de eerste smog vrije toren ter wereld. De toren werkt als een grote stofzuiger en zuivert te lucht in de omgeving. Het fijnstof dat wordt opgezogen wordt uiteindelijk samengeperst tot een soort diamant. Deze diamanten verwerken we in sieraden. Door zo’n sieraard te kopen doneer je 1000m3 schone lucht aan de stad. Dit project is niet alleen bedoelt om een lokale oplossing voor het smog-probleem te vinden, maar ok om een tastbare ervaring van een schone toekomst te maken.
Waar haal je inspiratie vandaan van jouw projecten?
De natuur is een grote inspiratiebron voor mijn ontwerpen. Ik verbaas en verwonder me over dingen. Kijk bijvoorbeeld eens hoe een kwal werkt: zo’n beestje geeft licht zonder zonnepaneel! Daar kunnen we zoveel van leren! Natuurlijk ontstaat innovatie niet zomaar. Ik maak graag onverwachte verbindingen: technologie en natuur, analoog en digitaal. Door samen te werken met mensen uit verschillende sectoren ontstaan er ook meer nieuwe ideeën.

Hoe werk je die ideeën vervolgens uit?
Vaak reageren mensen op ideeën met ‘ja maar.’ Ik heb al zo vaak in mijn leven gehoord dat iets niet kan. Ik geloof dat je alles wat je bedenkt ook kunt bouwen. Ik zeg niet dat ik alles weet, maar ik wil wel graag op zoek gaan naar het antwoord. Dromen over de wereld verbeteren is één ding, maar ik wil het ook graag doen. Het realiseren van een project is een heel proces, dat kan ik niet alleen. We gaan altijd de samenwerking aan met overheden, wetenschappers en commerciële bedrijven. Zo blijft het niet hangen bij het idee, maar wordt het ook toepasbaar en commercieel aantrekkelijk.
Wat zou je anderen adviseren die ook ideeën willen waarmaken?
Ik denk dat het een state of mind is. Durf te investeren in je dromen. Denk niet in comfort-zones maar durf er buiten te stappen. Ga relaties aan die een beetje ongemakkelijk zijn. Dan wordt het spannend, dan leer je en krijg je unieke dingen.
Tegenwoordig zijn er steeds meer mensen die verlangen naar duurzamer en groener leven. Waar komt die behoefte vandaan volgens jou?
Ik denk dat de generatie die nu aan de macht is nog bezig is om een oud systeem minder erg te maken en dat nog innovatie durft te noemen ook. De generatie van nu ziet dat het niet meer werkt en wil nieuwe oplossingen bedenken. We zijn er van bewust dat dit onze wereld is en dat we de toekomst zelf kunnen bepalen. Deze generatie denkt niet vanuit een soort arrogantie, maar vanuit nieuwsgierigheid. We voelen dat de wereld van ons is, we hebben er ideeën over. We zijn geen consumenten maar makers. Ik denk dat dit de generatie is die niet gedefineerd wordt door het verleden maar door de toekomst.
Wat hoop je te zien in de toekomst?
Ik hoop dat we de generatie worden van de voorstellen in plaats van meningen. We hebben het creatief vermogen om met nieuwe ideeën te komen en ik geloof dat dat een super belangrijke eigenschap is. We zijn daar ook heel goed in, maar we moeten het ook gaan doen.
Meer weten over Studio Roosegaarde? Je vind er alles over op de site.
Ben of ken jij iemand die ook bijzonder (en groen) werkt? Dan kan je ons een mailtje sturen op redactie@hetkanwel.nl. Als je in het onderwerp ‘wonderlijk werken’ zet komt het bij de juiste persoon terecht. We zijn benieuwd!
Alle prachtige afbeeldingen zijn van Studio Roosegaarde