Zo kom je van kleine verslavingen af

We hebben allemaal last van (kleine verslavingen). Om te beginnen zijn we denkverslaafd. Er gaat namelijk geen moment voorbij dat we niet honderdduizend dingen aan het denken zijn, en steeds weer denken we dat al die gedachten súperbelangrijk zijn. Maar daar wil ik het nu niet over hebben. Ik wil het hebben over al je andere verslavingen, zoals je iPhone elke zestien seconde checken, ieder uur koffie nodig hebben en ’s avonds écht even een wijntje moeten drinken.

Subtiele verslavingen

Het gaat hier dus niet over de grote, serieuze verslavingen, maar juist de wat subtielere. De verslavingen die we al snel ‘verslavinkjes’ zouden noemen, die relatief makkelijk te verantwoorden zijn. Want: “Zo erg is dat toch niet?” of “Iedereen houdt toch van een drankje op z’n tijd.”

Omdat (bijna) iedereen wel verslaafd is aan wijntjes, telefoontjes en kopjes koffie – én omdat de gevolgen niet zo schadelijk zijn als bij een, laten we zeggen, heroïneverslaving – zien we het niet zo snel als een probleem.

Bovendien zijn we geneigd te denken dat het eigenlijk niet echt een verslaving is. We vertellen onszelf dat we ‘best een dagje zonder kunnen’ en verantwoorden hiermee urenlang scrollen op insta, de zoveelste macchiato en dat héérlijke glaasje Chardonnay na een dag werken. “Zo, dat heb ik wel verdiend.”

Maar ergens weet je dat je jezelf voor de gek houdt.

Verslaafd zijn is eigenlijk helemaal niet fijn

Misschien zijn (of lijken) de gevolgen van al die kleine verslavingen niet zo groot, ze zitten ons wel degelijk in de weg. Want hoe je het ook wendt of keert: ’t geval blijft dat je je een beetje (of heel erg) oncomfortabel gaat voelen zonder je peuk, koffie of telefoon.

Het woord ‘verslaafd’ geeft het al aan: je hebt jezelf tot ‘slaaf’ gemaakt van iets. Dat betekent minder vrije wil en dat is natuurlijk éigenlijk helemaal niet fijn. En ook niet nodig.

Now what?

Onlangs gaf ik mezelf de taak om met mijn eigen verslavingen te dealen. Zo ben ik verslaafd aan (na)denken, koffiedrinken en zijn er genoeg dagen dat ik echt veel te veel op mijn telefoon kijk.

Ik kwam uit op iets heel simpels:

De Unchain Thyself Tool v1.0

Stap één is het in kaart brengen van je verslavingen – wees wel eerlijk als je dit doet!

Vervolgens stel je jezelf iedere keer dat je naar één van je verslavingen reikt de volgende, supersimpele en best wel suffe vraag:

“Wat zijn de alternatieven?”

Het antwoord zal steeds erg eenvoudig zijn. Stel dat je hebt vastgesteld dat je verslaafd bent aan je telefoon en je staat ergens op de bus te wachten. Je merkt dat je hand richting je telefoon gaat. Je beseft meteen: “o ja, dit was één van mijn verslavingen.”

In plaats van te zeggen: ik ben slecht als ik mijn telefoon pak, stel je jezelf te vraag: Wat zijn de alternatieven?

Je kan op van alles uitkomen: om je heen kijken, ergens over nadenken, het maakt niet uit. Kies iets wat je op dat moment wel OK vindt.

Waarschijnlijk word je niet direct extatisch van het idee van ‘een beetje om je heen kijken’, maar dit is gewoon even een zure-appel-momentje. Moet je even doorheen!

Waar een deur dichtgaat

In het begin is het misschien dus best vervelend. Je wilt immers gewoon instagrammen/roken/…. Maar duw jezelf door die fase van onwennigheid en (lichte) irritatie en je gaat al snel de voordelen ervaren.

Het niet pakken van je telefoon zorgt er bijvoorbeeld voor dat je even tot rust komt. Of stilstaat bij iets wat eerder gebeurde die dag. Wellicht krijg je een nieuw idee of een interessante gedachte.

Het klinkt een beetje cheesy, maar je opent nieuwe deuren als je de verslavingsdeur dichtgooit.

Drempel

Wat je doet met deze ‘tool’ is het plaatsen van een drempel vóór je verslaving/verslavinkje. Langzaamaan maak je het patroon hiermee minder ‘patronig’.

De tienbaanse autosnelweg die nu tussen ‘avondeten’ en ‘wijntje’ zit, krijgt er opeens een ventweg bij. De volgende dag bouw je er een aquaduct overheen en de dag erop een luchtbrug.

Beetje bij beetje krijgt de snelweg steeds minder banen en op den duur verdwijnt misschien zelfs de connectie tussen ‘avondeten’ en ‘wijntje’.

Dat wijntje is het punt niet

Wil dat zeggen dat je nooit meer wijn kunt drinken bij het avondeten, niet meer op je telefoon mag kijken of bij het ontbijt niet meer kan genieten van je cappuccino? Don’t worry.

Het enige wat je doet, is jezelf de kans geven om op ieder moment datgene te doen wat daadwerkelijk goed voelt. Zonder ballast vanuit het verleden, zonder al die patronen.

Fris, met steeds weer een keuze in plaats van een moeten.

En die vrijheid is eigenlijk… best verslavend.