Zo winnen verpakkingsvrije winkels het van de supermarkt

In New York opende onlangs de pop-up shop Package Free haar deuren. Package Free is een tijdelijke ‘one stop shop’ met duurzame alternatieven voor dagelijkse gebruiksvoorwerpen, zoals bamboe tandenborstels, cosmetica en wasmiddel in bulk en kleding. Hadden wij in Nederland niet ook zo’n verpakkingsvrije winkel? 

De opening van ‘Package Free’ werd groot gebracht door de internationale pers. Zo schreef CNN een lovend artikel met de kop ‘Zero waste isn’t just for hippies anymore’ en stelde daarin dat een afvalvrije levensstijl nu echt was doorgebroken.
In Nederland hebben we ook enkele verpakkingsvrije winkels gehad (denk aan Bag & Buy in Utrecht en Opgeweckt in Groningen), die helaas hun deuren al weer hebben moeten sluiten. De eerste verpakkingsvrije winkel in België, Robuust in Antwerpen, bestaat nog wel. Ook de plasticvrije pop-up store van Ekoplaza in Amsterdam was een groot succes, net als de nieuwe verpakkingsvrije supermarkt Puur Bezorgd in Rotterdam. Amersfoort heeft inmiddels ook een eigen zero waste lifestyle store SMIR.
Dus wat maakt deze winkel in New York nu juist zo bijzonder?

Geen producten, maar een beleving

Package Free is gevestigd in een van de meest trendy wijken van Brooklyn. Er wonen artiesten, kunstenaars en ondernemers. Alles klopt aan de winkel. De producten zijn met zorg geselecteerd, de ligging is midden in de doelgroep en de inrichting is aansprekend en afvalvrij.

Package Free Shop
Package Free Shop In New York

Naast het verkopen van producten, geven ze ook tips, organiseren ze workshops en feestjes. Het is duidelijk: deze verpakkingsvrije winkel verkoopt niet zomaar producten, maar een beleving!

Een goed team

Het idee voor Package Free komt van twee invloedrijke New Yorkers, beiden met een zero waste lifestyle. Daniel Silverstein heeft een eigen modelabel en Lauren Singer schrijft over haar zero waste lifestyle op haar succesvolle blog ‘Trash is for Tossers’. Lauren inspireert duizenden mensen om haar voorbeeld te volgen, door te laten zien dat gemak en zero waste heel goed samengaan. Daniel en Lauren besloten samen om Package Free te openen, waar mensen konden ervaren dat het echt gemakkelijk is om duurzame keuzes te maken.

Succesfactor

Kan de combinatie van een goede locatie, mooie producten, aansprekende communicatie, afwisselende workshops en inspirerende ondernemers mensen echt zo ver krijgen om hun koopgedrag te veranderen? Is dat de succesfactor? Het lijkt een open deur, maar blijkt in de uitvoering een stuk ingewikkelder. Dat ondervonden twee Nederlandse verpakkingsvrije winkels.

Verpakkingsvrij in Nederland

Terwijl in verschillende Europese steden steeds meer verpakkingsvrije winkels geopend worden, sloten in 2016 dus twee Nederlandse winkels binnen een jaar. Beide kwamen tot stand via crowdfunding en kregen veel media aandacht. Helaas liep het minder goed dan gedacht.

Bag &Amp; Buy Utrcht
Redacteur Maartje Kwam Graag  In De Verpakkingsvrije Winkel Bag &Amp; Buy 

In Groningen kwamen de klanten in het begin van heinde en ver, maar bleken dat niet structureel vol te houden. Mensen kozen uiteindelijk toch voor het gemak van de ‘gewone’ supermarkt bij hen in de buurt. De locatie klopte niet bij het concept. De winkel in Utrecht had een mooie plek midden in de stad, maar niet genoeg klanten. Had het op die plek meer succes gehad met een combinatie van voedingsmiddelen en een groot aanbod non-food producten? Zodat dagjesmensen ook spontane aankopen hadden kunnen doen? Bij beide winkels ontbrak iets, waardoor ze klanten niet wisten te binden. In Gent lukt dat wel.

Ohne heeft het allemaal

In de stad Gent in België lijken de initiatiefnemers van verpakkingsvrije winkel Ohne wel alles in huis te hebben om hun klanten te helpen minder afval te produceren. Ze openden onlangs een tweede filiaal. Beide winkels hebben een goede locatie midden in de duurzame doelgroep, een zichtbaar en leuk team, mooi vormgegeven winkels en social media vol humor en acties om klanten te blijven verrassen.
In het nieuwe filiaal verkopen ze ook gebruiksvoorwerpen, boeken, organiseren ze workshops en geven ze tips om afval te besparen. Ook hier verkopen ze, net als bij Package Free, niet alleen goede producten, maar een beleving. En zeg nou eerlijk, wie is daar niet gevoelig voor?

Over de schrijver

10 gedachten over “Zo winnen verpakkingsvrije winkels het van de supermarkt”

  1. In Groningen hadden we een verpakkingsarme winkel. Zie: https://www.eigenwijsblij.nl/durven-ondernemen/opgeweckt-noord-in-groningen-de-eerste-verpakkingsvrije-winkel Ik ben er een paar keer geweest en moet zeggen dat ik er helemaal niet in geloof.
    Allereerst zijn sommige verpakkingen hartstikke nuttig. Door bijvoorbeeld groente en fruit goed te verpakken blijft het langer goed en is er minder voedselverspilling. Aangezien het telen van voedsel een grotere klimaatimpact heeft dan de verpakking, kan dat al snel uit.
    Daarnaast zag je in de verpakkingsvrije winkel met name dingen die elders ook al verpakkingsvrij te koop waren. Noten en rijst kon je al los kopen bij de Toko en de Noord-Afrikaan. Olie en azijn al bij de hippe Mediterrane winkel. Groente al bij de supermarkt. Het assortiment van deze winkel was niet compleet, en het deel dat ze hadden bestond al.
    Nou snap ik ook heel goed dat ze afhankelijk zijn van leveranciers. Want die moeten hun producten (ook) in een verpakkingsvrije variant gaan leveren. Maar daar zit meteen de crux. Als de verpakkingsvrije winkel met een leverancier regelt dat ze straks product x ook zonder verpakking leveren, dan is de kans groot dat die leverancier dat ook direct aanbied aan de supermarkten. En daarmee vervalt de reden voor de consument om naar de verpakkingsvrije winkel te gaan.
    Het is en blijft overigens wel heel nuttig om te vragen om betere verpakkingen (afbreekbaar materiaal ipv plastic bijvoorbeeld) en per stuk verpakte koekjes in een verpakking te laten liggen. Maar de echte impact zit niet in verpakkingsvrij, maar in verpakkingsarm en niet in een niche-winkel, maar in de supermarkt.

  2. Verpakkingsvrij kopen kan best wel in Nederland: op één van de vele markten! Alle steden en ook heel veel dorpen hebben wekelijks (of vaker) een markt met ruim aanbod van zowel food als non-food. Daar kijken ze er niet vreemd van op als je je eigen verpakkingsmiddelen meebrengt. En anders wennen ze er wel aan als het steeds meer gedaan wordt.

  3. Het idee van deze verpakkingsvrije winkels spreekt me erg aan! Het gaat me daarom niet om reclame te maken, maar hier ( https://tientalenten.com/product/katoenen-zakjes-in-diverse-maten/) koop je voor een habbekrats zakje van ongebleekt katoen waar je al je voedingsartikelen in kunt meenemen. Ook kun je hier bijenwasdoeken en bijenwaszakjes kopen, die je kunt gebruiken in plaats van plastic zakjes voor je lunch en het bewaren van bijvoorbeeld kaas. Heel handig, en beter voor het milieu!
    Ik hoop dat er snel weer verpakkingsvrije winkels in Nederland komen.

    1. Beste Letty,
      Dank je wel voor je reactie en de goede tip voor de zakjes. Dit soort producten verlagen echt de drempel om zo min mogelijkheden afval te produceren.
      Groet Asceline

  4. Ik had meegedaan aan de crowdfund voor de winkel in Utrecht maar is toch te ver reizen om je boodschappen te doen, zeker als je alle bakjes mee moet nemen met OV… De winkel was niet echt midden in de stad maar aan de rand vd stad en de dagjes mensen gaan over het algemeen niet die kant op. Ik vond de sfeer ook niet geweldig in de winkel, het leefde niet of zo, en sommige dingen waren ook leeg -die vulde ze als ik er naar vroeg. Allemaal dingen die bijdragen aan het niet slagen & da’s erg jammer want moet wel die kant opgaan. De suggesties hierboven zouden zeker al een verschil maken!

    1. Beste Ewv,
      Dank je wel voor je reactie en je aanvulling op de locatie en de sfeer in de winkel. Dat is erg belangrijk om te weten. We zijn het er met z’n allen over eens dat het echt anders moet, dus nu maar hopen dat dappere ondernemers een nieuwe poging gaan wagen.
      Groet Asceline

  5. Deze kant moet het toch echt op. Niets nieuws onder de zon: zo ging het (heel) vroeger immers alleen maar.
    We moeten terug naar die meest voor de hand liggende gebruiken. Supermarkten zouden hun spullen zonder verpakking kunnen inkopen en met korting aanbieden en wie verpakking wil pakt het zelf in en betaalt daarvoor. Menkom

  6. Ik zou het graag uitproberen! Bij de Starbucks krijg je korting op je koffie wanneer je je eigen beker meeneemt. Zouden de producten in de supermarkt waar je zelf een verpakking (tupper, doosje etc) voor meeneemt ook goedkoper zijn? Wellicht dat ook de niet-duurzame-doelgroep dan bereid is naar deze winkels te komen. In Zwitserland heb je restaurants waar je voor het gewicht van het eten op je bord betaalt. Best eerlijk?!

    1. Beste Beatrice, dank je wel voor je reactie. Het is een interessante gedachte dat je korting krijgt, omdat je je eigen verpakking meeneemt. Dat zou op termijn wel een van de oplossingen kunnen zijn om de doelgroep te verbreden. Lauren Singer gaf ook aan dat zij door haar zero-waste levensstijl geld bespaart. Die herbruikbare kop verdient zichzelf gewoon weer terug.
      De prijzen in de meeste verpakkingsvrije winkels zijn nu vergelijkbaar met dezelfde soort (biologisch, fair trade en/of locaal) producten in de ‘normale’ supermarkt, maar de supermarkt heeft natuurlijk een groot voordeel van de schaal met de inkoop. Als de verpakkingsvrije winkels groeien, zou dat moeten kunnen.
      En dank voor het interessante voorbeeld uit Zwitserland. Zeker eerlijk.

Reacties zijn gesloten.