Dit is hét moment om te kiezen voor de anderhalve-graden-economie

De Corona crisis begon als een acute medische crisis. Inmiddels wordt ook de economie hard geraakt. Eén op de vijf banen wordt overeind gehouden met overheidssteun. De vraag is ook niet meer óf de economie krimpt, maar hoeveel. Het kabinet gooit nu nog reddingsboeien naar bedrijven. Maar het moment dat ze zelf verder moeten zwemmen, komt met elke versoepeling van de maatregelen dichterbij. Veel bedrijven kunnen dat niet alleen en hebben hulp nodig.

Anderhalve graden

Tegelijkertijd leert de wetenschap ons dat we de opwarming van de aarde ruim beneden de twee graden moeten houden. Liefst richting de anderhalve graden, zoals is afgesproken in het Klimaatakkoord van Parijs. Als het warmer wordt, zijn de gevolgen desastreus voor vrede en veiligheid in de wereld. Ook voor Nederland betekent het dat ons veel meer te wachten staat dan alleen een kleinere kans op de Elfstedentocht. Nu is het al zo dat het ene moment onze kelders overstromen en het volgende moment er extreme droogte is. Zo is mei 2020 de droogste mei die we ooit hebben gehad.

Eén generatie

De tijd dringt. We hebben nog één generatie de tijd om iets te doen tegen deze gevaarlijke opwarming. Het mooie is dat we ook de eerste generatie zijn die de mogelijkheden heeft om echt voor het klimaat in actie te komen. De techniek is er. En we leven weliswaar op een planeet met eindige fysieke hulpbronnen zoals gas en kolen. Maar de vindingrijkheid van mensen is eindeloos.

We vertrouwen daarom op de kracht van mensen, maar weten ook dat het een misvatting is om te denken dat de markt alles vanzelf wel oplost. Een sterke markt heeft een sterke overheid nodig. Een overheid die leiding neemt bij het bepalen van spelregels die zorgen voor een schone en slagvaardige economie.

Anderhalve graden samenleving

Sommige partijen vinden investeren in een schone toekomst, banen en economie een ‘luxe’ waar we later wel weer aan kunnen werken. Die investeren liever in de economie en de technieken van vroeger. Onbegrijpelijk en onverstandig. Dan laten we een gigantische kans liggen. Want juist nu is hét moment om Nederland ‘Paris-proof’ te maken door de anderhalve-graden-samenleving op te bouwen.

Zonnepanelen en windmolens zijn al goedkoper dan nieuwe gas- en kolencentrales. Daarnaast kan de overheid spotgoedkoop investeren in schone energie dankzij de historisch lage rente. Bovendien helpen we bedrijven aan meer omzet als we de vraag naar groene stroom, energiezuinige huizen en elektrische auto’s en fietsen stimuleren. Dat houden we langer vol dan salarissen betalen met belastinggeld zoals we nu doen.

Daar komt nog bij dat het kabinet de afgelopen jaren heeft gewerkt aan een nationaal klimaatakkoord. Dat kunnen we als springplank gebruiken voor groen herstel.

Windparken op zee

Laten we dus snel verder gaan met de ontwikkeling van windparken op zee. De overheid moet zo snel mogelijk meer gebieden op de Noordzee aanwijzen waar windmolens gebouwd gaan worden. Onze innovatieve industriebedrijven aan de kust kunnen als eerste van deze goedkope windstroom profiteren. Zeker als we ze helpen om te produceren met elektriciteit of groene waterstof in plaats van met kolen, olie of gas.

Makkelijk en goedkoop

Laten we het daarnaast makkelijk en goedkoop maken voor mensen om te kiezen voor een comfortabele woning met een lage energierekening. Je moet nu bijvoorbeeld twee energiemaatregelen nemen om subsidie te krijgen. Dat is een drempel. Maak daar één maatregel van. Ook zien we dat mensen door de Corona crisis aarzelen om te investeren in het verduurzamen van hun huis. Beloon daarom de komende maanden snelle beslissers met een subsidiebonus, om twijfelaars over de streep te trekken.

De vakmensen die we voor onze schone economie nodig hebben, gaan we nu opleiden. Investeer daarom ook in onderwijs. Dat geldt voor jongeren die nu al op school zitten én voor mensen die een baan in de schone economie willen.

Na de financiële crisis in 2008 hielpen we de fossiele economie weer op de been. Dat willen wij nu niet weer laten gebeuren. Niet investeren in de technieken van vroeger, maar in de banen en economie van de toekomst.

Rob Jetten, fractievoorzitter D66
Matthijs Sienot, Tweede Kamerlid D66