Ziek zijn is niet iets wat er gewoon bij hoort. Hoe meer ik lees over voeding, hoe duidelijker me dat wordt. Hele volksstammen (dan heb ik het over oervolken die van een traditioneel jagers/verzamelaars menu leefden) werden nauwelijks ziek. En hoefden ook niet jaarlijks op tandartscontrole. Ze hadden gewoon geen gaatjes. Hoogstwaarschijnlijk omdat ze niet de ladingen suiker en geraffineerde producten aten die wij nu aangesmeerd krijgen.
Lees ook
Gezond met onkruid
De gezonde voordelen van rode vruchten
Notensmoothie met amandelmelk
En wij maar denken dat er steeds meer gevaarlijke bacteriën en virussen rondwaren die het op ons gemunt hebben. Don’t be fooled. Die virussen en bacteriën waren er altijd al, en zullen er altijd zijn. Alleen is onze natuurlijke weerstand zo slecht geworden door onze moderne levensstijl, dat we er vatbaarder voor zijn. En dat heeft voor een groot deel te maken met onze darmen. Raar maar waar. De schatting is namelijk dat 80-85% van onze weerstand zich in onze darmwand bevindt. Als ons darmmilieu op orde is, kan je de meeste van de virussen en gifstoffen uit de buitenwereld prima afweren. Die darmwand is zelfs zo belangrijk dat problemen down there kunnen leiden tot psychische aandoeningen up there, zoals autisme en ADHD.
Zoontje met autisme
Hoe belangrijk de gezondheid van onze darmflora is voor onze fysieke én psychische gezondheid ontdekte de Russische neurologe Dr. Natasha Campbell-McBride toen haar zoontje van drie autisme bleek te hebben. Tot haar verbazing had de medische wereld daar geen antwoord op. Ze is zich er in gaan verdiepen en ontwikkelde een theorie over de relatie tussen de gezondheid van de darmen en psychische aandoeningen: GAPS (gut and psychology syndrome). Ze heeft het dan o.a. over autisme en ADHD. Vaak overlappen die met andere aandoeningen zoals dislexie, allergiën, astma en eczeem. Maar ook psychische aandoeningen als schizofrenie, depressie, eetstoornissen of bipolaire stoornis horen daar bij. Campbell is tot de conclusie gekomen dat de overlappende factor van al die aandoeningen de gesteldheid van het spijsverteringssysteem is.
Campbell ontwikkelde een dieet waarmee het darmmilieu genezen kan worden, het GAPS-dieet. Haar zoontje is helemaal genezen. En met hem vele anderen die de adviezen van Campbell hebben opgevolgd. Inmiddels heeft ze een praktijk in Engeland en behandelt ze jaarlijks kinderen en volwassenen met autisme, leerproblemen, psychiatrische problemen, immuunziekten en vele andere aandoeningen die met het spijsverteringssysteem te maken hebben. Maar eigenlijk zijn de principes van het GAPS-dieet voor iedereen interessant. Want de beste manier om ziektes te voorkomen is te zorgen dat je darmflora gezond is.
Verband lekkende darm en psychische stoornissen
Campbell zegt in haar boek ‘Gut and psychology syndrome’ (2010) dat wel eens één op de tien pyschiatrische aandoeningen te wijten zou kunnen zijn aan zelfvergiftiging vanuit de darmen! Als de darmen niet goed functioneren, heeft dat effect op de rest van je lichaam. Ook op je hersenen. Zo worden het gluten eiwit en het melkeiwit caseïne vooral in een slecht darmmilieu (dat niet zuur genoeg is) niet goed verteerd. Ze veranderen dan in moleculen die vergelijkbaar zijn met opiaten zoals morfine en heroïne. Als die in de bloedbaan komen, kunnen ze bepaalde gebieden in de hersenen blokkeren (of deblokkeren, afhankelijk van hoe je dat beleeft ).
Ook opportunistische darmbacteriën die in te grote getale in de darm aanwezig zijn, produceren gifstoffen (neurotoxins) die effect hebben op je brein. Heb je een gezonde darmwand dan komen die gifstoffen niet in de bloedbaan. Bij een lekkende darmwand wel. Ook kan het zijn dat het myeline, de bescherming van hersencellen en zenuwdraden, beschadigd wordt door een teveel aan acetaldehyde. Acetaldehyde ontstaat als bijproduct van de vertering van alcohol of als de candida-schimmel glucose verteert tot alcohol. Ook bindt acetaldehyde aan eiwitten en kan daardoor bepaalde vitamines onbruikbaar maken, zoals vit B6. En B6 is dan weer een co-factor in de productie van neurotransmitters.
Dit is deel 1 van een serie over Dr. Campbell en haar GAPS dieet. Binnenkort meer!
hetkanWel-blogger Rozemarijn bouwt aan een eetbaar bos in Frankrijk. Op een stuk grond van 20 hectare in de Dordogne probeert ze, samen met haar partner, de principes van permacultuur in de praktijk te brengen. Ook in haar Haagse achtertuin tuiniert ze er op los. Op hetkanWel doet ze verslag van haar belevenissen én schrijft ze over “gezonde voeding van grond tot mond”.
Ziek zijn (ook in je hoofd) begint in je darmen
- Geplaatst door Rozemarijn
- 12 juni 2013
- Leven
Over de schrijver

Rozemarijn
Rozemarijn bouwt aan een eetbaar bos in Frankrijk. Op een stuk grond van 20 hectare in de Dordogne probeert ze, samen met haar partner, de principes van permacultuur in de praktijk te brengen. Ook in haar Haagse achtertuin tuiniert ze er op los. Op hetkanWel doet ze verslag van haar belevenissen én schrijft ze over “gezonde voeding van grond tot mond”.
Ga naar alle blogs van deze auteur Rozemarijn
Rozemarijn bouwt aan een eetbaar bos in Frankrijk. Op een stuk grond van 20 hectare in de Dordogne probeert ze, samen met haar partner, de principes van permacultuur in de praktijk te brengen. Ook in haar Haagse achtertuin tuiniert ze er op los. Op hetkanWel doet ze verslag van haar belevenissen én schrijft ze over “gezonde voeding van grond tot mond”.
Ga naar alle blogs van deze auteur
9 reacties op “Ziek zijn (ook in je hoofd) begint in je darmen”
you have a terrific blog right here! would you wish to make some invite posts on my blog?
Uh, de jager/verzamelaar werd al snel zo'n 25 jaar oud dus tandheelkundige zorg was idd niet nodig. Al denk ik dat de bekende knuppel ook werkte. En aan een longontsteking ging je gewoon dood.
Cora den breejen ,goedemorgen ik wil graag iets zeggen ook al ben ik niet zo geletterd ,ik wil ook wel reageren ,het is natuurlijk heel goed dat er gezocht word naar wat voor de mens belangrijk en goed zou kunnen zijn ,we onderzoeken en ondervinden daardoor ook steeds nieuwe mogelijkheden om in het leven voor veel mensen en kinderen een oplossing voor een probleem in ons leven zelf te vinden ,door al deze informatie is het ook mogenlijk een keuze te maken voor jezelf wat bij jou het beste past , door eenvoudig te begrijpen schrijven is voor veel mensen daarom ook belangrijk ,kennis omte onderzoeken is noodzakelijk ,kennis om goed te schrijven of te informeren is een Kunst .ik lees en hoor graag nieuwe ontwikkelingen en kan zelf heel goed bepalen waar ik wat mee wil of doet ,dat kun je niet van iedereen verwachten dus vind ik het van groot belang als er ook liefdevol geschreven word want zoveel mensen zijn zoekende in deze tijd en uit ervaring weet ik dat in je leven zelf vaak zoveel gebeurt en er zoveel factoren meebeslissen over je gezondheid en hoe je je voelt dat er niet zomaar een passende behandeling of dieet gevonden is of manier van leven die voor allen op dat moment de beste oplossing is ,het is zeker wel interessant en nuttig dat we blijven zoeken en vooral onze kennis delen ik wil er graag aan toevoegen om heel veel liefde en soms acceptatie en tolerant tegenover alle individuen te zijn al is het maar een poging dan vind ik dat we goed bezig zijn en daardoor onszelf en anderen ook een eind op weg te helpen .ik ben moeder van 6 kinderen en heeft vaak gebruikt gemaakt van nieuwe ontwikkelingen en of bewegingen of meditatie en ook voeding ,wat bij de 1 een oplossing is werkt bij de ander totaal niet ,het willen of er aan toe zijn speelt een grote rol ,ik wel blij met alles wat ik hoor en doe daar mijn voordeel mee ,bewustwording maar ook van de kwetsbare om ons heen vind ik heel belangrijk .het voor het eerst dat ik dit zo durf te schrijven en daar voor bedank ik Patricia .zo blijf alles een leer proces .gr cora den breejen
Hoi Roos, leuk dat je reageert! Ik denk dat we het in essentie eens zijn waar het bij mij verkeerd schoot begon eigenlijk al met de titel van je stuk. Dit is zo`n boute uitspraak en wanneer je, al dan niet terecht, ook nog stoornissen benoemd neem je een grote verantwoording op je. En aangezien ik me aangesproken voelde, en het dan niet kan laten om te reageren, moest ik het ff kwijt. Een stoornis is geen ziekte zoals het gangbare gebruik van het woord ziekte suggereerd. En door dat op één lijn te zetten zet je, onbedoeld mensen (met een stoornis) toch op een bepaalde plek.
Ik ga me eens verdiepen in het woord epi-genetica dat ken ik niet ((-; . Het zijn vooral de bewerkte voedingsmiddelen die van invloed zijn op onze fysiek, denk aan kleur, geur en smaakstoffen, er zou alleen al zo veel minder agressie zijn wanneer die uit ons eten zouden worden geweerd. maar dat wist je natuurlijk al (-;
Ja, dat laatste kan ik meteen beamen ;-). Ik kan begrijpen dat de titel iets te 'bout' overkomt. Dat wordt dan ingegeven doordat je graag wil dat de titel maakt dat mensen het stuk gaan lezen. Ik zal daar proberen voortaan nauwkeuriger in te zijn!
hoe zou dat dan gaan met aangeboren psychische aandoeningen? ik vind het nogal kort door de bocht om bepaalde psychische aandoeningen te wijten aan een verstoord darmflora. Overigens zijn de meeste psychische aandoeningen aangeboren of veroorzaakt door een ander defect. Dat de symptomen versterkt kunnen worden door een verstoord darmflora daar kan ik me wel in vinden maar verder vind ik de stelling eigenlijk wel een beetje aanmatigend. Als volwassen ADHDer zit ik toch met een vreemd gevoel dit stuk te lezen. Mijn darmen lekken niet, er komt geen geraffineerd voedsel in en toch heb ik ADHD. Mijn kinderen hebben borstvoeding gehad en verder gezond gegeten en toch hebben zij ADD. Dat hersenen en lichaam een nauwe samenwerking hebben geloof ik zeer zeker maar bovengenoemd artikel zet een grote groep mensen wel (weer) eens in een hoek waar "we" al zo vaak uit moeten kruipen omdat de algemene mening nu eenmaal niet snapt wat ADHD (bij volwassenen) precies inhoudt!
Hoi Patricia, Campbell spreekt zelf over 1 op de 10 psychische aandoeningen die te maken zouden kunnen hebben met een verstoorde darmflora. Het is geenszins de bedoeling om mensen die ADHD (of een ander ziektebeeld) hebben in een hoek te zetten. Wat telkens weer blijkt is dat ook mensen die gezond leven, en het allemaal volgens het boekje doen, toch ziek worden. Dat neemt niet weg dat er steeds vaker blijkt dat ons eten van cruciaal belang is voor onze gezondheid. Dit geef je zelf ook aan en dat zou ik willen onderstrepen.
hoi Marten Dat ziektes te maken hebben met de balans tussen lichaam en geest ben ik van overtuigd en dat voeding daar een cruciale rol in speelt is voor mij ook een feit. Maar om om als wetenschapper dit zo te beweren gaat mij te ver. De symptomen zijn zeker te verminderen wanneer je op je voeding let en daarbij ondersteunend werkt aan je darmflora. Je optimaliseert je hele systeem en dat komt niet alleen de werking van je hersenen ten goede. Maar ik blijf erbij dat vooral aangeboren aandoeningen niet te wijten kunnen zijn aan een verstoorde darmwerking. Voor mij gaat dat veel dieper en heeft het te maken met bewustwording en heling van de blokkades in jezelf. Blokkades die ook vaak geerfd zijn. Het is dus belangrijk om een combinatie te maken in de zoektocht naar een evenwicht tussen lichaam-geest en ziekten(blokkades) waardoor je je beter gaat voelen en minder hinder ondervind van datgene wat je bij je geboorte hebt meegekregen. Dat zijn de lessen van het leven. Psychische aandoeningen bestaan vaak uit clusters, zogenaamd opgebouwd uit lagen en door je bewust te worden kun je lagen afpellen en helen. Waardoor mede weer in combinatie met je fysiek(o.a. voeding) en geest steeds een stukje dichtebij jezelf kunt komen. Daarom vind ik het onderzoek te eenzijdig weergegeven en lijkt het dat er in het artikel "iets" wordt gesuggereerd dat niet op zichzelf kan staan en daardoor mensen een gevoel van "weer eens in een hoek gezet" te worden ervaren en dat is jammer want zo is het vast niet bedoeld. Psychische aandoeningen zie je niet en daarom wordt er vaak sceptisch overgedaan en dat is jammer want, juist, veel van die mensen doen hun uiterste best om zich in het leven te handhaven.
Hoi Patricia, ik heb zeker niet bedoeld om mensen met psychische aandoeningen in een hoek te zetten. Ik ben blij dat Marten al gerelativeerd heeft dat Campbell zelf ook aangeeft dat het niet in alle gevallen van toepassing is (dat had ik wel duidelijker in m'n stuk kunnen zetten). Ook ben ik met je eens dat er meerdere factoren een rol spelen bij ziekten; naast fysiek (en dus voeding) erfelijkheid, maar ook epi-genetica ofwel hoe je geest invloed heeft op de expressie van je genen. Met dit artikel heb ik de aandacht willen vestigen op een factor die denk ik bij veel mensen nog niet zo bekend is; dat je darmmilieu ook van invloed kan zijn.
Reacties zijn uitgeschakeld.