Zo inspireren zij ons: de twee geheimen van acht groene denkers

Groene denkers en doeners zijn de koplopers van de verduurzaming. Met hun initiatieven en inspirerende toekomstvisies weten zij Nederland sneller groen te maken. Maar waar halen zij zelf hun inspiratie vandaan? En hoe kunnen zij ons het beste prikkelen? Afgelopen maanden interviewde ik acht groene denkers en doeners. Twee dingen vielen mij in het bijzonder op: hun diepe ontzag voor de natuur en het inzicht dat alles met elkaar verbonden is.
Blogger Roza interviewde voor hetkanWel acht groene denkers en doeners over hun drijfveren en inspiraties: Jan Rotmans, Marijke Kuipers, Tom Vroemen, Nils Roemen, Kees Klomp, Marcel Dicke, Martine Vonk en Annette Dölle
Kijk op de wereld
Woensdag presenteerde Trouw ‘De Duurzame 100’: de meest spraakmakende groene koplopers van afgelopen jaar. Op de lijst staan mensen die groen doen combineren met inspirerende vergezichten. Ik interviewde de afgelopen maanden acht groene koplopers (waarvan Jan Rotmans, de oprichter van actie-organisatie Urgenda, in De Duurzame 100 staat) en vroeg hen naar hun drijfveren. Wat meteen opviel is dat groene denkers en doeners een heel specifiek werelbeeld hebben. Één met een groot respect voor de natuur, in combinatie met het idee onderdeel te zijn van een groter geheel. En dus dat de effecten van menselijk handelen niet bij onszelf ophouden.
Prikkelende inspirators

Sociaal ondernemer en boeddhist Kees Klomp ziet de natuur als iets ‘perfects’, onveranderbaar en onmanipuleerbaar. “De natuur laat zich niet dwingen op de manier waarop wij daar mee omgaan” zei hij. Kees ziet dat er een wederzijdse afhankelijkheid is tussen ons en andere vormen van leven: “Er is niets wat gecreëerd kan worden uit niets: alles komt voort uit de natuur”. Hij illustreerde dit door het volgende verhaal: “Kijk eens naar een bloem. Het bestaan van die bloem is volledig afhankelijk van allerlei factoren, zoals het zaadje, aarde, licht en wind die de bloem te maken tot wat hij is. Het hele universum heeft samengewerkt voor die momentopname, totdat het weer tot compost vergaat”.
Martine Vonk, onderzoekster met een passie voor duurzaamheid, ziet zichzelf als onderdeel van de natuur om haar heen waarin ze zich ‘als mens bescheiden voelt’: “Als ik bijvoorbeeld in de tuin werk, met onkruid of zo en bezig ben met wezenlijk kleine dingetjes besef ik me: als mens ben ik ook de natuur. Ik adem de lucht, ik eet het voedsel”. Ze merkt dat de wereld individualistisch geworden is en veel mensen die verbondenheid niet voelen: “Dan zul je nooit iets oplossen wat jou iets gaat kosten, maar de rest iets oplevert, tenzij je op een dieper niveau gemotiveerd bent”. Ze denkt daarom dat het tijd is om serieus te gaan nadenken: “Hoe kijken we naar onszelf en naar de wereld? Waar willen we naartoe?”.
Duurzaamheidexpert Jan Rotmans, nummer 14 op de Trouw ranglijst, ziet het verduurzamen van de samenleving dan ook als een zoektocht in diepste zin naar nieuwe waarden: “We merken dat oude waarden zoals korte termijn rendement, geld, efficiency, niet meer werken. De nieuwe waarden gaan over zingeving, kwaliteit, geluk, welbevinden, wat meer de tijd nemen.” Rotmans past deze waarden ook toe in zijn eigen werk: “Ik vind dat je alle kwaliteiten die je hebt moet benutten en moet aanwenden voor iets zinvols. Met duurzaamheid bezig zijn is een zinvolle invulling van mijn leven.”
Lees ook de interviews met Marijke Kuipers, Tom Vroemen, Nils Roemen, Marcel Dicke en Annette Dölle
Het innerlijke verhaal
De acht groene denkers en doeners die ik sprak inspireerden mij door te vertellen hoe zij de wereld zien en hoe ik ernaar zou kunnen kijken. Een mens die zichzelf als onderdeel van de natuur ziet en daar een zekere waardering voor heeft, is betrokken. In de keuzes die hij of zij maakt, houdt diegene rekening met gevolgen die verder strekken dan het eigen ik.
Tijdens de interviews zag ik eens te meer in dat ideeën zoals: ‘de natuur is er om te gebruiken’ of ‘de mens staat boven de natuur’, voor de toekomst onhoudbare ideeën zijn. Betrokkenheid, samen verantwoordelijkheid nemen en het gevoel hebben onderdeel te zijn van een opvolging van generaties zijn onvermijdelijke kernwaarden van een groene leefstijl.
Ik merkte dat groene denkers en doeners dat soort waarden heel belangrijk vinden in hun werk. Wat ze doen is niet zomaar ‘goed doen’, het is voor hen letterlijk waarde-vol. De wereld die zij voor ogen hebben is mooier en beter. Mensen aanmoedigen om nieuwe waarden te vinden is de manier om die wereld op te bouwen.
De 100 door Trouw geselecteerde groene koplopers raad ik daarom aan, naast het bedenken van praktische duurzame oplossingen, over hun eigen blik op de wereld en bijbehorende waarden blijven te vertellen. Dat innerlijke verhaal prikkelt mogelijk anderen tot het maken van diezelfde zoektocht.
Blogger Roza interviewde voor hetkanWel acht groene denkers en doeners over hun drijfveren en inspiraties: Jan Rotmans, Marijke Kuipers, Tom Vroemen, Nils Roemen, Kees Klomp, Marcel Dicke, Martine Vonk en Annette Dölle