Meer mensen dan ooit geven prioriteit aan groener leven: minder plastic, zonnepanelen, afval scheiden, bewuste keuzes die goed zijn voor jezelf én je omgeving. Tegelijk zorgen webshops ervoor dat we steeds makkelijker binnen no-time spullen over de hele wereld in huis kunnen halen. Lekker makkelijk, maar het heeft een keerzijde: voor het milieu én je gemoedstoestand.
“Koop nu en betaal later”
Het is tegenwoordig zo makkelijk om via online winkels spullen te kopen die je achteraf of in termijnen kan betalen. Dit werkt koopverslaving in de hand en vooral jongeren komen hiermee in de problemen. Ze kopen iets met geld dat ze eigenlijk niet hebben. Die ‘high’ die je voelt bij het kopen van spullen, lijkt sterk op de roes van verslavingen, veroorzaakt door dopamine. Deze neurotransmitter wekt een gevoel van euforie op; bij de koop, bezorging en wanneer je het pakketje uitpakt. Hier spelen webshops handig op in. Niet goed voor een groener leven, je portemonnee of je eigen welzijn.
De verleidingstactiek van online winkels
Websites zoals AliExpress, Shein en Temu lijken tegenwoordig meer op een casino dan een online winkel, waarbij je met allerlei slimme psychologische trucs wordt overgehaald om te kopen. Niet omdat je het nodig hebt – maar omdat het goedkoop, het je zo’n lekker gevoel geeft én omdat je die ‘eenmalige, super speciale korting’ niet wilt missen. Het is daarbij geen geheim dat deze spullen uit China allesbehalve duurzaam (of veilig) zijn.
Wat is een koopverslaving?
Goedkope spullen die niet milieuvriendelijk zijn, schadelijke stoffen kunnen bevatten en snel kapot gaan – en toch kopen we het. Waarom? Dat is het kenmerk van een koopverslaving waarbij je de controle verliest over je winkelgedrag. Mensen met een koopverslaving proberen hun emoties te beïnvloeden of een gevoel van controle te vinden door het kopen van spullen.
Want wat als je merkt dat je een gewoonte hebt ontwikkeld die eigenlijk niet goed voelt? Dat je misschien wel gezonder eet, vaker wandelt en de natuur opzoekt, maar toch merkt dat je grip verliest op iets wat je eigenlijk liever achter je laat. In zulke momenten kan het verhelderend zijn om eens rond te kijken op een plek zoals connection-sggz.nl, waar je meer kunt lezen over het doorbreken van patronen. Je hoeft het namelijk niet alleen te doen!
Bewust stoppen is duurzaam
In een wereld waar alles draait om snelheid, prestaties en ‘meer’, is het soms makkelijker om te blijven doordraaien dan om te stoppen. En stoppen voelt bovendien zwaar, of het nu gaat om slechte gewoontes, middelengebruik of spullen kopen. Maar net als bij duurzaamheid gaat het niet om perfectie, maar om bewuste, kleine stappen en keuzes die je helpen groeien. En daar hoort ook bij dat je af en toe iets onder ogen ziet waar je liever niet naar kijkt.
Een onderzoek dat aansluit bij mensen die hulp zoeken voor middelengebruik dat ‘net niet helemaal goed voelt’, is het rapport “Persona’s in middelengebruik” van het Trimbos-instituut. Dit onderzoek richt zich op jongeren met diverse patronen van middelengebruik, variërend van experimenteel tot problematisch gebruik.
Je buitenwereld verandert, maar wat doet je binnenwereld?
Wie aan de slag gaat met bewuster, eenvoudiger of groener leven, merkt dat de buitenkant best makkelijk aan te pakken is. Je koopt een hervulbare fles, kiest voor plantaardig eten, plant een boom. Maar die binnenwereld, die vraagt soms iets anders. Iets zachter, iets eerlijker. En juist daar zit het goud. Want als je merkt dat je gevoelig bent voor verslavingen, kun je dat zien als iets dat niet past bij de richting waarin je je leven wilt bewegen.
Die innerlijke verandering begint vaak buiten. In de natuur, in beweging, in tijd voor jezelf. In een artikel van buitenpsycholoog Maaike lees je bijvoorbeeld hoe de natuur een spiegel kan zijn voor je eigen proces. Letterlijk groener leven dus. Want je hoeft het niet allemaal te snappen om te beginnen. Soms is een eerste stap letterlijk: naar buiten gaan, je hoofd leegmaken en voelen wat er speelt.
Écht goed voor jezelf zorgen mag ook iets kosten
Het is fijn dat veel zorg rondom verslaving volledig wordt vergoed. Maar voor wie kiest voor extra ondersteuning, bijvoorbeeld in de vorm van aanvullende diensten die gericht zijn op ontspanning en welzijn, geldt soms een eigen bijdrage. Die kosten worden dan niet door de zorgverzekeraar gedekt, maar dragen wel bij aan jouw herstelproces. En precies zoals je investeert in biologische voeding of eerlijke kleding, kun je er ook voor kiezen om in je mentale gezondheid te investeren. Dit kan een professionele behandeling zijn, maar het gaat ook om tijd maken en uitreiken naar anderen. Omdat het je waard is.
Bewuster en groener leven gaat over meer dan energie besparen of minder vliegen. Het gaat over hoe je leeft, voelt, denkt en kiest. Als je merkt dat je het lastig vindt om minder te kopen, dan is het oké om daar iets mee te doen. Liefst vandaag nog. Voor jezelf én de planeet.
